બિહાર મોડેલના આધારે દેશભરમાં મતદાર યાદી સુધારણા હાથ ધરાશે

મામલો સુપ્રીમ કોર્ટમાં પેન્ડિંગ છતાં ચૂંટણી પંચ આગામી બે વર્ષમાં તમામ રાજ્યોમાં આ કવાયત આવતા મહિનાથી શરૂ કરશે

બિહારમાં વિધાનસભા ચૂંટણી પહેલા ચૂંટણી પંચ (ECI) દ્વારા મતદાર યાદીઓનું સ્પેશિયલ ઇન્ટેન્સિવ રિવિઝન (SIR) એક ઉશ્કેરણીજનક રાજકીય પ્રકરણ છે. આ કેસ સુપ્રીમ કોર્ટમાં પહોંચ્યો હતો, જ્યાં આ કવાયત પરનો સ્ટે ફગાવી દેવામાં આવ્યો હતો, પરંતુ ચૂંટણી પંચને આધાર, EPIC અને રેશન કાર્ડ પર વિચાર કરવા માટે કહેવામાં આવ્યું હતું.

સર્વોચ્ચ અદાલતના વલણને ધ્યાનમાં રાખીને, EC દેશભરમાં SIR શરૂૂ કરીને તેનો વ્યાપ દેશવ્યાપી વિસ્તારે તેવી શક્યતા છે. Jagran.com ના અહેવાલ મુજબ, આ સંદર્ભમાં સત્તાવાર સૂચના ટૂંક સમયમાં બહાર પાડી શકાય છે.

હાલમાં પ્રાપ્ત સંકેતો મુજબ, આગામી બે વર્ષમાં તબક્કાવાર રીતે તેને તમામ રાજ્યોમાં લઈ જવામાં આવશે. તે પશ્ચિમ બંગાળ, તમિલનાડુ, આસામ અને કેરળ સહિત પાંચ રાજ્યોમાં આવતા મહિનાથી શરૂૂ થઈ શકે છે. આવતા વર્ષે આ બધા રાજ્યોમાં વિધાનસભા ચૂંટણીઓ પણ થવાની છે.

અહેવાલ સૂચવે છે કે ચૂંટણી પંચ તરફથી નિર્દેશ મળ્યા પછી, દેશના તમામ રાજ્યોના મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારીઓએ તૈયારીઓ શરૂૂ કરી દીધી છે. તૈયારીઓના ભાગ રૂૂપે, અધિકારીઓએ રાજ્યમાં અગાઉ કરવામાં આવેલા SIR ની યાદી વેબસાઇટ પર અપલોડ કરવી પડશે અને બૂથ લેવલ અધિકારીઓ (BLO) ને તાલીમ આપવી પડશે.

અહેવાલ મુજબ મતદાર યાદીનું SIR અભિયાન તબક્કાવાર રીતે હાથ ધરવામાં આવશે. સૌ પ્રથમ, જે રાજ્યોમાં વિધાનસભા ચૂંટણીઓ યોજાવાની છે તેમાં સુધારો જોવા મળશે. આ પછી, આ અભિયાન એવા રાજ્યોમાં ચલાવવામાં આવશે જ્યાં 2027 માં ચૂંટણીઓ યોજાશે. તેવી જ રીતે, આગામી બે વર્ષમાં સમગ્ર દેશને આવરી લેવામાં આવશે.

વિસંગતતાઓને પડકારવાની પ્રક્રિયાને જોતાં, મતદાર યાદીને અંતિમ સ્વરૂૂપ આપવામાં એક વર્ષનો વધારાનો સમય લાગશે. અહેવાલમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે મતદાર યાદીનો SIR મોટાભાગના રાજ્યોમાં 2002 અને 2004 ની વચ્ચે કરવામાં આવ્યો હતો, ત્યારબાદ 2006 માં ઉત્તરાખંડ અને 2008 માં દિલ્હીનો ક્રમ આવ્યો. કમિશન માને છે કે કોર્ટની માર્ગદર્શિકા પછી, આ કાર્ય કરવાનું સરળ બનશે.

આટલી ઉતાવળ કેમ: દેશભરમાં મતદાર યાદી સુધારણા સામે વિપક્ષે પ્રશ્ર્નો ઉઠાવ્યા

મતદાર યાદી સુધારણા પર બિહારમાં રાજકારણ ગરમાયું છે. વિરોધ પક્ષો ચૂંટણી પંચના આ પગલાની સતત ટીકા કરી રહ્યા છે. એટલું જ નહીં, તેમણે રાજકીય પક્ષોની સલાહ લીધા વિના ઉતાવળ પર સવાલ ઉઠાવ્યા. કોંગ્રેસથી લઈને તૃણમૂલ કોંગ્રેસ અને ડાબેરી પક્ષોએ રવિવારે કહ્યું કે બિહારની જેમ SIR માટે સૂચના આપતા પહેલા ચૂંટણી પંચે સુપ્રીમ કોર્ટમાં મામલાના સમાધાનની રાહ જોવી જોઈતી હતી.

અહેવાલ મુજબ, બિહારમાં SIRને પડકારતી સુપ્રીમ કોર્ટમાં અરજી દાખલ થયાના એક દિવસ પછી, ચૂંટણી પંચે અન્ય તમામ રાજ્યોના મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારીઓને પત્ર લખીને આવી જ તૈયારીઓ શરૂૂ કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો. વિપક્ષી પક્ષોના નેતાઓએ રવિવારે કહ્યું કે દેશભરમાં આવી જ પ્રક્રિયા શરૂૂ કરતા પહેલા ચૂંટણી પંચે સુપ્રીમ કોર્ટમાં કેસના પરિણામની રાહ જોવી જોઈતી હતી.