પોલીસ દ્વારા નોટિસ ઇલેકટ્રોનિક માધ્યમોથી નહીં, ભૌતિક રીતે આપવી પડશે: સુપ્રીમ

સુપ્રીમ કોર્ટે એક મહત્વપૂર્ણ ચુકાદામાં જણાવ્યું છે કે ભારતીય નાગરિક સુરક્ષા સંહિતા (BNSS) ની કલમ 35 હેઠળ પોલીસ દ્વારા જારી કરવામાં આવતી નોટિસ WhatsApp કે અન્ય કોઈ ઇલેક્ટ્રોનિક માધ્યમથી નહીં, પરંતુ ભૌતિક રીતે જ બજાવવી પડશે. આ નિર્ણય વ્યક્તિગત સ્વતંત્રતાના બંધારણીય અધિકારનું રક્ષણ કરવા માટે લેવામાં આવ્યો છે.

જસ્ટિસ એમએમ સુંદરેશ અને જસ્ટિસ એન કોટિશ્વર સિંહની બેન્ચે હરિયાણા રાજ્ય દ્વારા દાખલ કરાયેલી એક અરજીને ફગાવી દેતી વખતે આ ચુકાદો આપ્યો. હરિયાણા સરકારે દલીલ કરી હતી કે ચોરી અને પોલીસ સંસાધનોના બચાવ માટે નોટિસની સેવા માટે ઇલેક્ટ્રોનિક માધ્યમોનો ઉપયોગ કરવાની મંજૂરી આપવી જોઈએ.

સુપ્રીમ કોર્ટે હરિયાણાની દલીલોને ફગાવી દેતા કેટલાક મહત્વપૂર્ણ મુદ્દાઓ રજૂ કર્યા: કોર્ટે કહ્યું કે BNSSની કલમ 35 હેઠળની નોટિસનું પાલન ન કરવાથી વ્યક્તિની ધરપકડ થઈ શકે છે, જેનાથી તેની સ્વતંત્રતા પર સીધી અસર થાય છે. તેથી, નોટિસની સેવા એવી રીતે થવી જોઈએ કે જે બંધારણના અનુચ્છેદ 21 હેઠળ મળેલા જીવન અને વ્યક્તિગત સ્વતંત્રતાના અધિકારનું રક્ષણ કરે. કોર્ટે સ્પષ્ટ કર્યું કે પોલીસ દ્વારા જારી કરાયેલ કલમ 35ની નોટિસને કોર્ટ દ્વારા જારી કરાયેલા સમન્સ સાથે સરખાવી શકાય નહીં. કોર્ટે કહ્યું કે સમન્સ એક ન્યાયિક કાર્ય છે, જ્યારે પોલીસની નોટિસ એક કાર્યકારી (એક્ઝિક્યુટિવ) કાર્ય છે. કોર્ટે નોંધ્યું કે કલમ 35માં ઇલેક્ટ્રોનિક માધ્યમથી નોટિસ બજાવવાની કોઈ સ્પષ્ટ જોગવાઈ નથી. કાયદામાં જ્યાં પણ ઇલેક્ટ્રોનિક સંદેશાવ્યવહારની મંજૂરી છે, જેમ કે કલમ 94 અને 193માં દસ્તાવેજોના ઉત્પાદન અને પોલીસ રિપોર્ટ ફાઇલ કરવા અંગે, ત્યાં જોગવાઈઓ સ્પષ્ટ છે. કલમ 35માં આવી કોઈ છૂટ ન હોવાથી, ઇલેક્ટ્રોનિક સેવા દાખલ કરવી અસ્વીકાર્ય રહેશે.