મિશન ગગનયાન: ભારતના આ ચાર અવકાશયાત્રીઓ અવકાશમાં જશે, PM મોદીએ નામોની જાહેરાત કરી

ઈસરોના ગગનયાન મિશન માટે અવકાશમાં જનારા ચાર અવકાશયાત્રીઓના નામ જાહેર કરવામાં આવ્યા છે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ તેમના નામોની જાહેરાત કરી છે. અગાઉ, તેમણે ગગનયાન મિશનની પ્રગતિની સમીક્ષા કરી અને નામાંકિત અવકાશયાત્રીઓને મળ્યા અને શુભકામનાઓ આપી.

પીએમ મોદીએ જાહેર કરેલા નામોમાં ફાઈટર પાઈલટ પ્રશાંત બાલકૃષ્ણન નાયર, અંગદ પ્રતાપ, અજીત કૃષ્ણન અને શુભાંશુ શુક્લાનો સમાવેશ થાય છે. તેમાંથી, પ્રશાંત કેરળના પલક્કડના નેનમારાના વતની છે, જે એરફોર્સના ગ્રુપ કેપ્ટન તરીકે ફરજ બજાવે છે.

આ ચાર અવકાશયાત્રીઓએ ભારતમાં તમામ પ્રકારના ફાઈટર જેટ ઉડાડ્યા છે. તેથી, તેઓ ફાઇટર જેટની ખામીઓ અને વિશેષતાઓ જાણે છે. આ તમામને રશિયાના જિયોગ્ની શહેરમાં સ્થિત રશિયન સ્પેસ ટ્રેનિંગ સેન્ટરમાં તાલીમ આપવામાં આવી છે. હાલમાં, તે બધા બેંગલુરુમાં અવકાશયાત્રી તાલીમ સુવિધામાં તાલીમ લઈ રહ્યા છે.

પસંદગી સંસ્થા એરોસ્પેસ મેડિસિન (IAM) એ ગગનયાન મિશન માટે અવકાશયાત્રીઓની પસંદગી માટે ટ્રાયલ હાથ ધર્યા હતા. જેમાં દેશભરમાંથી સેંકડો પાયલોટ પાસ થયા હતા. તેમાંથી ટોપ 12ની પસંદગી કરવામાં આવી હતી. ઘણા રાઉન્ડ પછી પસંદગી પ્રક્રિયાને આખરી ઓપ આપવામાં આવ્યો અને આ મિશન માટે એરફોર્સના ચાર પાઈલટની પસંદગી કરવામાં આવી.

2021 માં તાલીમ પૂર્ણ થઈ

ઈસરોએ આ ચાર પાઈલટોને વધુ તાલીમ માટે રશિયા મોકલ્યા હતા. પરંતુ કોરોનાને કારણે ટ્રેનિંગમાં વિલંબ થયો. તે 2021 માં પૂર્ણ થયું હતું. આ પાયલટોએ રશિયામાં અનેક પ્રકારની તાલીમ લીધી છે. ટ્રેનિંગ દરમિયાન પાયલોટ સતત ઉડાન ભરી રહ્યા હતા અને પોતાની ફિટનેસ પર પણ ધ્યાન આપી રહ્યા હતા. ખાસ વાત એ છે કે આ ચારને ગગનયાન મિશન માટે મોકલવામાં આવશે નહીં, પરંતુ અંતિમ ફ્લાઇટમાં મિશન માટે ફક્ત 2 અથવા 3 પાઇલોટની પસંદગી કરવામાં આવશે.બેંગલુરુમાં સ્થિત ISROના હ્યુમન સ્પેસ ફ્લાઈટ સેન્ટર (HSFC)માં ઘણા પ્રકારના સિમ્યુલેટર લગાવવામાં આવી રહ્યા છે. તેઓ અહીં જ પ્રેક્ટિસ કરે છે.

ISRO 2007 થી ગગનયાન મિશન પર કામ કરી રહ્યું છે

ઈસરોએ 2020માં ગગનયાન મિશનની જાહેરાત કરી હતી. ગગનયાન અવકાશમાં ભારતનું પ્રથમ માનવ મિશન હશે. 2020માં ઈસરોએ તેની જાહેરાત કરી હોવા છતાં 2007થી તેના પર કામ ચાલી રહ્યું છે. જોકે, તે સમયે બજેટની મર્યાદાઓને કારણે તે આગળ વધી શક્યું ન હતું.

ત્યારે ઈસરોની પાસે શક્તિશાળી જીએસએલવી રોકેટ નહોતા જે મનુષ્યને લઈ જઈ શકે. 2014માં ઈસરોએ આ માટે GSLV માર્ક 2 રોકેટ બનાવ્યું હતું. જોકે, ઈસરોએ GSLV માર્ક 3 રોકેટ દ્વારા ગગનયાન મિશન માટે તૈયારી કરી લીધી છે. આ રોકેટથી ચંદ્રયાન લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. સ્વતંત્રતા દિવસ પર, 15 ઓગસ્ટ, 2018 ના રોજ, પીએમ મોદીએ લાલ કિલ્લા પરથી જાહેરાત કરી હતી કે ટૂંક સમયમાં ભારત અંતરિક્ષમાં માનવ મોકલવાનો કાર્યક્રમ શરૂ કરશે.

2025માં ગગનયાન લોન્ચ કરવાની યોજના

ગગનયાન 2025માં લોન્ચ થવાનું છે. આ પહેલા ગયા વર્ષે ઓક્ટોબરમાં ઈસરોએ શ્રીહરિકોટાથી ગગનયાન અવકાશયાન લોન્ચ કર્યું હતું. રોકેટમાં ખામી સર્જાય તો અવકાશયાત્રીઓ સુરક્ષિત રીતે બહાર નીકળી શકે છે કે કેમ તે જાણવા માટે આ પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું.

આ મિશન 2022માં લોન્ચ થવાનું હતું

ભારતનું ગગનયાન મિશન અગાઉ 2022માં શરૂ કરવાની યોજના હતી, પરંતુ કોરોનાને કારણે તેમાં વિલંબ થયો હતો. ગગનયાન મિશન હેઠળ, ત્રણ અવકાશયાત્રીઓને ત્રણ દિવસ માટે 400 કિલોમીટર દૂર પૃથ્વીની નીચેની કક્ષામાં મોકલવામાં આવશે. આ પછી તેમને સુરક્ષિત રીતે પૃથ્વી પર લાવવામાં આવશે. આ માટે 'ક્રુ મોડ્યુલ' રોકેટનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે. આ મિશન ભારત માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. જો તે સફળ થશે તો ભારત અમેરિકા, ચીન અને રશિયા પછી માનવસહિત અવકાશ મિશન મોકલનાર ચોથો દેશ બની જશે.