આંકડાની દુનિયા છોડી અવકાશયાત્રીઓ માટે કરે છે અનોખું રિસર્ચ
ફાઇનાન્સથી ફેશન સુધીની અનોખી યાત્રા
ડિમ્પલ ભાનુશાળી અવકાશયાત્રીઓ માટે એવા કપડાંનું રિસર્ચ કરે છે કે જે પહેર્યા બાદ પૃથ્વી પર બેઠાં બેઠાં તેના હાર્ટબીટ, ટેમ્પરેચર, માનસિક સ્થિતિ, શારીરિક ફેરફાર સહિત બધું જ જાણી શકાય
સી.એ. બન્યા બાદ ફેશન અને ફાઇનાન્સના અદ્ભુત સમન્વયનો ઉપયોગ કરી વિશ્વની સુપ્રસિદ્ધ કંપનીઓ સાથે કામ કરી ભારતનું ગૌરવ વધારી રહ્યા છે ડિમ્પલ ભાનુશાળી
‘તાજેતરમાં સુનિતા વિલિયમ્સ સ્પેસમાંથી પાછા ફર્યા આ સમય દરમિયાન તેની દિનચર્યા વિશે અનેક ચર્ચાઓ થતી હતી.અવકાશયાત્રી સ્પેસ પરથી આવે ત્યારે જે ભારેખમ સુટ પહેરેલું હોય છે તે ત્યાં જ મૂકીને આવે છે. આ કપડાંનો નાશ થતો નથી પણ અંતરીક્ષમાં તે કચરા સ્વરૂૂપે રહે છે.આ બાબતે અત્યારે મારૂ રિસર્ચ વર્ક ચાલી રહ્યું છે કે જ્યારે કોઈ અવકાશયાત્રી અંતરીક્ષમાં જાય ત્યારે એવા ક્લોથ્સ પહેરે જે તેના માટે કમ્ફર્ટેબલ હોય ઉપરાંત તે પહેર્યા બાદ પૃથ્વી પર બેઠાં બેઠાં તેના હાર્ટબીટ,ટેમ્પરેચર, માનસિક સ્થિતિ,શારીરિક ફેરફાર સહિત બધું જ જાણી શકાય.આ વેરેબલ ટેક પૃથ્વી પર વડીલો અને બાળકો માટે પણ ઉપયોગી બનશે. નાસામાં જયારે આ વિષયને લઈને સ્પીચ આપી ત્યારે વૈજ્ઞાનિકોને પણ આશ્ચર્ય થયું કે આ દિશામાં તો ક્યારેય કોઈએ વિચાર્યું જ નથી.જો આ રિસર્ચ સફળ બનશે તો કપડાં ક્ષેત્રે જરૂૂર ક્રાંતિ આવશે.’ આ શબ્દો છે ડિમ્પલ ભાનુશાળીના.
જેમણે સીએની ઉજ્જવળ કારકિર્દી છોડીને ફેશન ડિઝાઇનિંગનું ફિલ્ડ અપનાવ્યું છે. હાલ તેઓ યુ.એસ.માં ન્યૂજર્સીમાં રહીને ફેશન અને ફાઇનાન્સના અદ્દભુત મિશ્રણનો ઉપયોગ કરી રિસર્ચ વર્ક સાથે વિશ્વની સુપ્રસિદ્ધ કંપનીઓ સાથે કામ કરી ભારતનું ગૌરવ વધારી રહ્યા છે.
તેમનો અભ્યાસ અને ઉછેર મુંબઈમાં થયો.પપ્પા સુરેશભાઈ વકીલ છે અને મમ્મી રાજુલબેન કવયિત્રી અને લેખિકા છે. પપ્પાના માર્ગદર્શન મુજબ કોમર્સના વિદ્યાર્થી તરીકે સી.એ. બન્યા.આર્ટિકલશિપ પણ કરી પરંતુ હૃદયના એક ખૂણે કલાકારનો જીવ બેઠો હતો જેને આ આંકડાની માયાજાળ બિલકુલ પસંદ આવતી નહોતી.મનમાં વિચાર આવતો કે શું જીવનનું ધ્યેય આ જ છે? એક વખત નજીકના પરિચિતને અમુક ક્લોથ્સ ડિઝાઇન કરી આપ્યા જેમાં ખૂબ આનંદ આવ્યો જાણે જીવનને નવી દિશા મળી.ધીમે ધીમે ઘણાં લોકોના કપડાં બનાવી આપ્યા પરંતુ નોલેજ ન હોવાના કારણે ઘણા પ્રશ્નો ઊભા થતા હતા તેથી ફેશન ડિઝાઇનિંગની એબીસીડી શીખવાનું નક્કી કર્યું, ટ્રેનિંગ ઇન્સ્ટિટયૂટમાં જોડાવાનું નક્કી કર્યું.ડિમ્પલબેન જણાવે છે કે ,‘એ સમયે સમગ્ર વિશ્વમાં લંડન, પેરિસ અને ન્યૂયોર્કમાં બેસ્ટ ફેશન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ હતા,જેમાંથી પેરિસ પસંદ કર્યું. સીએની સફળ કારકિર્દી છોડીને બીજો વિકલ્પ પસંદ કરવો એ વ્યવહારુ દૃષ્ટિએ મૂર્ખામીભર્યો નિર્ણય લોકોને લાગતો છતાં માતા-પિતાના સપોર્ટના કારણે જ હું બધું કરી શકી.
પેરિસમાં સ્કેચીઝ, સ્ટીચિંગ,કટિંગ,થ્રેડવર્ક,કપડાંને ડાય કરવાનું, ફેબ્રિક બનાવવાનું વગેરે શીખ્યું. કોર્સ પૂરો થયો ત્યારે એક કોમ્પિટિશનમાં ભાગ લીધો જેમાં જીત મળતા આત્મવિશ્વાસના બીજ રોપાયા’.કામ કરતા કરતા જે બાબત ન આવડે એ શીખી લેવું એવો તેમનો સ્વભાવ તેથી એમબીએ પણ કર્યું અને જેઆઈએમાંથી ડાયમંડ અને જ્વેલરીનો કોર્સ પણ કર્યો. ફાઇનાન્સમાં તો માસ્ટરી હતી જ તેથી ધીમે ધીમે પોતે વન સ્ટોપ શોપ જેવું કામ કરતા થયા. ફાઇનાન્સ,સપ્લાય, સસ્ટેનેબિલિટી આ બધું જ કામ એકલા હાથે હેન્ડલ કરવા લાગ્યા. એ સમય દરમિયાન હોલિવૂડ અને બોલિવૂડમાં પણ કામ કરવાની તક હતી પરંતુ ફક્ત સેલિબ્રિટી સાથે કામ અને પાર્ટીઓ કરવાનું તેમના સ્વભાવના નહોતું તેમને તો કંઈક અલગ કરવું હતું.કોઈ કંપનીમાં કંઈપણ પ્રોબ્લેમ હોય કે ક્યાં કંઈ મુશ્કેલી છે તો તે શોધી આપવાનું કામ ડિમ્પલબેન કરતા.આ રીતે અનેક મોટી મોટી કંપનીઓ સાથે કામ કર્યું.
સંઘર્ષની વાત કરતા તેઓ જણાવે છે કે સી.એ.માંથી ફેશનમાં જવાનો નિર્ણય જ કપરો હતો. સગાસંબંધીઓ બધા જ તેના વિરોધમાં હતા. ત્યાં ગયા પછી પૈસા સહિત બધું જ ચોરાઈ ગયું.ટેરેરિસ્ટ એટેક થયા જેના કારણે ક્રાઈમ રેટ ખૂબ વધ્યો.સાંજે સાત પછી બહાર નીકળવું મુશ્કેલ બનતું. ઘરમાં ચોરી પણ થઈ આ સમય ખૂબ કઠિન હતો ત્યાંથી યુએસ આવ્યા તો ત્યાં પણ કોરોના આવ્યો અને કેટલાય લોકો ભારત પાછા ફરવા લાગ્યા એ સમયે મેડિકલ ફિલ્ડમાં કામ કરી ઘર ખર્ચ કાઢતા. અઠવાડિયાના 80 થી 90 કલાક કામ કરતા પણ ક્યારેય હાર માની નથી. આ વર્ષે ડિમ્પલબેનનું પ્રથમ રિસર્ચ પેપર પ્રકાશિત થવાનું છે ત્યારે પોતાના વતન કચ્છની સંસ્કૃતિ, ઇતિહાસ અને તેની કલાને સમગ્ર વિશ્વમાં ફેલાવવાનું તેમનું સ્વપ્ન છે.ડિમ્પલબેનને ખૂબ ખૂબ શુભેચ્છઓ.
ફેબ્રિક પણ પહોંચાડે છે પર્યાવરણને નુકસાન
ડિમ્પલબેન જણાવે છે કે કપડાં બનાવવામાં વપરાતા કેમિકલ કલર વગેરે પર્યાવરણને અસર કરે છે.આપણી સંસ્કૃતિ અલગ છે. એક કપડાંનો ઘસાઈ જાય ત્યાં સુધી આપણે ઉપયોગ કરીએ છીએ ત્યારબાદ તે કપડાં જરૂૂરિયાતમંદને આપી દઈશું પરંતુ બીજા દેશોમાં આવું નથી.ફેશન ઝડપથી બદલાય છે. તેઓ જૂની ફેશનના કપડાં ફેંકી દે છે.આવા વેસ્ટ કપડાંમાંથી આફ્રિકામાં અનેક પર્વતો ઉભા થયેલ છે અમુક આર્ટિફિશિયલ ફેબ્રિક છે જે ડીગ્રેડ થતા વાર લાગે છે અને પરિણામ સ્વરૂૂપ તે પૃથ્વી પર વેસ્ટ કચરો બને છે.અત્યારે ભારતમાં પણ ફેશન બદલાય છે ત્યારે લોકો નવી ફેશનને અનુસરતા જૂના ક્લોથ્સ વોર્ડરોબમાંથી કાઢી નાખે છે. તે ક્યાંક તો પર્યાવરણ ને હાનિ પહોંચાડશે જ.
કામની સફળતા દ્વારા વિરોધીઓને આપ્યો જવાબ
જ્યારે ફેશન ઇન્ડસ્ટ્રી સાથે જોડાવાનો નિર્ણય કર્યો ત્યારે જે સ્નેહીજનોએ વિરોધ સાથે મનોબળ તોડવાનું કામ કર્યું હતું તે દરેકેને તેઓએ પોતાની સિદ્ધિ દ્વારા જવાબ આપ્યો છે.
પેરિસ ફેશન વીકમાં તેઓનું કલેક્શન રજૂ થયું અને વિન્ટેજ કંપની ‘માલ્હિયા કેન્ટ’ માટે ઉદ્યોગમાં કામ કર્યું, જે બાલેન્સિયાગા, ચેનલ, બાલમેઈન જેવા પ્રખ્યાત ડિઝાઇન હાઉસ માટે કાપડ ડિઝાઇન કરે છે.
ફેશન ગ્લોબલ સપ્લાય ચેઇન મેનેજમેન્ટમાં બીજો માસ્ટર ડિગ્રી અને ત્રીજો-ખઇઅ પૂર્ણ કર્યો, જેમાં ફેશન, સપ્લાય ચેઇન અને બિઝનેસ ઓપરેશન્સ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું.
યુ.એસ.માં આ ઉદ્યોગમાં પ્રબલ ગુરુંગ, કેલ્વિન ક્લેઈન વગેરે જેવી ડિઝાઇન કંપનીઓ સાથે છેલ્લા પાંચ વર્ષથી વધુ સમયથી કામ કરી રહ્યા છે.હાલમાં ડોક્ટરેટના બીજા વર્ષમાં છે. ટકાઉ ફેશન સપ્લાય ચેઇન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને પહેરી શકાય તેવી ટેકનોલોજી પર સંશોધન કરી રહ્યા છે.
નાસામાં તેમના સંશોધન વિશે અને કોલંબિયા યુનિવર્સિટીમાં સંશોધનથી અન્ય ઉદ્યોગોને કેવી રીતે ફાયદો થઈ શકે છે તે વિશે વક્તવ્ય આપ્યું હતું. હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટી અને યુનિવર્સિટી ઓફ પેન્સિલવેનિયામાં પણ તેઓને જજ તરીકે આમંત્રિત કરાયા હતા.
એવોકાડોના કચરામાંથી ઓર્ગેનિક ડાઇ બનાવી જે ખૂબ વખણાઈ. જ્યારે ચિપોટલે તેનો ઉપયોગ તેના માલસામાનમાં કર્યો ત્યારે તે ખૂબ વાયરલ થયો.
મુંબઈમાં રહ્યા તે દરમિયાન થોડા સેલિબ્રિટી સ્ટાઇલિંગ પ્રોજેક્ટ્સ કર્યા હતા, જેમાં આલિયા ભટ્ટ સાથે શૂટિંગનો સમાવેશ થાય છે.
Written By: Bhavna Doshi