'2 મહિનામાં 8 કરોડ લોકોને રેશનકાર્ડ આપો..' સુપ્રીમકોર્ટનો રાજ્યો અને કેન્દ્ર સરકારને આદેશ
તાજેતરના એક નિર્ણયમાં, સુપ્રીમ કોર્ટે રાજ્ય સરકારો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને આદેશ આપ્યો છે કે જે લોકો કેન્દ્ર સરકારના ઈ-શ્રમ પોર્ટલ પર નોંધાયેલા છે અને અસંગઠિત ક્ષેત્રોમાં કામ કરે છે તેમને બે મહિનાની અંદર રેશન કાર્ડ બનાવવા. આવા લોકોની સંખ્યા લગભગ આઠ કરોડ છે. રેશન કાર્ડ બનવાથી આવા લોકો કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારોની યોજનાઓ અને રાષ્ટ્રીય ખાદ્ય સુરક્ષા અધિનિયમ 2013 હેઠળ લાભ મેળવી શકશે.
લાઈવ લોના અહેવાલ મુજબ, જસ્ટિસ હિમા કોહલી અને જસ્ટિસ અહસાનુદ્દીન અમાનુલ્લાહની ડિવિઝન બેંચે સામાજિક કાર્યકર્તા હર્ષ મંડેર, અંજલિ ભારદ્વાજ અને જગદીપ છોકરની અરજી પર આ આદેશ આપ્યો છે. અરજીમાં કેન્દ્ર અને કેટલાક રાજ્યો દ્વારા સૂકા રાશન પર 2021 માં જારી કરાયેલ સર્વોચ્ચ અદાલતના નિર્દેશોનું પાલન ન કરવાનો આક્ષેપ કરવામાં આવ્યો હતો.
તેના 2021 ના આદેશમાં, સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું હતું કે સૂકું રાશન પૂરું પાડતી વખતે, રાજ્ય એવા પરપ્રાંતિય મજૂરો પાસેથી ઓળખ કાર્ડ માંગશે નહીં કે જેમની પાસે રેશન કાર્ડ નથી. ત્યારબાદ કોર્ટે કોવિડ સમયગાળા દરમિયાન રાષ્ટ્રીય રાજધાની દિલ્હી સહિત અન્ય શહેરોમાં ફસાયેલા પરપ્રાંતિય મજૂરોને માત્ર સ્વ-ઘોષણાના આધારે સૂકો રાશન આપવાનો આદેશ આપ્યો હતો.
ગયા વર્ષે એપ્રિલમાં જસ્ટિસ એમ.આર. જસ્ટિસ શાહ અને જસ્ટિસ અહસાનુદ્દીન અમાનુલ્લાહની ડિવિઝન બેન્ચે રાજ્ય સરકારોને ત્રણ મહિનાની અંદર રેશનકાર્ડ જારી કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો કે જેમની પાસે રેશન કાર્ડ નથી પરંતુ કેન્દ્રના ઈ-શ્રમ પોર્ટલ પર નોંધાયેલા છે. આ પોર્ટલ મુખ્યત્વે તમામ અસંગઠિત કામદારોના જરૂરી ડેટાની નોંધણી, નોંધણી, સંગ્રહ અને ઓળખ માટે રચાયેલ છે.
19 માર્ચે સુનાવણી દરમિયાન અરજદારોએ કોર્ટને જણાવ્યું હતું કે ઈ-શ્રમ પોર્ટલ પર કુલ 28.60 કરોડ લોકો નોંધાયેલા છે. તેમાંથી 20.63 કરોડ લોકો પાસે રાશન કાર્ડ છે અને તેમનો ડેટા પોર્ટલ પર છે. આ રીતે, પોર્ટલ પર નોંધાયેલા લગભગ 8 કરોડ લોકોને હજુ સુધી રેશનકાર્ડ જારી કરવામાં આવ્યા નથી. અરજદારોએ કહ્યું કે આ કોર્ટે ગયા વર્ષે જ આવું કરવાનો આદેશ આપ્યો હતો.
આ અંગે કડક વલણ અપનાવતા સર્વોચ્ચ અદાલતે રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને બે મહિનામાં પોર્ટલ પર નોંધાયેલા લગભગ આઠ કરોડ લોકોને રેશન કાર્ડ આપવાનો આદેશ આપ્યો છે. તેના નિર્ણયમાં, કોર્ટે રાજ્યોને ચેતવણી પણ આપી છે કે eKYC રેશનકાર્ડ જારી કરવાના માર્ગમાં કોઈ અવરોધો ઉભો કરવો જોઈએ નહીં.