દિલ્હી-NCRના લાખો વાહનચાલકોને મોટી રાહત!! જૂના વાહનો પરનો પ્રતિબંધ હટ્યો, સુપ્રીમ કોર્ટનો નિર્ણય

સામાન્ય લોકોને રાહત આપતા સુપ્રીમ કોર્ટે દિલ્હી-એનસીઆરમાં 10 વર્ષ જૂના ડીઝલ અને 15 વર્ષ જૂના પેટ્રોલ વાહનો પર પ્રતિબંધ મૂકવાના આદેશ પર સ્ટે આપ્યો છે. સુપ્રીમ કોર્ટે દિલ્હી સરકારની અરજી પર સુનાવણી કરતી વખતે આ આદેશ આપ્યો હતો, જેમાં રાષ્ટ્રીય રાજધાની ક્ષેત્ર (NCT) માં જૂના વાહનો પર પ્રતિબંધ મૂકવાના 2018 ના આદેશ પર પુનર્વિચાર કરવાની માંગ કરવામાં આવી હતી.

આ મામલાની સુનાવણી ભારતના મુખ્ય ન્યાયાધીશ બી.આર. ગવઈ, ન્યાયાધીશ વિનોદ કે. ચંદ્રન અને ન્યાયાધીશ એન.વી. અંજારિયાની બેન્ચ દ્વારા કરવામાં આવી હતી. આ કેસની સુનાવણી કરતી વખતે, સુપ્રીમ કોર્ટે રાષ્ટ્રીય રાજધાની ક્ષેત્રમાં 10 વર્ષ જૂના ડીઝલ અને 15 વર્ષ જૂના પેટ્રોલ વાહનો પર પ્રતિબંધને પડકારતી દિલ્હી સરકારની અરજી પર હવા ગુણવત્તા વ્યવસ્થાપન કમિશન (CAQM) ને નોટિસ જારી કરી હતી અને તેને 4 અઠવાડિયામાં જવાબ આપવા કહ્યું હતું.

ઉપરાંત, સુપ્રીમ કોર્ટે વચગાળાના આદેશમાં કહ્યું હતું કે આ સમયગાળા દરમિયાન 10 વર્ષ જૂના ડીઝલ અને 15 વર્ષ જૂના પેટ્રોલ વાહનો અને તેમના માલિકો સામે કોઈ દંડાત્મક કાર્યવાહી કરવામાં આવશે નહીં. દિલ્હી સરકાર વતી સોલિસિટર જનરલ તુષાર મહેતાએ સુપ્રીમ કોર્ટ સમક્ષ દલીલ કરી હતી કે આ બાબત પર વિચાર કરવાની જરૂર છે. દિલ્હીમાં વાયુ પ્રદૂષણને નિયંત્રિત કરવા માટે, 2018 માં, સુપ્રીમ કોર્ટે પોતે 10 વર્ષ જૂના ડીઝલ અને 15 વર્ષ જૂના પેટ્રોલ વાહનોના ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો.

તેમણે કહ્યું, 'ઘણા લોકો તેમના વાહનોનો મર્યાદિત ઉપયોગ કરે છે, જેમ કે ઘરેથી ઓફિસ જવા માટે. આવા વાહનો એક વર્ષમાં 2000 કિલોમીટર પણ નહીં ચાલી શકે. પરંતુ વર્તમાન નિયમ હેઠળ, આવા વાહનને 10 વર્ષ પછી પણ વેચવું પડશે. જ્યારે ટેક્સી તરીકે ઉપયોગમાં લેવાતા વાહનો એક વર્ષમાં બે લાખ કિલોમીટર પણ ચાલી શકે છે, પરંતુ તેમ છતાં તેઓ તેમની વય મર્યાદા સુધી રસ્તા પર રહે છે.' તુષાર મહેતાએ આ નીતિની સમીક્ષા કરવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો હતો.

દિલ્હી સરકારે સુપ્રીમ કોર્ટને તેના 2018ના આદેશની સમીક્ષા કરવા વિનંતી કરતી અરજી દાખલ કરી હતી. દિલ્હી સરકારે અરજીમાં દલીલ કરી હતી કે આ નીતિ સામાન્ય લોકોને નુકસાન પહોંચાડી રહી છે જેઓ તેમના વાહનોનો મર્યાદિત ઉપયોગ કરે છે. જ્યારે સોલિસિટર જનરલની દલીલો પૂરી થઈ, ત્યારે સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું, 'બીજા પક્ષને સાંભળ્યા વિના આપણે કેવી રીતે નિર્ણય લઈ શકીએ?' જોકે, કોર્ટે દિલ્હી સરકારની અરજી પર વિચાર કરવા માટે એર ક્વોલિટી મેનેજમેન્ટ કમિશનને નોટિસ જારી કરવાનો નિર્ણય લીધો.

આ વર્ષે જુલાઈમાં, એર ક્વોલિટી મેનેજમેન્ટ કમિશને 'નો ફ્યુઅલ ફોર ઓલ્ડ વ્હીકલ' નીતિ લાગુ કરી, જેના હેઠળ 10 વર્ષ જૂના ડીઝલ અને 15 વર્ષ જૂના પેટ્રોલ વાહનો માટે ઇંધણ પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો હતો. જોકે, જાહેર વિરોધ બાદ, દિલ્હી સરકારે કમિશનને આ આદેશ પાછો ખેંચવા વિનંતી કરી, જેના પર ધ્યાન આપતા કમિશને જાહેરાતના બે દિવસ પછી જ આ નીતિ બંધ કરી દીધી.