સમય પહેલાં લોનની ચૂકવણી પર બેંકો હવે પેનલ્ટી નહીં લઈ શકે

બેંકો અને અન્ય ધિરાણકર્તાઓ તરફથી ફ્લોટિંગ રેટ વાળી લોનની સમય પહેલા ચુકવણી કરવા પર કોઈ પ્રિ પેમેન્ટ પેનલ્ટી અથવા ફોરક્લોઝર ચાર્જ આપવો પડશે નહીં. વ્યક્તિઓની સાથે, આ હવે સૂક્ષ્મ અને નાના ઉદ્યોગો (MSEs) ને પણ લાગુ પડશે. આ દરખાસ્ત બેંકિંગ ક્ષેત્રના નિયમનકાર રિઝર્વ બેંક ઓફ ઇન્ડિયા દ્વારા કરવામાં આવી છે. RBI એ આ દરખાસ્ત અંગે એક ડ્રાફ્ટ પેપર જારી કર્યું છે, જેના પર 21 માર્ચ, 2025 સુધીમાં સ્ટોકહોલ્ડર્સ પાસેથી સૂચનો માંગવામાં આવ્યા છે.

RBIએ તેના ડ્રાફ્ટ પેપરમાં જણાવ્યું હતું કે, એવું જાણવા મળ્યું છે કે તેના દ્વારા નિયંત્રિત સંસ્થાઓ રેગુલેટેડ લોન લેનારાઓ સાથેના તેમના કરારોમાં એવી પ્રતિબંધિત ઓફરો દાખલ કરે છે જે ગ્રાહકને સસ્તી ક્રેડિટ મેળવી શકે તેવા અન્ય ધિરાણકર્તાઓ અથવા વધુ સારી સેવાઓ પૂરી પાડી શકે તેવા ધિરાણકર્તા તરફ સ્વિચ કરવાથી અટકાવે છે. RBIએ તેના ડ્રાફ્ટ પેપરમાં સ્પષ્ટતા કરી છે કે બેંકો અથવા અન્ય નાણાકીય સંસ્થાઓએ કોઈપણ લોક-ઇન સમયગાળા વિના લોનની પૂર્વ ચુકવણી અથવા ફોરક્લોઝરની મંજૂરી આપવી પડશે. અને બેંક કે નાણાકીય સંસ્થા કોઈ ચાર્જ કે ફોરક્લોઝર ચાર્જ વસૂલ કરી શકશે નહીં.

તેના ડ્રાફ્ટ પેપરમાં, રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાએ કહ્યું છે કે કોઈપણ સંજોગોમાં, RBI દ્વારા રેગ્યુલેટેડ કરદાતાઓ નિયમનકારી સંસ્થાઓ દ્વારા અગાઉ માફ કરાયેલી લોનના ફોરક્લોઝર અથવા પૂર્વ-ચુકવણી સમયે અને જેના વિશે લોન લેનારને અગાઉથી જાણ કરવામાં આવી ન હતી, તે સમયે પાછલી અસરથી કોઈપણ ચાર્જ વસૂલવા જોઈએ નહીં.
હાલના ધોરણો મુજબ, નિયમનકારી સંસ્થાઓ (છઊત) ની અમુક શ્રેણીઓને વ્યવસાય સિવાયના હેતુઓ માટે વ્યક્તિગત ઉધાર લેનારાઓ દ્વારા મંજૂર કરાયેલ ફ્લોટિંગ રેટ ટર્મ લોન પર પ્રીપેમેન્ટ ચાર્જ વસૂલવાની મંજૂરી નથી. નસ્ત્રટાયર-1 અને ટાયર-2 સહકારી બેંકો અને તેમના કાર્યક્ષેત્ર હેઠળની સંસ્થાઓ, પ્રારંભિક તબક્કાની ગઇઋઈત સિવાય, વ્યક્તિઓ અને ખજઊ દેવાદારો દ્વારા વ્યવસાયિક હેતુઓ માટે લેવામાં આવતી ફ્લોટિંગ રેટ લોનની પૂર્વ ચુકવણી પર કોઈપણ ચાર્જ/દંડ વસૂલશે નહીં, આમ RBI ડ્રાફ્ટ પેપરમાં જણાવાયું છે. જોકે, મધ્યમ ઉદ્યોગોના કિસ્સામાં, આ નિર્દેશો પ્રતિ ઉધાર લેનાર કુલ મંજૂર મર્યાદા રૂૂ. 7.50 કરોડ સુધી જ લાગુ પડશે.