ભારત-પાક. લડાઇમાં અમેરિકાનો સ્વાર્થી ચહેરો

ભારતના પહેલગામમાં પાકિસ્તાન પ્રેરીત ભયાનક આતંકી હુમલા બાદ ભારત-પાક. વચ્ચે થયેલા યુધ્ધ પછી ભારત પ્રત્યેની વિશ્ર્વના દેશોની નજર અને માનસિકતા હવે ખુલ્લી પડી રહી છે. ખાસ કરીને અમેરિકાએ ફરી પોતાની સ્વાર્થી માનસિકતા બતાવી છે. જયારે તુર્કી-અજારબૈજાન અને ચિન જેવા દેશોએ પણ પાકિસ્તાન પ્રત્યે પ્રેમ જાહેર કર્યો છે. ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે લશ્કરી સંઘર્ષ બંધ થયા પછી, યુએસ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે તરત જ શ્રેય લીધો કે તેમના હસ્તક્ષેપને કારણે બંને દેશો હુમલો રોકવા માટે સંમત થયા. તેને યુદ્ધવિરામ ગણાવતા તેમણે કહ્યું કે મેં વેપારનો હવાલો આપીને બંને દેશો વચ્ચેની લડાઈ બંધ કરી દીધી. આ અંગે ભારતે સ્પષ્ટપણે કહ્યું કે અમેરિકન રાષ્ટ્રપતિ સાથે વેપાર અંગે કોઈ ચર્ચા થઈ નથી. ટ્રમ્પનો દાવો ખોટો સાબિત થયો જ્યારે યુએસ ઇન્ટરનેશનલ ટ્રેડ કોર્ટે તેમની દલીલને ફગાવી દીધી કે તેમણે ફક્ત વેપાર વિશે વાત કરીને ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે લશ્કરી સંઘર્ષ બંધ કર્યો હતો. ન્યૂ યોર્ક સ્થિત આ ફેડરલ કોર્ટે પણ તેમની ટેરિફ નીતિને ગેરકાયદેસર જાહેર કરી. આનાથી સાબિત થયું કે ટ્રમ્પ જે કંઈ કહી રહ્યા હતા તે સાચું નહોતું.

ભારતે એ સ્પષ્ટ કરવામાં કોઈ ખચકાટ અનુભવ્યો નહીં કે પાકિસ્તાન સાથે કોઈપણ વાતચીત ફક્ત જમ્મુ અને કાશ્મીરને તેના કબજા હેઠળ પરત લાવવા અને આતંકવાદના મુદ્દા પર જ થઈ શકે છે અને તે પણ ત્યારે જ જ્યારે તે આતંકવાદીઓને સોંપે જેમની યાદી તેને આપવામાં આવી છે. ભારત પણ ટ્રમ્પના એ મુદ્દાને કોઈ મહત્વ આપવા તૈયાર નથી કે બંને દેશોએ વેપારને પ્રાથમિકતા આપવી જોઈએ. ભારતના કડક વલણને કારણે પાકિસ્તાનમાં ગભરાટનો માહોલ છે. તાજેતરમાં, પાકિસ્તાની વડા પ્રધાન શાહબાઝ શરીફને એ સ્વીકારવાની ફરજ પડી હતી કે ભારતીય સેનાએ તેમને એટલા લાચાર બનાવી દીધા હતા કે તેઓ કોઈ બદલો લેવાની કાર્યવાહી કરી શકતા ન હતા.

એ સ્પષ્ટ છે કે આ પછી પણ, ઓપરેશન સિંદૂર પ્રત્યે ઘણા દેશોની પ્રતિક્રિયા અપેક્ષા મુજબ નહોતી અને સૌથી આશ્ચર્યજનક પ્રતિક્રિયા અમેરિકન રાષ્ટ્રપતિની હતી. આનાથી ભારત એવું તારણ કાઢ્યું છે કે વેપાર અને આતંકવાદને જોડવાનું વિચિત્ર કૃત્ય કરતી વખતે અમેરિકન રાષ્ટ્રપતિ પાકિસ્તાનના આતંકવાદી ચહેરા તરફ જોવા તૈયાર નથી. છેવટે, અમેરિકા ભારત અને પાકિસ્તાનને એક જ બાજુ કેવી રીતે રાખી રહ્યું છે, ખાસ કરીને જ્યારે ટ્રમ્પ પાકિસ્તાનના આતંકવાદી ચહેરાથી વાકેફ છે? ભારત એ હકીકતને પણ અવગણી શકે નહીં કે લશ્કરી સંઘર્ષ વચ્ચે, પાકિસ્તાનને ફક્ત અમેરિકા અને અન્ય પશ્ચિમી દેશોની ઉદારતાને કારણે આઇએમએફ પાસેથી લોન મળી હતી.

અમેરિકા અને અન્ય પશ્ચિમી દેશો એ હકીકતથી અજાણ નથી કે પાકિસ્તાન વિદેશી સહાયનો ઉપયોગ તેની આર્થિક દુર્દશા દૂર કરવા માટે નહીં પરંતુ શસ્ત્રો ખરીદવા અને આતંકવાદી માળખાકીય સુવિધાઓ બનાવવા માટે કરે છે. તે ભારત સામે પરમાણુ શસ્ત્રોનો ઉપયોગ કરવાની ધમકી પણ આપતો રહે છે. આવી સ્થિતિમાં, વિશ્વ સમુદાય અને ખાસ કરીને અમેરિકાએ ખાતરી કરવી જોઈએ કે પાકિસ્તાન તેના આતંકવાદી માળખાનો નાશ કરે અને તેની સરકાર સૈન્યના નિયંત્રણથી મુક્ત રહે. વિશ્વ સમુદાય, ખાસ કરીને અમેરિકા માટે, આ વાત આંખ ખોલનારી અને ચિંતાનો વિષય હોવી જોઈએ કે પાકિસ્તાની સેના તેની સરકારને નિયંત્રિત કરે છે, સરકાર તેની સેનાને નિયંત્રિત કરતી નથી. અમેરિકા એ હકીકતને પણ અવગણી રહ્યું છે કે પાકિસ્તાની આર્મી ચીફ અસીમ મુનીરે પોતાને ફિલ્ડ માર્શલ બનાવ્યા છે. હવે તે વધુ શક્તિશાળી બનશે અને પાકિસ્તાન સરકારને પોતાની કઠપૂતળી બનાવશે.