ઇઝરાયલના હુમલાએ લેબનોનને કેટલી મોટી થઈ નુકસાની,જાણો
ઈઝરાયેલ તેના દુશ્મનો ઈરાન, હમાસ, સીરિયા અને લેબનોન સાથે એક સાથે યુદ્ધ લડી રહ્યું છે. હાલમાં લેબનોન સીધુ નિશાન છે. લેબનોન જ્યાં હિઝબુલ્લાને નષ્ટ કરવા માટે હુમલો કરવામાં આવ્યો હતો. ઇઝરાયલે આ વર્ષે 27 સપ્ટેમ્બરથી લેબનોન પર હુમલાની સંખ્યામાં વધારો કર્યો છે. દેશમાં સર્વત્ર તબાહી દેખાઈ રહી છે. લેબનોનમાં 1.2 મિલિયન લોકો વિસ્થાપિત થયા છે. 2300 થી વધુ લોકોના મોત થયા છે. સરકારી સેવાઓ અપૂરતી સાબિત થઈ રહી છે. અહીં ઇઝરાયલે હિઝબુલ્લાહની કમર તોડવા માટે દક્ષિણ ભાગમાં હુમલો કરવાનું શરૂ કર્યું અને હવે સ્થિતિ એવી છે કે લેબનોન ચારે બાજુથી ફસાઇ ગયું છે. એટલે કે આગળ કૂવો અને પાછળ ખાડો છે.
લેબનોન બરબાદીના આરે કેવી રીતે પહોંચ્યું?
જો આપણે લેબનોનની સ્થિતિ અને આંકડાઓ પર નજર કરીએ તો તે સ્પષ્ટ થાય છે કે ઇઝરાયેલ સાથે ચાલી રહેલા યુદ્ધે તેને ઘણા ઘા આપ્યા છે જેમાંથી બહાર આવવું મુશ્કેલ છે. દેશની અર્થવ્યવસ્થા પાટા પરથી ઉતરી ગઈ છે. બેંકિંગ સિસ્ટમની હાલત ખરાબ સમયમાં પહોંચી ગઈ છે. પહેલેથી જ કટોકટીનો સામનો કરી રહેલો દેશ તેના સૌથી ખરાબ તબક્કામાં પહોંચી ગયો છે. ચાલો સંપૂર્ણ શાંતિથી સમજીએ કે આ બધું કેવી રીતે બન્યું.
ઑક્ટોબર 2019 માં લેબનોનમાં પરિસ્થિતિ બગડવાની શરૂઆત થઈ. અહીંની અર્થવ્યવસ્થાએ ગતિ ગુમાવવાનું શરૂ કર્યું. બેંકો બંધ થવા લાગી. થાપણદારોએ તેમની બચત ગુમાવવી પડી હતી. લેબનોનમાં આર્થિક કટોકટી શરૂ થઈ. આ પછી, કોવિડનો યુગ આવ્યો અને તેણે દેશને વધુ પાછળ છોડી દીધો.
ઇઝરાયલના આક્રમક હુમલાઓએ લેબનોનમાં સુધારાની આશાઓ પર પાણી ફરી વળ્યું. ઇઝરાયેલ દ્વારા કરવામાં આવેલા અત્યાર સુધીના સૌથી શક્તિશાળી બિન-પરમાણુ વિસ્ફોટોમાં બેરૂતના બંદર અને આસપાસના વિસ્તારોનો નાશ થયો હતો. કટોકટી વધુ વધી. રાજકીય લડાઈ અને વ્યાપક ભ્રષ્ટાચારને કારણે લેબનોનની રખેવાળ સરકાર મોટાભાગે લાચાર બની ગઈ છે. લેબનોનમાં અન્ય કોઈપણ દેશ કરતાં માથાદીઠ શરણાર્થીઓની સંખ્યા વધુ છે, જે આર્થિક બોજમાં વધુ વધારો કરે છે.
કેવી રીતે લેબનોનની જિદ્દે ગરીબીના દલદલને વધુ ઊંડું બનાવ્યું.
લેબનોનમાં ગરીબી 2012 થી 2022 સુધીમાં ત્રણ ગણી વધી છે. વિશ્વ બેંકના જણાવ્યા અનુસાર, લેબનોનની લગભગ અડધી વસ્તી ગરીબીમાં ફસાયેલી છે. વિશ્લેષકો કહે છે કે, લેબનોનની સ્થિતિ સરકારની જીદ અને સુધારા માટે જરૂરી પગલાં ન લેવાનું પરિણામ છે. ભ્રષ્ટાચારના મામલાઓ આ દેશને પછાત લઈ ગયા છે.
અલ જઝીરાના અહેવાલ મુજબ, ઇઝરાયેલે દક્ષિણ લેબેનોનના તે વિસ્તારો પર હુમલો કર્યો જે કૃષિ ક્ષેત્રો હતા. જેના કારણે ત્યાંના સામાન્ય લોકોની આવકનો સ્ત્રોત ખતમ થઈ ગયો. આંતરરાષ્ટ્રીય રાહત સંસ્થા મર્સી કોર્પ્સના બેરુત કાર્યાલયના વડા લૈલા અલ અમીને જણાવ્યું હતું કે, "હવે ઓલિવ લણણીની મોસમ છે, લોકોએ ગયા વર્ષે તેમનો પાક ગુમાવ્યો હતો, તેઓ આ વર્ષે પણ બીજો પાક ગુમાવશે."
નેતન્યાહુના નિવેદનથી લેબનોનમાં ગૃહયુદ્ધનો ખતરો ઉભો થયો છે
લેબનોનની સ્થિતિ એવી છે કે 12 લાખ લોકો વિસ્થાપિત થયા છે. મોટી સંખ્યામાં લોકો શાળાઓમાં સૂઈ રહ્યા છે. લોકોએ દરિયામાં કે રસ્તાના કિનારે આશરો લીધો છે. લેબનોનના જે વિસ્તારોમાં અમુક અંશે સુરક્ષિત માનવામાં આવે છે ત્યાં કિંમતો એટલી વધી ગઈ છે કે સામાન્ય માણસ માટે ત્યાં રહેવું મુશ્કેલ બની ગયું છે.
ગયા અઠવાડિયે, ઇઝરાયેલના વડા પ્રધાન બેન્જામિન નેતન્યાહુએ લેબનોનના લોકોને ચેતવણી આપી હતી કે તેઓ કાં તો હિઝબુલ્લાહને પડકાર આપે અથવા લેબનોનને બીજા ગાઝામાં ફેરવવા માટે તૈયાર રહે. નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે નેતન્યાહૂનું આ નિવેદન લેબનોનમાં ગૃહયુદ્ધ શરૂ કરવા જેવું છે. આ વ્યૂહરચના લેબનોનમાં લોકોને એકબીજા સામે ઉશ્કેરી શકે છે.
આ રીતે લેબનોન એક એવા સ્થળે પહોંચી ગયું છે જ્યાં એક તરફ કૂવો અને બીજી તરફ ખાડો છે. ન તો ઇઝરાયેલ યુદ્ધ રોકવા તૈયાર છે કે ન તો દેશ પાસે પોતાના લોકોને સુરક્ષિત રાખવા માટે પૂરતા સંસાધનો છે. તેમને પર્યાપ્ત સુવિધાઓ અને અન્ય જરૂરી વસ્તુઓ પૂરી પાડી શકશે.