મોદીની ડૂબકી સાથે સમુદ્રમાં ગરક દ્વારકાનું કુતૂહલ વધ્યું

• ગોમતી-અરબી સમુદ્રના સંગમસ્થાને પ્રાચીન દ્વારકા હતું, ત્યાં ભગવાન કૃષ્ણનું નિવાસસ્થાન હતું

વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ગઇકાલે બેટ દ્વારકા નજીક સમુદ્રમાં ડુબકી લગાવી સમુદ્રમાં ડુબી ગયેલી પ્રાચીન દ્વારકા નગરીનો દિવ્ય અનુભવ કર્યો અને પછી ઇતિહાસકારો, પુરાતત્વ નિષ્ણાંતો અને સામાન્ય લોકોનું કુતુહલ વધી ગયું છે. દ્વારકાનું પ્રાચીન શહેર, જેને પરંપરાગત રીતે દ્વારકા કહેવામાં આવે છે, તે હિંદુ પૌરાણિક કથાઓ અને ઈતિહાસમાં ઘણું મહત્વ ધરાવે છે. તે લાંબા સમયથી ઈતિહાસકારો, પુરાતત્વવિદો અને ભક્તોની કલ્પનાને પણ કબજે કરે છે. કારણ કે, દ્વારકાનું પ્રાચીન શહેર, જેનું નિર્માણ હિંદુ દેવતા કૃષ્ણ દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું, એવું માનવામાં આવે છે કે તે કૃષ્ણના મૃત્યુ પછી અરબી સમુદ્રમાં ડૂબી ગયું હતું.

દંતકથાઓ અનુસાર, આ હવે ડૂબી ગયેલું શહેર એક સમયે ભગવાન કૃષ્ણનું નિવાસ સ્થાન હતું. તે દ્વારકાના રાજા નહોતા, પણ તેને બનાવનાર હતો. એવું માનવામાં આવે છે કે કૃષ્ણએ સમુદ્ર દેવતા સમુદ્રને શહેર માટે 12 યોજન (ગાઉ) જમીન આપવાનું કહ્યું હતું. મહાસાગર દેવ સંમત થયા અને કૃષ્ણને જમીન આપી, જે પહેલા કુશસ્થલી તરીકે જાણીતી હતી. પાછળથી કૃષ્ણએ તેનું નામ બદલીને દ્વારવતી અથવા દ્વારકા રાખ્યું.

એવું માનવામાં આવે છે કે દ્વારકાનું પ્રાચીન શહેર દૈવી આર્કિટેક્ટ્સની મદદથી બનાવવામાં આવ્યું હતું અને તેને ઘણીવાર ગોલ્ડન સિટી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. કૃષ્ણની હાજરીથી શહેરની સમૃદ્ધિમાં વધારો થયો હતો. આદિકાળથી શહેરમાં કૃષ્ણની હાજરી દૂર-દૂરથી તીર્થયાત્રીઓને લાવી હતી. રસપ્રદ વાત એ છે કે આ ટ્રેન્ડ આજ સુધી ચાલુ છે. કૃષ્ણના અનુયાયીઓ માટે, હાલનું દ્વારકા શહેર એ સૌથી મહત્વપૂર્ણ યાત્રાધામોમાંનું એક છે.
તમામ ઐશ્વર્યને બાજુ પર રાખીને, એવું પણ માનવામાં આવે છે કે કૃષ્ણએ તેમનું પૃથ્વી પરનું નિવાસસ્થાન છોડ્યું તે પછી જ દ્વારકા શહેર ડૂબી ગયું હતું. વિશ્વમાંથી તેમનું પ્રસ્થાન દ્વાપર યુગના અંત અને કલિયુગ અથવા કલયુગ (કલિયુગ) ની શરૂૂઆત તરીકે ચિહ્નિત કરે છે. કલયુગની શરૂૂઆત સાથે, દ્વારકા શહેર પણ ડૂબી ગયું, અને તમામ રહેવાસીઓને તેની સાથે લઈ ગયા.

જોકે વિદ્વાનોમાં તે ખૂબ ચર્ચામાં છે, કેટલાક લોકો કહે છે કે દ્વારકાનું ડૂબવું એ રૂૂપક છે. કેટલાક માને છે કે સમુદ્ર ચોક્કસ શહેરને ગળી ગયો. જો આપણે પહેલાનું જોઈએ તો એ નોંધવું રસપ્રદ છે કે દ્વારકા શહેર એક બંદર શહેર હતું અને તે દરિયાકાંઠાના ધોવાણ જેવી કુદરતી આફતમાં ઓવરટાઇમમાં સમાપ્ત થઈ શક્યું હોત.

સબમરિન આધારિત અંડરવોટર પ્રોજેક્ટ દિવાળી પહેલાં શરૂ થશે
ગુજરાત સરકાર દ્વારકાની પાણીની અંદરની દુનિયાને શોધવામાં મુલાકાતીઓને મદદ કરવા સબમરીન સેવા પૂરી પાડવાની યોજના ધરાવે છે, જે સમુદ્રની નીચે ડૂબેલું માનવામાં આવે છે. રાજ્ય સરકારે શહેરમાં પ્રોજેક્ટ માટે મઝગાંવ ડોક શિપબિલ્ડર્સ સાથે કરાર કર્યો છે, આ સબમરીન આધારિત અંડરવોટર પ્રવાસન સુવિધા ભારતમાં સૌપ્રથમ હશે. હાલની યોજના અનુસાર સરકાર ઓક્ટોબર 2024માં દિવાળી પહેલા પ્રોજેક્ટને કાર્યરત કરવા માંગે છે.પ્રોજેક્ટ મુજબ, મુલાકાતીઓને સમુદ્રની સપાટીથી 100 મીટર નીચે પાણીની અંદરના દરિયાઈ જીવનનો અનુભવ કરવા સબમરીનમાં લાવવામાં આવશે. દરેક સબમરીનમાં બે નિષ્ણાત પાઇલોટ અને એક લાયક ક્રૂ હશે, જેમાં પ્રત્યેકમાં 24 પ્રવાસીઓ હશે. સરકારની ધારણા છે કે સબમર્સિબલ સુવિધા દ્વારકાની પ્રવાસન શક્યતાઓમાં સુધારો કરશે. દ્વારકા એ રાષ્ટ્રનું એક જાણીતું મંદિર નગર છે જ્યાં દરરોજ મોટી સંખ્યામાં મુલાકાતીઓ આવે છે. ગુજરાત ટુરીઝમના મેનેજિંગ ડિરેક્ટર સૌરભ પારધીએ ગતવર્ષે એક ઈન્ટરવ્યુમાં જણાવ્યું હતું કે આ પહેલ એક અલગ પ્રોજેક્ટ છે જે ગુજરાતના આ ભાગની મુસાફરીમાં નોંધપાત્ર વધારો કરશે.