શાળાઓમાં શિસ્ત સમિતિ રચવા રાજ્ય સરકારનો આદેશ
સલામતી નીતિ-2016ના આધારે નવો પરિપત્ર જાહેર: વિદ્યાર્થીઓની આવનજાવન દરમિયાન સુરક્ષાની જવાબદારી સમિતિની
શાળામાં તાજેતરમાં બનેલી દુર્ભાગ્યપૂર્ણ ઘટનાને પગલે રાજ્ય સરકારે વિદ્યાર્થીઓની સુરક્ષાને લઈને કડક અને મહત્વપૂર્ણ પગલું ભર્યું છે. શાળા સલામતી નીતિ-2016ના આધારે રાજ્ય સરકારે નવો પરિપત્ર જાહેર કર્યો છે, જેમાં રાજ્યની તમામ સરકારી, ગ્રાન્ટેડ અને ખાનગી શાળાઓ (પ્રાથમિક, માધ્યમિક અને ઉચ્ચતર માધ્યમિક)ને વિદ્યાર્થીઓની સલામતી માટે ચોક્કસ જવાબદારીઓ નિભાવવાનું ફરજિયાત કરવામાં આવ્યું છે. આ પરિપત્રનો ઉદ્દેશ શાળાઓમાં વિદ્યાર્થીઓને નિર્ભય અને સુરક્ષિત વાતાવરણ પૂરું પાડવાનો છે.
પરિપત્ર મુજબ, રાજ્યની દરેક શાળાએ શિસ્ત સમિતિની રચના કરવી ફરજિયાત રહેશે. આ સમિતિમાં શાળાના આચાર્ય, શિક્ષકો અને વિદ્યાર્થીઓના પ્રતિનિધિઓનો સમાવેશ કરવામાં આવશે. સમિતિનું મુખ્ય કાર્ય શાળા પરિસર, રમતગમતના મેદાનો અને વિદ્યાર્થીઓની આવનજાવન દરમિયાન તેમની સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવાનું રહેશે. સમિતિને શાળામાં શિસ્ત અને સલામતીના નિયમોનું કડક પાલન કરાવવાની જવાબદારી સોંપવામાં આવી છે.
પરિપત્રમાં ખાસ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે કે શિક્ષકની ગેરહાજરીમાં વિદ્યાર્થીઓને વર્ગખંડમાં એકલા ન છોડવા, પરંતુ તેમને સહ-અભ્યાસિક પ્રવૃત્તિઓમાં જોડવા. આ ઉપરાંત, શિક્ષકો અને આચાર્યોને વિદ્યાર્થી સલામતીને પોતાની નૈતિક ફરજ તરીકે સ્વીકારવાનું સૂચન આપવામાં આવ્યું છે. આનો અર્થ એ છે કે શાળા સ્ટાફે વિદ્યાર્થીઓની સુરક્ષાને સર્વોચ્ચ પ્રાથમિકતા આપવી પડશે.
પરિપત્રમાં સ્પષ્ટ શબ્દોમાં જણાવાયું છે કે જો શાળામાં સલામતી કે શિસ્ત સંબંધિત કોઈ અનિચ્છનીય ઘટના બને, તો શાળા પ્રશાસનએ તેની તાત્કાલિક જાણ જિલ્લા શિક્ષણ કચેરીને કરવાની રહેશે. આ સાથે, ઘટનાને લઈને તાત્કાલિક પગલાં લેવા પડશે, જેથી આવી ઘટનાઓનું પુનરાવર્તન ન થાય. આ નિયમનો હેતુ શાળાઓમાં જવાબદારીની ભાવના વધારવાનો અને ઝડપી પ્રતિસાદની ખાતરી કરવાનો છે.
સરકારનો ઉદ્દેશ શાળાઓને માત્ર શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ તરીકે જ નહીં, પરંતુ વિદ્યાર્થીઓ માટે સુરક્ષિત આશ્રયસ્થાન તરીકે પણ સ્થાપિત કરવાનો છે. પરિપત્ર દ્વારા સરકારે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે વિદ્યાર્થીઓને નિર્ભય વાતાવરણમાં શિક્ષણ મળે તે માટે પૂરતી વ્યવસ્થા ઉભી કરવી જરૂૂરી છે. આ પગલું શાળાઓમાં સલામતીના ધોરણોને મજબૂત કરવા અને વિદ્યાર્થીઓના શારીરિક તેમજ માનસિક સ્વાસ્થ્યનું રક્ષણ કરવા માટે લેવામાં આવ્યું છે.
નવા પરિપત્રની જાહેરાત બાદ હજુ સુધી શાળા સંચાલકો, શિક્ષકો કે વાલીઓ તરફથી કોઈ સત્તાવાર પ્રતિક્રિયા સામે આવી નથી. જોકે, એવું માનવામાં આવે છે કે પરિપત્રની વિગતો હજુ શાળાઓ સુધી પહોંચવાની પ્રક્રિયામાં છે. આગામી દિવસોમાં શાળા પ્રશાસન અને આચાર્યો દ્વારા આ નિયમોના અમલીકરણ અંગે વધુ સ્પષ્ટતા આપવામાં આવે તેવી શક્યતા છે.
પરિપત્રથી વાલીઓમાં અસમંજસ
વાલીઓના વર્તુળમાં આ પરિપત્રને લઈને મિશ્ર પ્રતિસાદ જોવા મળી રહ્યો છે. ઘણા વાલીઓએ સરકારના આ પ્રયાસનું સ્વાગત કર્યું છે, કારણ કે તે વિદ્યાર્થીઓની સલામતી માટે એક સકારાત્મક પગલું છે. જોકે, કેટલાક વાલીઓનું માનવું છે કે માત્ર પરિપત્ર જાહેર કરવાથી પરિસ્થિતિ નહીં સુધરે, પરંતુ તેના કડક અમલ માટે સરકારે નિયમિત દેખરેખ અને મોનિટરિંગની વ્યવસ્થા કરવી જોઈએ. તેઓનું કહેવું છે કે શાળાઓમાં આ નિયમોનું પાલન થાય છે કે નહીં તેની તપાસ માટે સ્થાનિક સ્તરે સમિતિઓ બનાવવી જરૂૂરી છે.