તેજીને બ્રેક: મધ્યમ વર્ગમાં હાઉસિંગ લોનનું પ્રમાણ 48.51 ટકા ઘટયું

મોટા મકાનોની ખરીદી અને લોનના પ્રમાણમાં સતત વધારો: ઉંચા વ્યાજદરના કારણે ગરીબ- મધ્યમ વર્ગ માટે લોન લેવાનું દુષ્કર બન્યું

રીયલ એસ્ટેટ ક્ષેત્રે ધમધમી રહેલા ગુજરાતમાં હવે તેજીને બ્રેક લાગી રહી હોય તેમ હાઉસીંગ લોન લેનારા લોકોની સંખ્યામાં 48.51 ટકાનો તોતીંગ ઘટાડો નોંધાયો છે. જો કે, મોટા કારપેટવાળા મકાન- ફલેટમાં લોન લેવાનું પ્રમાણ વધ્યુ છે. મતલબ કે મધ્યમ અને નાના વર્ગમાં હાઉસીંગ લોન લેવાનું પ્રમાણ 48.51 ટકા ઘટયું છે. પરંતુ અમીર લોકોમાં હાઉસીંગ લોન લેવાના પ્રમાણમાં વધારો થયો છે.

સ્ટેટ લેવલ બેંકર્સ કમિટી (એસએલબીસી) - ગુજરાતના તાજેતરના અહેવાલ મુજબ, હાઉસિંગ ફાઇનાન્સ લેનારાઓની સંખ્યામાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થયો છે. નાણાકીય વર્ષ 2025 ના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં, માત્ર 1.01 લાખ વ્યક્તિઓએ હાઉસિંગ લોન પસંદ કરી હતી, જે નાણાકીય વર્ષ 2024 માં સમાન સમયગાળા દરમિયાન નોંધાયેલા 1.5 લાખ ઉધાર લેનારાઓમાંથી ઘટાડો હતો. એટલે કે 48.51 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. રસપ્રદ વાત એ છે કે, હાઉસિંગ લોન અરજદારોની સંખ્યામાં ઘટાડો જોવા મળ્યો હોવા છતાં, આ સમયગાળા દરમિયાન વિતરિત કરવામાં આવેલી કુલ રકમ વાર્ષિક ધોરણે 62% વધી છે. અહેવાલ દર્શાવે છે કે નાણાંકીય વર્ષ 2024 ના ક્યુ-1 માં વિતરણ 8,307 કરોડ રૂૂપિયાથી વધીને કયુ-1 નાણાકીય વર્ષ 2025 માં રૂૂ. 13,433 કરોડ થયું છે. આ હાઉસિંગ ફાઇનાન્સમાં વ્યાજના ઊંચા કદ પહેલા ત્રણ મહીના તરફ સ્પષ્ટ વલણ સૂચવે છે, જે દર્શાવે છે કે જ્યારે ઓછા લોકો લોન લઈ રહ્યા છે, મોટી રકમની પસંદગી કરી રહ્યા છે.

બેન્કર્સ આ વલણને લક્ઝરી અને પ્રીમિયમ હાઉસિંગની વધતી માંગને આભારી છે, જે પરવડે તેવા સેગમેન્ટમાં પ્રમાણમાં મ્યૂટ માંગની વિરુદ્ધ છે. વધારેલા વ્યાજ દરની ઓછી અને મધ્યમ આવકવાળા વર્ગ પર વધુ મોંઘી અસર જોવા મળે છે. આ જૂથો સામાન્ય રીતે પરવડે તેવા હાઉસિંગ સેક્ટરને ચલાવે છે. બીજી તરફ, પ્રીમિયમ અને લક્ઝરી સેગમેન્ટ લિક્વિડિટી સ્ક્વિઝથી ઓછી અસરગ્રસ્ત જણાય છે. આ કેટેગરીના ખરીદદારોમાં સામાન્ય રીતે વધુ નાણાકીય સ્થિતિસ્થાપકતા હોય છે અને તેઓ બાહ્ય ધિરાણ પર ઓછા નિર્ભર હોય છે, જેનાથી તેઓ ઉચ્ચ-મૂલ્યવાળી મિલકતો ખરીદવાનું ચાલુ રાખી શકે છે, તેમ એસએલબીસી ગુજરાતના વરિષ્ઠ અધિકારીએ જણાવ્યું હતું.

પરિણામે, ઉધાર લેનારાઓની સંખ્યામાં ઘટાડો થયો હોવા છતાં વિતરિત લોનનું એકંદર મૂલ્ય વધ્યું છે. બેંકરો દ્વારા વિતરણમાં વધારા માટે દર્શાવવામાં આવેલા અન્ય કારણોમાં જંત્રી દરોમાં વધારો છે. જંત્રીના દર એપ્રિલ 2023માં વધારવામાં આવ્યા હતા અને બાદમાં વધારો જુલાઈ 2023 સુધી મુલતવી રાખવામાં આવ્યો હતો. તેથી એપ્રિલથી જૂન ક્વાર્ટર દરમિયાન, વિતરણ વધારે હતું પરંતુ ટિકિટનું કદ પ્રમાણમાં ઓછું હતું. આ વર્ષે, સુધારેલા દરો લાગુ છે, જેના કારણે ખર્ચમાં વધારો થાય છે અને તેથી, વિતરણ થાય છે.

NA અરજી પેન્ડીંગ હોય છતા બાંધકામ રજાચીઠ્ઠી અપાશે

આગામી તહેવારોની સિઝનમાં રીયલ એસ્ટેટ સેક્ટરને તેજીનો બુસ્ટર ડોઝ આપવા માટે સરકાર દ્વારા તૈયારીઓ ચાલુ કરી દેવામાં આવી છે. મધ્યમ વર્ગની માંગ ધીમી પડતા ગુજરાત સરકાર સામાન્ય વિકાસ નિયંત્રણ નિયમોને સરકારની હાલની નીતિઓ સાથે સંરેખિત કરવા અને રિયલ એસ્ટેટ ક્ષેત્રને પ્રોત્સાહન આપવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે વ્યાપક સામાન્ય વિકાસ નિયંત્રણ નિયમનો (સીજીડીસીઆર) માં મુખ્ય ફેરફારો કરે તેવી શક્યતા છે.આ ફેરફારોમાં ફાયર સેફ્ટીના ધોરણોને વધુ કડક બનાવવા, ગ્રીન બિલ્ડિંગોને પ્રોત્સાહન આપવું, એફએસઆઇ ધોરણોમાં છૂટ આપવી, એનએ (નોન-એગ્રીકલ્ચર) પ્રક્રિયા ચાલુ હોય ત્યારે યોજનાઓને શરતી મંજૂરી આપવી અને છૂટછાટો આપવાનો સમાવેશ થાય છે.