રાજકોટના શેરબ્રોકરનું સ્ક્રીપ્ટ ચલાવવાનું કૌભાંડ, સેબી દ્વારા 3.22 કરોડનો દંડ

પટેલ વેલ્થ એડવાઈઝર્સ પ્રાઈવેટ લીમીટેડના ચારેય ડાયરેક્ટર પર પ્રતિબંધ, 173 સ્ક્રીપ્ટો ચલાવી હોવાનો ધડાકો

સ્ટોક માટે કૃત્રિમ માંગ ઉભી કરવા માટે ઓર્ડર સ્પૂફિંગ કરનાર રાજકોટના પટેલ વેલ્થ સ્ટોક બ્રોકર અને તેના સહયોગીઓને સેબી દ્વારા 3.22 કરોડ રૂૂપિયાથી વધુ ગેરકાયદેસર નફો પરત કરવા માટે કહેવામાં આવ્યું છેઅને પટેલ વેલ્થ એડવાઇઝર્સ પ્રાઇવેટ લિમિટેડને તેના માલિકીના ખાતામાંથી સિક્યોરિટીઝ માર્કેટમાં પ્રવેશ કરવાથી રોકી દેવામાં આવી છે, તથા તેના ડિરેક્ટરો, ડેનિશ મહેશભાઈ પટેલ, મિતુલ ઉમેદલાલ વોરા, કૌશલ વસંતરાય પટેલ અને મિનિષ મહેશભાઈ પટેલને બજારમાંથી પ્રતિબંધિત કરવામાં આવ્યા છે તેમ મની ક્ધટ્રોલ અને ઈકોનોમિક ટાઈમ્સના અહેવાલમાં જણાવવામાં આવ્યું છે.

28 એપ્રિલના રોજ જારી કરાયેલા એક આદેશમાં, સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઇન્ડિયા (સેબી) એ જણાવ્યું હતું કે તપાસ અધિકારીઓએ અગાઉ વૈશ્વિક બજારોમાં ઉપયોગમાં લેવાતી યુક્તિનો પર્દાફાશ કર્યો છે, પરંતુ ભારતમાં આટલા મોટા પાયે પહેલી વાર જોવા મળ્યો છે. અગાઉનો કેસ 2023 માં નિમી એન્ટરપ્રાઈઝ નામની ભાગીદારી પેઢી સાથે પકડાયો હતો. પરંતુ તે સ્પૂકિંગ પ્રવૃત્તિ આઠ મહિના સુધી રોકડ સેગમેન્ટ સુધી મર્યાદિત હતી, જ્યારે પટેલ વેલ્થ એડવાઇઝર્સ પ્રાઇવેટ લિમિટેડને લગતા હાલના કેસમાં રોકડ અને - ડેરિવેટિવ્ઝ સેગમેન્ટ બંનેનો સમાવેશ થાય છે અને તે ત્રણ વર્ષથી વધુ સમય સુધી કરવામાં આવ્યું હતું. નિયમનકારની પટેલ વેલ્થની તપાસમાં 292 સ્ક્રિપ-દિવસમાં 173 સ્ક્રિપ્સમાં આવી પ્રવૃત્તિનો પર્દાફાશ થયો હતો, ક્યારેક દિવસમાં ઘણી વખત 621 સ્પૂકિંગના કિસ્સાઓ બન્યા હતા.

વચગાળાનો આદેશ પસાર કરવાની જરૂૂરિયાત પર, સેબીના પૂર્ણ-સમયના સભ્ય કમલેશ વાર્ણેયે ખરીદ અને વેચાણ બંને બાજુ પટેલ વેલ્થ એડવાઇઝર્સ પ્રાઇવેટ લિમિટેડના વારંવારના કિસ્સાઓનો ઉલ્લેખ કર્યો. વર્નેએ નોંધ્યું, પટેલ વેલ્થ એડવાઇઝર્સ પ્રાઇવેટ લિમિટેડ ને બજારમાં તેની છેતરપિંડી પ્રવૃત્તિઓ ચાલુ રાખવા દેવાથી સિક્યોરિટીઝ માર્કેટની અખંડિતતા ગંભીર રીતે ખતમ થશે અને રોકાણકારોના હિતને નુકસાન થશે. તેમણે ઉમેર્યું, ઓર્ડર સ્પૂફિંગ એ પટેલ વેલ્થ એડવાઇઝર્સ પ્રાઇવેટ લિમિટેડ દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતી ચાલાકી એક કપટપૂર્ણ અને અન્યાયી વેપાર પ્રથા છે જેનો ઉપયોગ અન્ય બજાર સહભાગીઓને છેતરવા અને ભાવમાં થતી વધઘટથી નફો મેળવવા માટે કરવામાં આવે છે, જેનાથી તેઓ બજારમાં બેદરકાર રોકાણકારોને પ્રેરિત કરે છે. આ પ્રથા બજારના ભાવને વિકૃત કરે છે અને બજારની કાર્યક્ષમતાને નબળી પાડે છે.