2024-25માં 25009 નકલી કંપનીઓ દ્વારા 61565 કરોડની GST ચોરી

કેન્દ્રીય અને રાજ્ય જીએસટી અધિકારીઓએ 2024-25 દરમિયાન રૂૂ. 61,545 કરોડની ઇનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટ (ITC) છેતરપિંડીથી પાસ કરવામાં સામેલ 25,009 નકલી કંપનીઓ શોધી કાઢી છે.

માર્ચ 2025માં પૂરા થતા 2024-25ના નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન કેન્દ્ર અને રાજ્યના GST અધિકારીઓએ ITCને અવરોધિત કરીને 1,924 કરોડ રૂૂપિયાની વસૂલાત કરી હતી અને 168 વ્યક્તિઓની ધરપકડ કરી હતી.

કેન્દ્રીય અને રાજ્ય GST અધિકારીઓ દ્વારા ITC છેતરપિંડી પરના ડેટા મુજબ, 2023-24 અને 2024-25ના બે વર્ષમાં, 42,140 નકલી કંપનીઓ શોધી કાઢવામાં આવી હતી, જેઓ રૂૂ. 1.01 લાખ કરોડથી વધુની છેતરપિંડી કરીને ITC જનરેટ કરવામાં સામેલ હતી. ITC ના અવરોધ દ્વારા રૂૂ. 3,107 કરોડની વસૂલાત કરવામાં આવી હતી અને 316 ધરપકડ કરવામાં આવી છે.

એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે, કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારો અને ૠજઝગએ નકલી ITC દાવાઓને રોકવા માટે વિવિધ પગલાં લીધા છે, જેમાં ઇન્ટેલિજન્સ ઇનપુટ્સ પ્રદાન કરવા, છેતરપિંડીની નોંધણી શોધવા અને ઈ-વે બિલની શંકાસ્પદ પ્રવૃત્તિનો સમાવેશ થાય છે.
ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ શાસન હેઠળ, ITC એ સપ્લાયર્સ પાસેથી ખરીદી પર વ્યવસાયો દ્વારા ચૂકવવામાં આવતા કરનો સંદર્ભ આપે છે. અંતિમ આઉટપુટ ટેક્સ ચૂકવતી વખતે આ ટેક્સનો ક્રેડિટ અથવા કપાત તરીકે દાવો કરી શકાય છે.

નકલી ITC સાથે વ્યવહાર કરવો એ GST વહીવટ માટે એક મોટો પડકાર છે કારણ કે અનૈતિક તત્વો માત્ર ITCનો દાવો કરવા અને તિજોરીને છેતરવા માટે નકલી કંપનીઓ બનાવી રહ્યા હતા. તેની સાથે વ્યવહાર કરવા માટે, જોખમી અરજદારો પર ચેક સાથે GST નોંધણી પ્રક્રિયાને કડક બનાવવામાં આવી છે.

જ્યારે બિન-જોખમી વ્યવસાયોને 7 દિવસની અંદર GST નોંધણી મંજૂર કરવામાં આવે છે, ત્યારે જેઓ ડેટા એનાલિટિક્સ દ્વારા જોખમી તરીકે ફ્લેગ કરેલા હોય તેવા અરજદારોને નોંધણી આપનારાઓ માટે ભૌતિક ચકાસણી અને આધાર પ્રમાણીકરણ ફરજિયાત છે. માસ્ટરમાઇન્ડ્સને શોધી કાઢવાના પગલા તરીકે, GST કાયદો ખોટી રીતે ITC મેળવનાર માટે સજા, બનાવટી ITC કેસમાં સામેલ કરદાતાઓની નોંધણીને સસ્પેન્શન અથવા રદ કરવાની જોગવાઈ કરે છે; ઈલેક્ટ્રોનિક ક્રેડિટ લેજરમાં ITCનું બ્લોકિંગ; અને સરકારની વસૂલાત માટે મિલકત/બેંક ખાતાઓ વગેરેનું કામચલાઉ જોડાણ લેણાં અત્યાર સુધી, અમલીકરણ રચનાઓ દ્વારા હાથ ધરવામાં આવતી પ્રવૃત્તિઓ અને વ્યવસાય કરવાની સરળતા જાળવવાના મહત્વના સંદર્ભમાં રાજ્ય અને કેન્દ્રીય GST રચનાઓના અમલ વડાઓની બે રાષ્ટ્રીય પરિષદો યોજવામાં આવી છે.