રેલ અકસ્માત અટકાવવા ‘કવચ’ ફક્ત 2% ટ્રેકમાં કાર્યરત

ભારતીય રેલના કુલ 69000 કિ.મી.ના સંચાલનમાં ત્રણ વર્ષ પછી પણ નોંધપાત્ર પ્રગતિ ન થતા અકસ્માતો અટકતા નથી

સ્વદેશી રીતે વિકસિત ઓટોમેટિક ટ્રેન પ્રોટેક્શન સિસ્ટમ ‘કવચ’ જે રેલમંત્રી દ્વારા દાવો કરાયો હતો કે તેના દ્વારા રેલવે અકસ્માત સંપૂર્ણ રીતે અટકાવી શકાશે તે હાલમાં માત્ર 1,500 કિલોમીટરના ટ્રેન રૂૂટ (દક્ષિણ મધ્ય રેલવે ઝોનમાં)માં કાર્યરત છે. ભારતીય રેલવે અંદાજે 69,000 કિમીના કુલ રૂૂટની લંબાઈનું સંચાલન કરે છે. વિકાસના તબક્કા દરમિયાન, કવચને દક્ષિણ મધ્ય રેલવે ઝોનમાં વાડી-વિકરાબાદ-સનતનગર અને વિકરાબાદ-બિદર વિભાગોના 25 સ્ટેશનોને આવરી લેતા 264 કિમીની લંબાઇ માટે લાગુ કરવામાં આવ્યું હતું.

2020-21 દરમિયાન, 32 સ્ટેશનોને આવરી લેતા વધારાના 322 કિમી માટે સિસ્ટમ વધુ તૈનાત કરવામાં આવી હતી. 2021-22માં, 77 સ્ટેશનોને આવરી લેતા વધારાના 859 કિમીમાં સિસ્ટમ લાગુ કરવામાં આવી હતી. આ સાથે, કવચની સંચિત જમાવટ 1,445 કિમી સુધી પહોંચી ગઈ છે, જેમાં 133 સ્ટેશન, 29 એલસી ગેટ અને 74 લોકોમોટિવ્સને આવરી લેતા સ્વચાલિત સિગ્નલિંગના 68 રૂૂટ કિમીનો સમાવેશ થાય છે. આ હેઠળ આવરી લેવાયેલા વિભાગો છે: જેમાં મનમાડ - મુદખેડ - નિઝામાબાદ - સીતાફલમંડી - કુર્નૂલ - ગુંટકલ (સિકંદરાબાદ અને ગુંટકલ સ્ટેશનો સિવાય); પરભણી - બિદર - વિકરાબાદ - વાડી અને વાડી - સનાતનગરનો સમાવેશ થાય છે.
મુંબઈ-હાવડા અને દિલ્હી-હાવડા રૂૂટ પર અન્ય 3,000 કિલોમીટરના રૂૂટ પર (તેના ઇન્સ્ટોલેશન માટે) નોંધપાત્ર પ્રગતિ કરવામાં આવી છે,સ્ત્રસ્ત્ર એક રેલવે અધિકારીએ જણાવ્યું હતું.

કવચ એ દોડતી ટ્રેનોની સલામતી વધારવા માટે ઓટોમેટિક ટ્રેન પ્રોટેક્શન સિસ્ટમ છે. તેને આરડીએસઓ દ્વારા ત્રણ ભારતીય વિક્રેતાઓ સાથે મળીને સ્વદેશી રીતે વિકસાવવામાં આવ્યું છે. પશ્ચિમ બંગાળના ન્યૂ જલપાઈગુડી પાસે આજે ટ્રેનની ટક્કર બાદ સમગ્ર દેશમાં સિસ્ટમ લગાવવાનો મુદ્દો ફરી સામે આવ્યો છે.

10 વર્ષમાં 10 અકસ્માતમાં 500નાં મોત

કાનપુર ટ્રેન અકસ્માત- 20 નવેમ્બર, 2016ના રોજ, ઉત્તર પ્રદેશના કાનપુરમાં ઈન્દોર-પટના એક્સપ્રેસ પાટા પરથી ઉતરી ગઈ હતી. ટ્રેન ખૂબ જ ઝડપે જઈ રહી હતી, ત્યારે તે પાટા પરથી ઉતરી ગઈ હતી અને આ અકસ્માતમાં 150 લોકોના મોત થયા હતા.

કુનેરુ ટ્રેન અકસ્માત- 21 જાન્યુઆરી 2017ના રોજ જગદલપુર-ભુવનેશ્વર હીરાખંડ એક્સપ્રેસ આંધ્રપ્રદેશના કુનેરુ સ્ટેશન પાસે પાટા પરથી ઉતરી ગઈ હતી. આ અકસ્માતમાં 41 લોકોના મોત થયા હતા.

કથૌલી ટ્રેન અકસ્માત- 19 ઓગસ્ટ 2017ના રોજ કલિંગા ઉત્કલ એક્સપ્રેસ ઉત્તર પ્રદેશના કથૌલી નજીક પાટા પરથી ઉતરી ગઈ હતી. આ અકસ્માતમાં 23 લોકોના મોત થયા હતા. ટ્રેકમાં ખામીને કારણે આ અકસ્માત થયો હતો. ટ્રેકની યોગ્ય જાળવણી કરવામાં આવી ન હતી.

મહારાષ્ટ્ર ટ્રેન અકસ્માત- ઓક્ટોબર 16, 2020 ના રોજ, મહારાષ્ટ્રના કરમાડ નજીક હૈદરાબાદ-મુંબઈ છત્રપતિ શિવાજી ટર્મિનસ એક્સપ્રેસ અને હજૂર સાહિબ નાંદેડ-મુંબઈ છત્રપતિ શિવાજી ટર્મિનસ રાજધાની સ્પેશિયલ વચ્ચે અથડામણ થઈ હતી. આ અકસ્માતમાં 16 લોકોના મોત થયા હતા.

અલીપુરદ્વાર ટ્રેન અકસ્માત- 13 જાન્યુઆરી, 2022ના રોજ, બિકાનેર-ગુવાહાટી એક્સપ્રેસના 12 ડબ્બા પાટા પરથી ઉતરી ગયા હતા. આ અકસ્માત પશ્ચિમ બંગાળના અલીપુરદ્વારમાં થયો હતો. જેમાં 9 લોકોના મોત થયા હતા અને 36 લોકો ઘાયલ થયા હતા.

બાલાસોર ટ્રેન અકસ્માત- 2 જૂન, 2023 ના રોજ, ઓડિશાના બાલાસોરમાં એક ભયાનક ટ્રેન અકસ્માત થયો, જેમાં ત્રણ ટ્રેનોના ડબ્બા એકબીજા સાથે અથડાઈ અને 296 લોકો મૃત્યુ પામ્યા હતા. 1,200 થી વધુ લોકો ઘાયલ થયા હતા.

બક્સર ટ્રેન અકસ્માત - 11 ઓક્ટોબરે 2023 દિલ્હીથી કામાખ્યા જઈ રહેલી નોર્થ ઈસ્ટ એક્સપ્રેસના ડબ્બા બિહારના બક્સરમાં રઘુનાથપુર સ્ટેશન પાસે પાટા પરથી ઉતરી ગયા હતા. આ અકસ્માતમાં 4 લોકોના મોત થયા હતા, અને 100થી વધુ લોકો ઘાયલ થયા હતા.

વિઝિયાનગરમ ટ્રેન અકસ્માત - 29 ઓક્ટોબરે 2023, વિશાખાથી પલાસા જતી વિશેષ પેસેન્જર ટ્રેન, સિગ્નલના અભાવે કોઠાવલાસા ડિવિઝનમાં અલામંદા-કંટકાપલ્લી ખાતે પાટા પર રોકાઈ ગઈ હતી. આવા સમયે પાછળથી આવતી વિશાખા-રાયગડા ટ્રેન પેસેન્જર ટ્રેન સાથે અથડાઈ હતી. આ અકસ્માતમાં 8 લોકોના મોત થયા હતા.

મદુરાઈ ટ્રેન અકસ્માત - 26 ઓગસ્ટ, 2023ના રોજ લખનઉથી રામેશ્વરમ જતી ટ્રેનમાં તમિલનાડુના મદુરાઈ રેલવે સ્ટેશન પાસે આગ લાગી હતી. આ અકસ્માતમાં 10 લોકો દાઝી ગયા હતા.

જલપાઈગુડી ટ્રેન દુર્ઘટના - 17 જૂનના રોજ થયેલા આ અકસ્માતમાં એક માલગાડીએ પહેલાથી જ ઉભેલી કાંચનજંગા એક્સપ્રેસને પાછળથી ટક્કર મારી હતી. આ અકસ્માતમાં 8 લોકોના મોત થયા છે અને 40થી વધુ લોકો ઘાયલ થયા છે.