કેજરીવાલની ધરપકડથી લાભ કોને: ભાજપ કે આપ?

• લોકસભાની ચૂંટણીના પડઘમ વાગી રહ્યા છે ત્યારે દિલ્હીની સાત બેઠકોનાં જંગમાં નવું પરિણામ ઉમેરાયું છે: મોદીની જેમ કેજરીવાલ પણ પડકારને તકમાં ફેરવવામાં માહીર છે, પણ ભાજપ તેમને ભ્રષ્ટાચારી ચીતરી લાભ ઉઠાવવા પ્રયાસ કરશે

લોકસભાની ચુંટણીના પડઘમ વાગી રહ્યા છે ત્યારે દિલ્હીની સાત બેઠકો માટેના જંગમાં કેજરીવાલની ધરપકડથી નવું પરિણામ ઉમેરાયું છે. 19 એપ્રિલથી દેશ સંપૂર્ણ ચૂંટણી મોડમાં હશે જ્યારે પ્રથમ તબક્કાનું મતદાન થવાનું છે, પરંતુ તે પહેલા અરવિંદ કેજરીવાલે ઘણા કાયદાકીય તબક્કામાંથી પસાર થવું પડશે. આવી સ્થિતિમાં દરેકના મનમાં એક સવાલ આવી રહ્યો છે કે અરવિંદ કેજરીવાલની ધરપકડથી કોને ફાયદો થશે - આમ આદમી પાર્ટી કે ભારતીય જનતા પાર્ટી?

અરવિંદ કેજરીવાલની ધરપકડને ભાજપના રાજકીય લેન્સમાંથી સમજવી જરૂરી છે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ઘણા વર્ષો પહેલા સૂત્ર આપ્યું હતું - ન હું ખાઉં છું, ન ખાવા દઉં છું. તે સ્પષ્ટ હતું કે ભ્રષ્ટાચાર પર ઝીરો ટોલરન્સની નીતિને આગળ વધારવામાં આવશે. આ પછી, જે રીતે ઊઉ-આવકવેરા વિભાગની કાર્યવાહી ઝડપી કરવામાં આવી, જે રીતે વિવિધ સ્થળોએ દરોડા પાડવામાં આવ્યા, તેનાથી લોકોમાં સંદેશો ગયો કે લૂંટારાઓને જેલમાં ધકેલી દેવામાં આવ્યા છે.

આ મામલે દિલ્હીના મુખ્યમંત્રી અરવિંદ કેજરીવાલની ધરપકડ કરવામાં આવી છે. કેજરીવાલ જે આંદોલનમાંથી ઉભરી આવ્યા છે અને મોટા નેતા બન્યા છે, જેમણે કટ્ટર પ્રમાણિક સરકાર ચલાવવાનો દાવો કર્યો છે. પરંતુ આ ધરપકડ બાદ આપ ક્ધવીનરને સૌથી મોટા પડકારોનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છેઅરવિંદ કેજરીવાલ માટે એક મોટી મુશ્કેલી એ છે કે ધરપકડ થયા પછી ભલે તેમને રાહત મળે, પરંતુ કોઈ એ હકીકતને નકારી શકશે નહીં કે તેમની એક કેસમાં ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. એટલે કે, જો એવું માની લેવામાં આવે કે સીએમને જામીન મળે છે અથવા કોર્ટ થોડી રાહત આપે છે, તો પણ તે સાબિત થશે નહીં કે તેમને દારૂૂ કૌભાંડમાં ક્લીનચીટ આપવામાં આવી છે. ઉલટું, આ ટેગ રહેશે કે તેઓ જામીન પર બહાર છે. છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષોમાં જોવામાં આવ્યું છે તેમ, ભાજપનું રાજકારણ જેલમાં જવા કરતાં કોઈના જામીન પર છૂટવાને વધુ મુદ્દો બનાવે છે. તેના મુખ્ય મતદારો પણ તે કથાને મજબૂત સમર્થન આપે છે.

આવી સ્થિતિમાં, ભ્રષ્ટાચારનો મુદ્દો હોય કે દારૂૂના કારોબારની, ભાજપ બંને પીચ પર આમ આદમી પાર્ટીને ઘેરવા જઈ રહી છે. પરંતુ એવું નથી કે આ રાજકીય પીચ માત્ર ભાજપની બેટિંગ માટે જ યોગ્ય લાગે છે. એ ન ભૂલવું જોઈએ કે રાજકીય નિષ્ણાતો પણ અરવિંદ કેજરીવાલને પીએમ મોદી જેવા અન્ય નેતા માને છે. એ વાત સાચી છે કે અનુભવમાં વર્ષોનો તફાવત છે, પરંતુ તેમ છતાં બંને નેતાઓની રાજનીતિ જોતાં ઘણી બાબતોમાં સામ્યતા જોવા મળે છે.સૌથી મોટી સમાનતા એ છે કે બંને નેતાઓ પડકારોને તકોમાં કેવી રીતે રૂૂપાંતરિત કરવું તે જાણે છે. નરેન્દ્ર મોદીની રાજનીતિ પર નજર કરીએ તો સ્પષ્ટ થાય છે કે તેમની કારકિર્દીમાં એવા ઘણા પ્રસંગો આવ્યા જ્યારે એવું લાગતું હતું કે બધું બરબાદ થઈ જશે, પરંતુ તેમણે દરેક પડકારને પાર કરવા માટે પોતાની બુદ્ધિમત્તાનો ઉપયોગ કર્યો.
ગુજરાત રમખાણોને લઈને તેમના પર ગમે તેટલા આક્ષેપો થયા, તેમણે સીધો ગુજરાતી ઓળખનો મુદ્દો ઉઠાવ્યો અને ઘણા વર્ષો સુધી એ જ ભાવનાત્મક પીચ પર મત મેળવ્યા.

સહાનુભૂતિ ફેકટર કેજરીવાલને ફાયદો કરાવી શકે છે
હવે તે પીચ પર રમાતી ટેકનિકને પીડિત કાર્ડ કહેવામાં આવે છે જ્યાં જાહેરમાં બતાવવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવે છે કે દરેક વ્યક્તિ એક જ વ્યક્તિની પાછળ છે. હવે અરવિંદ કેજરીવાલની એવી છબી છે કે જ્યાં દિલ્હીનો એક મોટો વર્ગ તેમને તેમના હીરો તરીકે જુએ છે. જ્યારે પણ તે કહે છે કે તે સૌથી ક્રૂર રીતે પ્રામાણિક વ્યક્તિ છે, ત્યારે ઘણા લોકો તેના પર વિશ્વાસ કરે છે. આવી સ્થિતિમાં તેમની ધરપકડ એ તમામ લોકો માટે આંચકાથી ઓછી નથી અને જો તેઓ બદલો લેવાનું નક્કી કરે છે તો આવનારા મહિનાઓમાં ભાજપને આમ આદમી પાર્ટી કરતાં વધુ રાજકીય નુકસાન ભોગવવા માટે તૈયાર રહેવું જોઈએ. અહીં સમજવા જેવી વાત એ છે કે દેશમાં સહાનુભૂતિનું પરિબળ મહત્ત્વનું છે. કોણ ભૂલી શકે કે ઈન્દિરા ગાંધીની હત્યા બાદ કોંગ્રેસે 400થી વધુ બેઠકો જીતવાનો રેકોર્ડ બનાવ્યો હતો. ત્યાં કોઈ વર્ચસ્વ ધરાવતું વિકાસ નહોતું, કોઈની પાસે એવો પ્રભાવશાળી ચહેરો પણ નહોતો, પરંતુ માત્ર એક વેદના હતી, પીડા હતી અને જનતાએ આટલો વિશાળ જનાદેશ આપવાનું કામ કર્યું હતું. અત્યારે આમ આદમી પાર્ટી એ જ જનાદેશને પોતાની તાકાત માની રહી છે. તેમને લાગે છે કે આ ધરપકડથી જનતામાં કેજરીવાલની છબી વધુ મજબૂત થશે.