‘શક્તિ’ની આગાહીથી વિનાશક ‘તૌકતે’ અને ‘બિપરજોય’ની યાદ તાજી થઇ

મે 2021માં તૌકતેએ સૌરાષ્ટ્રમાં વૃક્ષોનો સોથ વાળી દીધો હતો: જુન 2023નું બિપરજોય 222 કલાક સક્રિય રહી કચ્છને ધમરોળ્યું હતું

ભારતીય હવામાન વિભાગ (IMD) અનુસાર, અરબી સમુદ્રમાં ચોમાસા પછીની ઋતુનું પ્રથમ ચક્રવાત તોફાન શક્તિ, 100 કિમી પ્રતિ કલાકની ગતિએ પવન અને વધુ મજબૂત પવનો સાથે તીવ્ર સિસ્ટમમાં પરિણમ્યું છે. અધિકારીઓએ શનિવારે જણાવ્યું હતું કે વાવાઝોડું હાલમાં પશ્ચિમ-દક્ષિણપશ્ચિમ તરફ આગળ વધી રહ્યું છે અને સમુદ્રને મંથન કરી રહ્યું છે કારણ કે તે મજબૂત થઈ રહ્યું છે.

IMD એ જણાવ્યું હતું કે શક્તિ શનિવારે બપોર સુધીમાં ગુજરાતમાં દ્વારકાથી લગભગ 420 કિમી દૂર કેન્દ્રિત હતું. વાવાઝોડું અરબી સમુદ્રમાં વધુ આગળ વધવાની અને રવિવાર સુધીમાં ઉત્તરપશ્ચિમ અને નજીકના પશ્ચિમ-મધ્ય પ્રદેશોમાં પહોંચવાની ધારણા છે. સોમવાર સવારથી, ચક્રવાત પૂર્વ-ઉત્તરપૂર્વ તરફ ફરી વળવાની અને ધીમે ધીમે નબળું પડવાની શક્યતા છે.

શક્તિ ચક્રવાત પૂર્વ-મધ્ય અને નજીકના ઉત્તરપૂર્વ અરબી સમુદ્ર પર એક તીવ્ર ચક્રવાતી વાવાઝોડામાં પરિણમ્યું છે. રવિવાર સુધીમાં તે પશ્ચિમ-દક્ષિણ પશ્ચિમ તરફ આગળ વધીને ઉત્તર-પશ્ચિમ અને નજીકના પશ્ચિમ-મધ્ય અરબી સમુદ્ર સુધી પહોંચવાની સંભાવના છે, અને પછી સોમવાર સવારથી પૂર્વ-ઉત્તરપૂર્વ તરફ ફરી શકે છે, ધીમે ધીમે નબળો પડી જશે, IMD એ તેના તાજેતરના બુલેટિનમાં જણાવ્યું હતું.

શક્તિના પ્રભાવ હેઠળ, ગુજરાત અને ઉત્તર મહારાષ્ટ્ર દરિયાકાંઠે અને તેની બહાર, તેમજ પાકિસ્તાન દરિયાકાંઠાની નજીક, દરિયાની સ્થિતિ રવિવાર સુધી તોફાનીથી ખૂબ તોફાની રહેવાની ધારણા છે. IMD એ માછીમારોને સલામતીની ચિંતાઓને ટાંકીને ઓછામાં ઓછા મંગળવાર સુધી ઉત્તર-પશ્ચિમ, ઉત્તર-પૂર્વ અથવા મધ્ય અરબી સમુદ્રમાં અને ગુજરાત-ઉત્તર મહારાષ્ટ્ર દરિયાકાંઠે અને તેની બહાર ન જવાની સલાહ આપી છે.
અધિકારીઓએ દરિયાકાંઠાના અધિકારીઓને સંભવિત ઊંચા મોજા, દરિયાઈ મોજા અને તીવ્ર પવનો માટે સતર્ક રહેવાની પણ વિનંતી કરી છે. જ્યારે કોઈ સીધો જમીન પર પડવાનો ખતરો જારી કરવામાં આવ્યો નથી, ત્યારે તોફાની હવામાન દરિયાકાંઠાના જિલ્લાઓમાં દરિયાઈ પ્રવૃત્તિઓ અને નાના માછીમારી કામગીરીમાં વિક્ષેપ પાડી શકે છે.

‘શક્તિ’ની આગાહીએ ખાસ કરીને સૌરાષ્ટ્ર-કચ્છના લોકોમાં મે 2021ના ચક્રવાત તૌકતે અને જુન 2023ના ચક્રવાત બિપરજોયની ભયાનકતાની યાદ તાજી કરી છે. ખાસ કરીને તૌકતે વાવાઝોડાની સૌરાષ્ટ્રમાં કેળ અને કેરીના વૃક્ષોનું નિકંદન કાઢયું હતુન. બિપરજોયે કચ્છના જખૌ અને માંડવી શહેરને ધમરોળી નાખ્યા હતા. આ વાવાઝોડું 13 દિવસ અને 3 કલાક સક્રીય રહેતા તે 50 વર્ષમાં ઉતર હિંદ મહાસાગર પરનું બીજું લાંબો સમયગાળો ધરાવતું વાવાઝોડું બન્યું હતું.એનો કુલ સમયગાળો 22 કલાક રહ્યો છે.

શ્રીલંકાએ નામ આપ્યું છે
ચક્રવાતને શક્તિ નામ આપવામાં આવ્યું છે, જે શ્રીલંકા દ્વારા વિશ્વ હવામાન સંગઠન અને યુનાઇટેડ નેશન્સ ઇકોનોમિક એન્ડ સોશિયલ કમિશન ફોર એશિયા એન્ડ ધ પેસિફિક ઉષ્ણકટિબંધીય ચક્રવાતો પર પેનલ દ્વારા જાળવવામાં આવેલા નામકરણ સંમેલન હેઠળ આપવામાં આવ્યું છે. પેનલમાં બંગાળની ખાડી અને અરબી સમુદ્રની સરહદે આવેલા 13 સભ્ય દેશોનો સમાવેશ થાય છે, દરેક પૂર્વ-મંજૂર યાદીઓમાંથી નામો સૂચવવા માટે જવાબદાર છે. ઉત્તર હિંદ મહાસાગરમાં ઉષ્ણકટિબંધીય ચક્રવાતો માટે પ્રાદેશિક વિશેષ હવામાન કેન્દ્ર તરીકે સેવા આપતું આઈએમડી આ પ્રાદેશિક પ્રણાલીના આધારે વાવાઝોડાઓને સત્તાવાર રીતે નામ આપે છે.