રાહુલનું સફેદ ટી-શર્ટ, મમતાની વાદળી બોર્ડરવાળી સાડી, સપાની લાલ ટોપી

ભારતીય રાજકારણમાં વિચારધારાનું પ્રતિનિધિત્વ કરતા જુદાજુદા રાજકીય પક્ષોના વસ્ત્રો અને ધ્વજ-પ્રતિકો

લોકસભામાં વિપક્ષના નેતા રાહુલ ગાંધીએ સફેદ ટી-શર્ટને 2022 માં તેની ભારત જોડો ટૂરથી પોતાનું સ્ટાઈલ સ્ટેટમેન્ટ બનાવ્યું છે. તે શિયાળા દરમિયાન પણ સફેદ હાફ ટી-શર્ટ પહેરે છે. ટી-શર્ટે સફેદ કુર્તાનું સ્થાન લીધું છે કારણ કે મોટાભાગે રાજકારણીઓ દ્વારા પહેરવામાં આવતો સહીનો પોશાક અને ભારતીય રાજકારણમાં નેતાઓનો પર્યાય બની ગયો છે.

ટીમ રાહુલે આ પરિવર્તનને ન્યાય અને સમાન ભાવિ સાથે જોડ્યું છે કારણ કે દરેક, અમીર કે ગરીબ, ટી-શર્ટ પહેરી શકે છે અને સફેદ રંગ શાંતિ અને સંવાદિતાનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. જો રાહુલ ગાંધી કોઈ ખાસ સ્ટાઈલ સાથે જોડાવા ઈચ્છે છે, તો તે આવું કરનાર પ્રથમ નેતા નથી. જવાહરલાલ નેહરુનું નેહરુ જેકેટ, નરેન્દ્ર મોદીનું મોદી જેકેટ, મમતા બેનર્જીની વાદળી બોર્ડરવાળી સફેદ સાડી અને મનમોહનસિંહની વાદળી પાઘડી પણ તેમના પર્યાય ગણાય છે.
નેતાઓના પોશાક ઉપરાંત, પક્ષોએ તેમના વિચારોને રજૂ કરવા માટે રંગો પણ પસંદ કર્યા છે. ભગવા રંગ જેવો જે ભાજપ અને આરએસએસ સાથે જોડાયેલો છે. ભગવા રંગની ઓળખ ભાજપ સાથે જોડાયેલી છે, તેના કાર્યકરો જ નહીં પરંતુ તેના ટીકાકારો પણ તેને ભગવા રંગથી ઓળખે છે.

વિચારધારા સાથે ગાઢ રીતે સંકળાયેલો બીજો રંગ લાલ છે જે ડાબેરીવાદનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. આ કિસ્સામાં તે જોવાનું સરળ છે કે શા માટે ડાબેરીઓએ ક્રાંતિ અને સત્તાના પ્રતિકાર સાથે સંકળાયેલ આ રંગ પસંદ કર્યો. પરિણામે તમામ સામ્યવાદી પક્ષો પોતાને આ રંગ સાથે જોડે છે.

DMKનો ધ્વજ જે સામાજિક ન્યાયની શપથ લે છે અને દ્રવિડ ચળવળનું વાહન રહ્યું છે તે લાલ અને કાળો છે. સમાજવાદી પાર્ટી (SP) નો ધ્વજ લાલ અને લીલો છે જ્યારે પાર્ટીના નેતાઓ અને કાર્યકરો પાર્ટીના પ્રતીક તરીકે લાલ ટોપી પહેરે છે. NDAના સાથી રાષ્ટ્રીય લોક દળ (છકઉ), જે જાટ ખેડૂતોમાં પરંપરાગત સમર્થન ધરાવે છે, તેની પાસે હેન્ડપંપ સાથે લીલી ઝંડી છે.

જેડી(યુ)નો ધ્વજ પણ લીલો છે અને તેના પર તીર છે, જ્યારે રાષ્ટ્રીય જનતા દળ (આરજેડી)નો ધ્વજ પણ આ જ રંગનો છે અને તેના પર ફાનસ છે. જો કે, લીલો રંગ ભારતીય રાજકારણના અન્ય પ્રવાહનું પણ પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. મુસ્લિમ સમુદાયનું પ્રતિનિધિત્વ કરતી AIMIM અને IUML જેવી પાર્ટીઓ પણ લીલી ઝંડી ધરાવે છે. આંધ્રપ્રદેશમાં પૂર્વ સીએમ એનટી રામારાવ દ્વારા સ્થાપિત તેલુગુ દેશમ પાર્ટી (ટીડીપી)નો રંગ પીળો છે.