GSTની બેઠકમાં એક વખતે મતદાનની નોબત આવી

બુધવારે મળેલી કાઉન્સિલની બેઠકમાં દર-ઘટાડાનો કેરળ-કર્ણાટકે વિરોધ કર્યો, મતદાનનુ સૂચન કરાતાં બંગાળના હસ્તક્ષેપથી સર્વસંમતી બની

3 સપ્ટેમ્બરના રોજ GST કાઉન્સિલની નિયમિત બેઠક થવાની અપેક્ષા રાખવામાં આવી હતી તે મોડી રાતની લડાઈમાં ફેરવાઈ ગઈ, જેમાં વિપક્ષ શાસિત રાજ્યોએ પોતાની રાહ જોઈ અને નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે આ બાબતને બીજા દિવસ સુધી લપસવા દેવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.

સૂત્રો અનુસાર, સરકારે અગાઉથી જ તેનું હોમવર્ક સારી રીતે કરી લીધું હતું. છ મહિના સુધી, નિર્મલા સીતારમણે વિવિધ જૂથો સાથે સતત બેઠકો યોજી હતી, જેમાં GST દરમાં ઘટાડા માટે પાયો નાખવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીનો નિર્દેશ સ્પષ્ટ હતો - મધ્યમ વર્ગ અને ગરીબોને રાહત મળવી જોઈએ, અને તે નિર્ણય વિલંબ વિના અમલમાં મૂકવો જોઈએ. ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહે સંવેદનશીલ વસ્તુઓના કરવેરા પર રાજકીય વિવાદ ન થાય અને રાજ્યોને મહેસૂલની ચિંતાઓ અંગે ખાતરી આપવા માટે અલગ અલગ બેઠકો પણ બોલાવી હતી.

સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે વિપક્ષ શાસિત પશ્ચિમ બંગાળ, પંજાબ, કેરળ અને કર્ણાટકએ મહેસૂલ નુકસાનના ડરને કારણે દર ઘટાડાનો સખત વિરોધ કર્યો હતો. સાંજે 7 વાગ્યે સમાપ્ત થવાની આ બેઠક મોડી રાત્રે ચાલી હતી, જે રાત્રે 9.30 વાગ્યા સુધી ચાલી હતી. જ્યારે પંજાબ અને પશ્ચિમ બંગાળે આખરે પોતાનું વલણ નરમ પાડ્યું, ત્યારે કેરળ અને કર્ણાટક મક્કમ રહ્યા, વળતર અંગે કેન્દ્ર તરફથી નક્કર ખાતરી પર આગ્રહ રાખ્યો. કેટલાકે તો આ નિર્ણયને બીજા દિવસ સુધી મુલતવી રાખવાનો આગ્રહ રાખ્યો.

આ સમયે, સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે સીતારમણે કડક વલણ અપનાવ્યું હતું. તેમણે સભાને કહ્યું કે જો જરૂૂર પડે તો તે રાતભર બેસી રહેવા તૈયાર છે, પરંતુ લોકોને રાહત મળે તો બીજા દિવસની રાહ જોઈ શકાય નહીં. આ મડાગાંઠથી અન્ય રાજ્યોની ધીરજની કસોટી થઈ. સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે છત્તીસગઢના નાણામંત્રી ઓપી ચૌધરીએ મૌન તોડ્યું અને સૂચન કર્યું: જો સર્વસંમતિ શક્ય ન હોય, તો આ મુદ્દાને મતદાન માટે કેમ ન મુકવામાં આવે? ઉલ્લેખનીય છે કે, કાઉન્સિલના ઇતિહાસમાં, લોટરી માટે જીએસટી પર મતદાન ફક્ત એક જ વાર થયું હતું.

જ્યારે સીતારામને સભ્યોને સ્પષ્ટપણે જણાવવા કહ્યું કે તેઓ મતદાન કરવા માંગે છે કે નહીં, ત્યારે વિપક્ષી રાજ્યો સાવચેત થઈ ગયા, સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું. મતદાન દ્વારા રાહત અટકાવવાથી રાજકીય પ્રતિક્રિયાનું જોખમ હતું. અંતે, પશ્ચિમ બંગાળે કેરળ અને કર્ણાટકને નીચે ઉતરવા માટે સમજાવવા માટે પગલું ભર્યું, ત્યારે જ સર્વસંમતિ ઊભી થઈ, જેનાથી સીતારામન માટે બુધવારે મોડી રાત્રે નિર્ણય જાહેર કરવાનો માર્ગ મોકળો થયો.

સીતારામને લંબચોરસ ટેબલ તરફ સાંકેતિક ઇશારો કર્યો
નાણામંત્રીએ રાજ્યોને ખાતરી આપી કે કોઈની સાથે અન્યાય કરવામાં આવશે નહીં. સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે નિર્મલા સીતારામને રૂૂમમાં લંબચોરસ ટેબલ તરફ ઈશારો કરીને કહ્યું કે ત્યાંના પૈસા કેન્દ્ર અને રાજ્યો બંનેના છે. જો રાજ્યો હારે છે, તો કેન્દ્ર પણ હારે છે, એમ સીતારામને કહ્યું, પરંતુ ઉમેર્યું કે આજે (બુધવારે), લોકોને રાહત મળવી જ જોઈએ.