હરિયાણામાં 49 બેઠકો ઉપર ઊલટફેર થતા ભાજપે હેટ્રિક મારી

હરિયાણા વિધાનસભા ચૂંટણીના પરિણામોમાં ભાજપે 48 બેઠકો જીતીને શાનદાર પ્રદર્શન કર્યું છે અને કોંગ્રેસને 37 બેઠકો મળી છે. ભાજપે એવો ઈતિહાસ પણ રચ્યો છે કે હરિયાણામાં ત્રીજી વખત બહુમતી સાથે કોઈ પાર્ટી સરકાર બનાવી રહી છે. 90 બેઠકો ધરાવતી વિધાનસભામાં એક તરફ ભાજપ અને કોંગ્રેસે સમાન સંખ્યામાં બેઠકો મેળવી છે, તો બીજી તરફ પક્ષ તેમને મેળવવાના મામલે કોંગ્રેસ કરતા આગળ છે.

રસપ્રદ વાત એ છે કે, હરિયાણા વિધાનસભા બેઠકોની અદલાબદલીનો ખેલ ચાલી રહ્યો છે, જેમાંથી ભાજપ અને કોંગ્રેસ બંનેએ 22-22 બેઠકો જીતી છે. આ તે બેઠકો છે જે બંને રાજકીય પક્ષોએ છેલ્લી 2019ની ચૂંટણીમાં ગુમાવી હતી. આ સિવાય અન્ય 5 બેઠકોમાંથી બે INLDA અને ત્રણ અપક્ષ ઉમેદવારોને ફાળે ગઈ હતી.

2019ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં સ્વતંત્ર અથવા પ્રાદેશિક રાજકીય પક્ષોએ 22 બેઠકો જીતી હતી. આ 22 બેઠકોમાંથી કોંગ્રેસે 10 બેઠકો જીતી, આ સિવાય તેણે ભાજપ પાસેથી 12 બેઠકો છીનવી લીધી, જ્યારે ભાજપે 12ના બદલામાં કોંગ્રેસ પાસેથી 14 બેઠકો છીનવીને પોતાની કોથળીમાં નાખી.2019 ની છેલ્લી વિધાનસભા ચૂંટણીમાં, ભાજપે 40 બેઠકો જીતી હતી, જેમાંથી પાર્ટીએ 26 એટલે કે 65% બેઠકો જાળવી રાખી હતી. તે જ સમયે, કોંગ્રેસે તે ચૂંટણીમાં 31 બેઠકો જીતી હતી, પરંતુ તે માત્ર 15 બેઠકો જાળવી શકી હતી. બેઠકો જાળવી રાખવા અથવા વર્તમાન ધારાસભ્યોની જીતમાં કોંગ્રેસનો સ્ટ્રાઈક રેટ 48 ટકા હતો અને ભાજપ માટે આ સૌથી મોટો ફાયદો હતો.

આ ચૂંટણીમાં સૌથી મોટું આશ્ચર્ય JJPએટલે કે જનનાયક જનતા પાર્ટી હતું, જેણે 2019ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં 10 બેઠકો જીતી હતી અને સરકાર બનાવવા માટે ભાજપ સાથે ચૂંટણી પછીનું જોડાણ કર્યું હતું. પાર્ટીના વડા દુષ્યંત ચૌટાલા પોતે પણ ડેપ્યુટી સીએમ બન્યા હતા. એ જ જેજેપી આ ચૂંટણીમાં ખાતું પણ ખોલાવી શકી નથી.

દુષ્યંત ચૌટાલા પોતે પોતાની સીટ ઉચાના કલાનથી ચૂંટણી હારી ગયા હતા. કોંગ્રેસે JJPની છ સીટો જીતી હતી. તેમાં જુલાનાનો પણ સમાવેશ થાય છે, જ્યાંથી ઓલિમ્પિયન રેસલર વિનેશ ફોગાટે તેના રાજકીય મેદાનમાં પ્રવેશ કર્યો હતો. જ્યારે ભાજપે જેજેપીના હિસ્સાની અન્ય ચાર બેઠકો જીતી હતી.

2019ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ઈન્ડિયન નેશનલ લોકદળે એક સીટ જીતી હતી પરંતુ આ વખતે પાર્ટીએ બે સીટ જીતી હતી. રસપ્રદ વાત એ છે કે, INLDA એલનાબાદ સીટ ગુમાવી હતી જે તેણે ગત વખતે જીતી હતી, જે પાર્ટી માટે પ્રતિષ્ઠાની સીટ હતી, કારણ કે પૂર્વ મુખ્યમંત્રી ઓપી ચૌટાલાના પુત્ર અને વર્તમાન ધારાસભ્ય અભય ચૌટાલા અહીંથી ચૂંટણી લડી રહ્યા હતા.

કોંગ્રેસે આ સીટ 15000 વોટથી જીતી હતી. જાટ-દલિત ગઠબંધન બનાવવાના નિષ્ફળ પ્રયાસમાં, ઈંગકઉ એ માયાવતીની આગેવાની હેઠળની BSP સાથે ગઠબંધનમાં આ ચૂંટણીઓ લડી હતી, પરંતુ પાર્ટીને વધુ સફળતા મળી ન હતી. BSP કોઈ બેઠકો જીતી શક્યું ન હતું અને માયાવતીએ સંકેત આપ્યો હતો કે જાટ સમુદાયનો દલિત વિરોધી પૂર્વગ્રહ આ માટે જવાબદાર છે.

કોંગ્રેસે એક સીટ, સિરસા જીતી, જે 2019 માં ગોપાલ કાંડાની આગેવાની હેઠળની હરિયાણા લોકહિત પાર્ટી (HLP) દ્વારા જીતી હતી, જેને આ વખતે ભાજપનું સમર્થન હતું. 2019 માં, કોંગ્રેસ સિરસામાં ચોથા સ્થાને રહી હતી, જે HLP માત્ર 602 મતોથી જીતી હતી. 2019માં અપક્ષોએ જીતેલી સાત બેઠકોમાંથી ભાજપે 4, કોંગ્રેસે બે અને INLDA એક બેઠક જીતી હતી.

યાદવ બેલ્ટ, દક્ષિણ હરિયાણા અને નેશનલ કેપિટલ રિજન (NCR)માં ભાજપની મજબૂત પકડને પણ દર્શાવે છે. જોકે, કોંગ્રેસ પંજાબની સરહદે આવેલી બેઠકો પર પોતાની પકડ મજબૂત કરવામાં સફળ રહી હતી. કોંગ્રેસે એક સીટ, સિરસા જીતી, જે 2019 માં ગોપાલ કાંડાની આગેવાની હેઠળની હરિયાણા લોકહિત પાર્ટી (HLP) દ્વારા જીતી હતી, જેને આ વખતે ભાજપનું સમર્થન હતું. 2019 માં, કોંગ્રેસ સિરસામાં ચોથા સ્થાને રહી હતી, જે HLP માત્ર 602 મતોથી જીતી હતી.

2019માં અપક્ષોએ જીતેલી સાત બેઠકોમાંથી ભાજપે 4, કોંગ્રેસે બે અને INLDA એક બેઠક જીતી હતી.
નવી વિધાનસભા ગ્રાન્ડ ટ્રંક રોડ બેલ્ટ, યાદવ બેલ્ટ, દક્ષિણ હરિયાણા અને નેશનલ કેપિટલ રિજન (NCR)માં ભાજપની મજબૂત પકડને પણ દર્શાવે છે. જોકે, કોંગ્રેસ પંજાબની સરહદે આવેલી બેઠકો પર પોતાની પકડ મજબૂત કરવામાં સફળ રહી હતી.

મધ્ય હરિયાણા અને અન્ય જાટ પ્રભાવિત વિસ્તારોમાં ભાજપ અને કોંગ્રેસ બંને બેઠકો જીતવામાં સફળ રહ્યા હતા. આ વર્ષે ભાજપ દ્વારા જીતવામાં આવેલી 22 બેઠકોમાંથી, જે તે 2019 માં જીતી શકી ન હતી, છ બેઠકો જાટ પટ્ટામાં આવે છે, જેમાં ગોહાના, ખરખોડા, સફીડોન, સોનીપત, દાદરી અને ઉચાના કલાનનો સમાવેશ થાય છે.