પ્રજનન દરના ઘટાડાની અસર: કિશોરોની વસ્તી 2026માં 9 ટકા ઘટવાનો અંદાજ

દેશની વસ્તી વિષયક રચના બદલાઇ રહી છે: બાળકો અને કિશોરોનો (0-19 વર્ષ)ની વસ્તી 2011માં 41 ટકા હતી, જે 2026 સુધીમાં ઘટીને 32 ટકા થઇ જશે: મંત્રાલયના રિપોર્ટમાં દાવો

ભારતમાં સુધારેલો કુટુંબ નિયોજન સુવિધાઓને કારણે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં પ્રજનન દર સતત ઘટી રહ્યો છે અને તેની અસર હવે વસ્તી માળખા પર દેખાઇ રહી હોવાનો બાળ વસ્તી રીપોર્ટમાં મંત્રાલય દ્વારા દાવો કરવામાં આવ્યો છે. જેમાં દેશમાં કિશોરોની વસ્તી 2011ના વર્ષ કરતા 2026માં 9 ટકા ઘટી જશે તેવું જણાવવામાં આવ્યું છે.
દેશની વસ્તીને ચાર શ્રેણીઓમાં વહેંચવામાં આવી છે. 2011 માં, 0-4 વય જૂથની વસ્તી 9.9% હતી, જે 2026 માં ઘટીને 7.6% થઈ જશે. 5-9 વય જૂથની વસ્તી 10.4% થી ઘટીને 7.9% થઈ જશે. આંકડા અને કાર્યક્રમ અમલીકરણ મંત્રાલયના તાજેતરના અહેવાલમાં તે બહાર પાડવામાં આવ્યું છે.

આ મુજબ, દેશમાં બાળકો અને કિશોરો (0-19 વર્ષ) ની વસ્તી 2011 થી 2026 દરમિયાન 9% ઘટવાનો અંદાજ છે. વર્ષ 2011 માં, દેશમાં 0-19 વર્ષની વસ્તી લગભગ 41% હતી, જે 2026 સુધીમાં ઘટીને માત્ર 32% થઈ જશે. મંત્રાલયના રિપોર્ટ બાળ વસ્તી ભારતમાં આ દાવો કરવામાં આવ્યો છે.આ વય જૂથમાં લગભગ 125 કરોડ લોકો ઘટવાની ધારણા છે. અહેવાલમાં, 0-19 વર્ષની વસ્તીને ચાર શ્રેણીઓમાં વિભાજિત કરવામાં આવી છે. જો આપણે 2011 ની વાત કરીએ, તો 0-4 વર્ષની વસ્તી 9.9% હતી, જે 2026 માં ઘટીને 7.6% થઈ જશે. 5-9 વર્ષની વસ્તી 10.4 થી ઘટીને 7.9% થઈ જશે. ત્રીજા જૂથ, 10-14 વર્ષની વય જૂથમાં વસ્તીની ટકાવારી 10.6 થી ઘટીને 8.2 થશે. 15-19 વર્ષની વયજૂથની વસ્તી 10.1% થી ઘટીને 8.2% થશે.

અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે ભારતમાં સુધારેલી કુટુંબ નિયોજન સુવિધાઓને કારણે, છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં પ્રજનન દર સતત ઘટી રહ્યો છે, અને તેની અસર હવે વસ્તી માળખા પર દેખાય છે.વસ્તીને ચાર શ્રેણીઓમાં વહેંચવામાં આવી છે. 2011માં, 0-4 વયજૂથમાં વસ્તીનો 9.9 ટકા સમાવેશ થતો હતો, જે 2026માં ઘટીને 7.6 ટકા થશે. 5-9 વયજૂથ 10.4 થી ઘટીને 7.9 ટકા થશે. ત્રીજો જૂથ, 10-14 વયજૂથ, 10.6 થી ઘટીને 8.2 ટકા થશે. 15-19 વયજૂથમાં 10.1 થી ઘટીને 8.2 ટકા થશે. રિપોર્ટમાં જણાવાયું છે કે ભારતમાં કુટુંબ નિયોજન સુવિધાઓમાં સુધારો થવાને કારણે, છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં પ્રજનન દર સતત ઘટી રહ્યો છે, અને તેની અસર હવે વસ્તી માળખા પર દેખાઈ રહી છે.