શાસન સરમુખત્યારશાહી અને સંસ્થાઓ નબળી પડે તો દેશનું પતન થાય

રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર (NSA) અજિત ડોભાલે શુક્રવારે કહ્યું હતું કે રાષ્ટ્રની સાચી તાકાત તેની સરકારોની તાકાતમાં રહેલી છે. બાંગ્લાદેશ, શ્રીલંકા અને નેપાળમાં તાજેતરમાં થયેલા શાસન પરિવર્તન નબળા શાસનના ઉદાહરણો છે.
તેમણે કહ્યું કે જ્યારે સરકારો નબળી, સ્વાર્થી અથવા ભ્રમિત હોય છે, ત્યારે તેના પરિણામો સમાન હોય છે. સંસ્થાઓ રાષ્ટ્રની કરોડરજ્જુ હોય છે, અને જે લોકો તેમનું નિર્માણ અને પોષણ કરે છે તે તેના પાયાને મજબૂત બનાવે છે.

ડોભાલે કહ્યું કે મહાન સામ્રાજ્યો, લોકશાહી અને રાજાશાહીનું પતન હંમેશા નબળા શાસનને કારણે થયું છે. જ્યારે શાસન સરમુખત્યારશાહી બને છે અને સંસ્થાઓ નબળી પડે છે, ત્યારે દેશ પતન તરફ આગળ વધે છે. ડોભાલે લોકશાહીમાં વધતી ખામીઓ પર પણ તીવ્ર ટિપ્પણી કરી. તેમણે કહ્યું કે લોકશાહી એક અદ્ભુત વ્યવસ્થા છે, પરંતુ તેના પોતાના જોખમો છે. આજે, જો મારી પાસે 100 માંથી 25 સમર્થકો હોય, તો હું બાકીના 75 સમર્થકોને વિભાજીત કરીને સત્તામાં આવી શકું છું. હવે ધ્યેય 51% બહુમતી નથી, પરંતુ સમાજને નાના ટુકડાઓમાં વિભાજીત કરવાનો છે. તેમણે આને લોકશાહી માટે સૌથી મોટો ખતરો ગણાવ્યો અને કહ્યું કે આ વલણ રાજકારણને રાષ્ટ્રનિર્માણથી વિભાજનની રાજનીતિ તરફ ખસેડી રહ્યું છે.

લોકશાહીમાં પૈસાના વધતા પ્રભાવ પર, ડોભાલે કહ્યું કે કાયદેસર હોય કે ગેરકાયદેસર, પૈસા હવે રાજકારણમાં નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવે છે. તમારી વિચારસરણી, તમારી દ્રષ્ટિ, તમારી દેશભક્તિ - દરેક વસ્તુને હવે પૈસાના સમર્થનની જરૂૂર છે. તેમણે ઉમેર્યું કે ક્યારેક રાષ્ટ્રીય હિતો સંકુચિત સ્વ-હિતોથી ઢંકાઈ જાય છે. હું તેને ભ્રષ્ટાચાર નથી કહેતો, પરંતુ તે એક માનસિક મર્યાદા છે જ્યાં સ્થાનિક હિતો રાષ્ટ્રીય હિતો કરતાં મોટા દેખાય છે.

દિલ્હીમાં રાષ્ટ્રીય એકતા દિવસ પર એક વ્યાખ્યાન દરમિયાન, ડોભાલે કહ્યું હતું કે સુરક્ષા અધિકારીના દ્રષ્ટિકોણથી, હું શાસનને માત્ર વહીવટ જ નહીં, પરંતુ રાષ્ટ્રની સુરક્ષા અને વિકાસ માટે એક પદ્ધતિ માનું છું. સભ્યતાને રાષ્ટ્ર-રાજ્યમાં રૂૂપાંતરિત કરવું એ એક મુશ્કેલ કાર્ય છે, અને આ ફક્ત મજબૂત શાસનથી જ શક્ય છે. સરકારે સામાન્ય અપેક્ષાઓથી આગળ વધવું જોઈએ.સ્ત્રસ્ત્ર તેમણે કહ્યું કે ઇતિહાસ સાક્ષી છે કે કોઈપણ સામ્રાજ્ય, રાજાશાહી, અલ્પસત્તાક અથવા લોકશાહીનો ઉદય અને પતન તેના શાસન પર આધાર રાખે છે. સુશાસન રાષ્ટ્રોનું નિર્માણ કરે છે, અને નબળું શાસન તેમનો નાશ કરે છે. તેમણે વધુમાં કહ્યું કે સંસ્થાઓ રાષ્ટ્રની કરોડરજ્જુ છે. સરકારો આ સંસ્થાઓ દ્વારા કાર્ય કરે છે, તેથી જેઓ આ સંસ્થાઓનું નિર્માણ અને પોષણ કરે છે તેઓ જ વાસ્તવિક રાષ્ટ્ર-નિર્માતા છે.

સ્ત્રસ્ત્ર NSA ડોભાલે કહ્યું કે શાસન હવે નવી પરિસ્થિતિઓનો સામનો કરી રહ્યું છે. સૌથી મોટું પરિવર્તન સામાન્ય માણસની વધતી જાગૃતિ છે. તે હવે વધુ મહત્વાકાંક્ષી છે, તેની અપેક્ષાઓ વધી છે, અને રાજ્ય જવાબદાર હોવું જોઈએ.

સરદારના દ્રષ્ટિકોણને ફરીથી સમજવાની જરૂર
અજીત ડોભાલે કહ્યું કે, 2025 માં, સરદાર પટેલના દ્રષ્ટિકોણને ફરીથી સમજવાની જરૂૂર છે. તેમણે દર્શાવ્યું કે કેવી રીતે ફક્ત એક મજબૂત અને ન્યાયી શાસન વ્યવસ્થા જ વૈવિધ્યસભર દેશને એક કરી શકે છે. તેમણે કહ્યું કે ભારત હાલમાં ફક્ત પરિવર્તન જ નહીં, પરંતુ પરિવર્તનનો તબક્કો અનુભવી રહ્યું છે. આપણે એવી સ્થિતિમાં છીએ જ્યાં શાસન વ્યવસ્થા, સામાજિક માળખું અને વૈશ્વિક વ્યવસ્થા બધા ઝડપી પરિવર્તનમાંથી પસાર થઈ રહ્યા છે. આવા સમયે, સરદાર પટેલના વિચાર વધુ અસરકારક બને છે.