5 ટકા સમાન સ્લેબથી પોપકોર્ન, પરાઠા, પનીરની રેટ-પઝલનો સુખદ અંત
પોપકોર્ન, પરાઠા અને પનીર જેવી વસ્તુઓ પર જીએસટી દરો અંગેની અનંત મૂંઝવણનો અંત 3 સપ્ટેમ્બરના રોજ કાઉન્સિલે નવી રચનાને મંજૂરી આપતાં થયો છે. ભૂતકાળમાં જીએસટી દરો અંગે વારંવાર મૂંઝવણ ઉભી થઈ હતી. રોટલી અને પેકેજ્ડ પરાઠાને અલગ અલગ સ્લેબમાં મૂકવામાં આવ્યા હતા, છૂટક પનીર અને પેકેજ્ડ પનીર પર અલગ અલગ કર લાદવામાં આવતો હતો, અને પોપકોર્ન પર પણ છૂટક વેચવામાં આવ્યા હતા કે પેકેજ્ડ તેના આધારે અલગ અલગ દરો લાગુ પડતા હતા. પરંતુ, દર તર્કસંગતીકરણ સાથે નહીં, મૂંઝવણ કંઈક અંશે દૂર થઈ છે. 22 સપ્ટેમ્બરથી અમલમાં આવનારા આ ફેરફારો, ખાદ્ય કરના દરોને સુવ્યવસ્થિત કરશે.
નવા શાસન હેઠળ, મીઠું અને મસાલા સાથે મિશ્રિત પોપકોર્ન પર 5 ટકા કર લાગશે, પછી ભલે તે છૂટક વેચાય કે પ્રી-પેક્ડ અને લેબલ થયેલ હોય. કારમેલ પોપકોર્ન પર 18 ટકા કર લાગશે કારણ કે તે ખાંડ ક્ધફેક્શનરી હેઠળ આવે છે.
અગાઉ, મીઠું ચડાવેલું અથવા મસાલાવાળા પોપકોર્ન છૂટક વેચાય ત્યારે 5 ટકા અને પેકેજ્ડ સ્વરૂૂપમાં વેચાય ત્યારે 12 ટકા કર લાગતો હતો. કારમેલ પોપકોર્ન 18 ટકા વસૂલવામાં આવતો હતો. સુધારેલી રચના હવે ફક્ત ખાંડની સામગ્રીના આધારે તફાવત બનાવે છે.
અગાઉ, જીએસટી વર્ગીકરણમાં પણ ફ્રોઝન પરાઠા પર વિવાદો ઉભા થયા હતા. એક કેસમાં, એપેલેટ ઓથોરિટી ફોર એડવાન્સ રુલિંગે ચુકાદો આપ્યો હતો કે વપરાશ પહેલાં ગરમ કરવાની જરૂૂર હોય તેવા પેકેજ્ડ પરાઠાને રોટલી અથવા ચપાતી જેવા ગણી શકાય નહીં. જ્યારે સાદા રોટલી પર 5 ટકા જીએસટી લાગતો હતો, ત્યારે પરાઠાને 18 ટકાના સ્લેબ હેઠળ મૂકવામાં આવ્યા હતા, જેનાથી ગ્રાહકો માટે તીવ્ર તફાવત સર્જાયો હતો.
હવે આનો ઉકેલ આવી ગયો છે. સુધારેલા દર માળખા હેઠળ, હવે બધી ભારતીય બ્રેડ, ગમે તે નામથી ઓળખાતી હોય તેને મુક્તિ આપવામાં આવી છે, જોકે ઉદાહરણ તરીકે ફક્ત થોડી જ વસ્તુઓનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે. પનીર પર જીએસટી દરો અંગે મૂંઝવણ ઊભી થઈ. જુલાઈ 2022માં જીએસટી કાઉન્સિલની 47મી બેઠકમાં સ્પષ્ટતા કરવામાં આવી હતી કે છૂટક (અનબ્રાન્ડેડ/અનલેબલેડ) વેચાતા પનીરને જીએસટીમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી હતી, જ્યારે પ્રી-પેકેજ્ડ અને લેબલવાળા પનીરને 5% જીએસટી સ્લેબ હેઠળ લાવવામાં આવ્યું હતું. હવે, પનીર પરની ચર્ચાનો પણ ઉકેલ આવી ગયો છે.
ક્રીમ બન પર અગાઉ પેસ્ટ્રી તરીકે 18 ટકા કર લાગતો હતો, જોકે બન અને ક્રીમ અલગથી માત્ર 5 ટકા જ આકર્ષિત કરતા હતા. કાઉન્સિલે હવે ક્રીમ બન સહિત પેસ્ટ્રીને 5 ટકાના સ્લેબમાં લાવી છે.
