GEN-Z જાતિ, ધર્મ અને સામાજિક ન્યાય માટે ક્રાંતિકારી જનરેશન

જનરેશન ઝેડની માનસિક મૂંઝવણ અને સ્વાસ્થ્ય પર મનોવિજ્ઞાન ભવનનો સરવે

1997થી 2012 વચ્ચે જન્મેલી પેઢીમાં સ્માર્ટફોન, સોશિયલ મીડિયા અને ઇન્ટરનેટનો ઉપયોગ કરવાની કુશળતા, વિશ્વ સાથે ડાયરેકટ જોડાણમાં માન્યતા

આગવી ઓળખ, વ્યક્તિત્વ, રૂઢિગત નિયમોને બદલે પોતાના મૂલ્યો અને વિચારોને પ્રાધાન્ય આપતી પેઢી

જનરેશન ઝેડ (GEN-Z), જેને સેન્ટેનિયલ જનરેશન (Centennials) પણ કહેવામાં આવે છે, તે એક એવી પેઢી છે જેનો જન્મ 1997 થી 2012 વચ્ચે થયો છે. આ પેઢી ટેકનોલોજી અને ઇન્ટરનેટના યુગમાં જન્મી અને ઉછરી છે, જેના કારણે તેમને ડિજિટલ નેટિવ્સ (ઉશલશફિંહ ગફશિંદયત) તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
આ પેઢીના લોકો માટે ટેકનોલોજી એ જીવનનો અભિન્ન ભાગ છે. તેઓ સ્માર્ટફોન, સોશિયલ મીડિયા, અને ઇન્ટરનેટનો ઉપયોગ ખૂબ જ કુશળતાપૂર્વક કરે છે. આના કારણે તેઓ વૈશ્વિક સ્તરે જોડાયેલા રહે છે. GEN-Z પેઢીના લોકો વિવિધતા અને સમાનતાને ખૂબ મહત્વ આપે છે. તેઓ જાતિ, ધર્મ, અને લિંગભેદ જેવા મુદ્દાઓ પર વધુ ખુલ્લા વિચારો ધરાવે છે અને સામાજિક ન્યાય માટે સક્રિય રહે છે. આ પેઢીના લોકો પોતાની આગવી ઓળખ અને વ્યક્તિત્વને મહત્વ આપે છે. તેઓ પરંપરાગત નિયમોને બદલે પોતાના મૂલ્યો અને વિચારોને અનુસરવાનું પસંદ કરે છે. GEN-Z પેઢીના લોકો ટૂંકા અને ઝડપી ક્ધટેન્ટ (જેમ કે ટિકટોક વિડીયો) પસંદ કરે છે, કારણ કે તેમનું ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાનો ગાળો ઓછો હોય છે. આ પેઢી આર્થિક અસ્થિરતાના સમયમાં મોટી થઈ છે, તેથી તેઓ નાણાકીય સુરક્ષા અને વ્યવહારિક કારકિર્દી પસંદ કરે છે.

આમ, GEN-Z એક એવી પેઢી છે જે ટેકનોલોજીથી પ્રભાવિત, સામાજિક રીતે જાગૃત અને વ્યક્તિગત સ્વતંત્રતાને મહત્વ આપનારી છે. આ લાક્ષણિકતાઓ તેમને જૂની પેઢીઓથી અલગ પાડે છે. GEN-Z પેઢીના લોકોની માનસિકતા અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય એક જટિલ વિષય છે, કારણ કે તેઓ એક એવા યુગમાં ઉછરી રહ્યા છે જ્યાં ટેકનોલોજી, સોશિયલ મીડિયા અને સામાજિક દબાણ ખૂબ જ વધારે છે. આ કારણે, આ પેઢીના લોકોમાં માનસિક મૂંઝવણ અને સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત પડકારો વધુ જોવા મળે છે. મનોવિજ્ઞાનના અધ્યાપક ડો. ધારા દોશી ના માર્ગદર્શનમાં વરુ જીગ્નાએ 980 યુવાનો ઉપર અભ્યાસ કરીને તારણો શોધ્યા છે.

GEN-Z ના યુવાનો ઘણા પ્રકારની માનસિક મૂંઝવણોનો સામનો કરે છે, જેમાં સતત બદલાતી દુનિયામાં, તેઓ પોતાની ઓળખ શોધવા માટે સંઘર્ષ કરે છે. તેઓ શું બનવા માંગે છે, કઈ કારકિર્દી પસંદ કરવી, અને સમાજમાં ક્યાં સ્થાન મેળવવું તે અંગે 44% મૂંઝવણ અનુભવે છે.

સોશિયલ મીડિયા પર દેખાતી પરફેક્ટ લાઇફસ્ટાઇલ તેમને પોતાની જાત સાથે સરખામણી કરવા મજબૂર કરે છે. આના કારણે તેઓ હંમેશા શ્રેષ્ઠ દેખાવાનો, શ્રેષ્ઠ કામ કરવાનો અને સંપૂર્ણ બનવાનો ભાર 45% જેટલો અનુભવે છે.

ડિજિટલ યુગમાં મિત્રો અને સંબંધો બનાવવાનું સરળ બન્યું છે, પણ તે જ સમયે વાસ્તવિક અને ઊંડા સંબંધો સ્થાપિત કરવામાં તેમને મુશ્કેલી પડે છે. ઓનલાઇન અને ઓફલાઇન સંબંધો વચ્ચેનો તફાવત તેમને મૂંઝવી નાખે છે. 63% લોકો સબંધમાં અનિચ્છિતતા અનુભવે છે.

નોકરી, આર્થિક સ્થિરતા, અને પર્યાવરણીય પડકારો જેવી વૈશ્વિક સમસ્યાઓ GEN-Z ના મનમાં ભવિષ્ય વિશે ગંભીર ચિંતા ઊભી કરે છે. આ પેઢીના લોકો મા 33% જેટલી ભવિષ્યની ચિંતાઓ જોવા મળે છે.
GEN-Z પેઢીમાં માનસિક સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત સમસ્યાઓનું પ્રમાણ વધુ જોવા મળે છે. ડો. ધારા દોશીના માર્ગદર્શનમાં વરુ જીગ્નાએ કરેલા સર્વેના અહેવાલો મુજબ, આ પેઢીમાં ચિંતા (anxiety), ડિપ્રેશન, અને તણાવ (stress) નું પ્રમાણ 54% જેટલું વધ્યું છે. આના મુખ્ય કારણો. સોશિયલ મીડિયા પર સતત અન્ય લોકો સાથેની સરખામણી, સાયબર બુલિંગ, અને લાઇક્સના આધારે આત્મસન્માન નક્કી થવાથી તેમના માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર નકારાત્મક અસર થાય છે. આમ સોશિયલ મીડીયા દબાણથી આ પેઢીમાં 45% જેટલું માનસિક સ્વાસ્થ્ય કથળ્યું છે.

શૈક્ષણિક ક્ષેત્રે અને કારકિર્દીમાં સફળ થવા માટેનું દબાણ ખૂબ જ ઊંચું હોય છે. આ ઉપરાંત, માતા-પિતા અને સમાજની અપેક્ષાઓ પણ તેમના પર ભારે ભાર મૂકે છે. આ દબાણને કારણે લયક્ષ ુ પેઢીનું માનસિક સ્વાથ્ય 36% જેટલું વધુ બગડ્યું છે.

ડિજિટલ કનેક્ટિવિટી હોવા છતાં, GEN-Z ના યુવાનો ઘણી વાર સામાજિક રીતે એકલતા અનુભવે છે, કારણ કે તેઓ ઓનલાઇન દુનિયામાં વધુ સમય વિતાવે છે. આ પેઢીના લોકો 27% જેટલી એકલતા અનુભવે છે.
તેઓ એક એવી દુનિયામાં જીવે છે જ્યાં ઓનલાઇન અને ઓફલાઇન જીવન વચ્ચેનો તફાવત ઓછો થતો જાય છે. આના કારણે તેઓ સતત મૂંઝવણમાં રહે છે અને તેમની માનસિક શાંતિ જોખમાય છે. ડિજિટલ પ્લેટફોર્મ ને કારણે તેઓ વાસ્તવિક જીવનમાં 31% જેટલી મુશ્કેલી અનુભવે છે.

જોકે, એક હકારાત્મક બાબત એ છે કે GEN-Z પેઢીના લોકો માનસિક સ્વાસ્થ્ય વિશે ખુલીને વાત કરવામાં સંકોચ અનુભવતા નથી. તેઓ માનસિક સ્વાસ્થ્યને ગંભીરતાથી લે છે અને મદદ લેવા માટે વધુ તૈયાર હોય છે, જે જૂની પેઢીઓ કરતાં એક સકારાત્મક બદલાવ છે.