ચકચારી રૂપ કંવર સતી કેસના 37 વર્ષ બાદ આવ્યો કોર્ટનો ચુકાદો, તમામ આરોપીઓ નિર્દોષ, પતિની ચિતા સાથે યુવતીને જીવતી સળગાવી

દેશના ચકચારી રુપ કંવર સતી કાંડમાં 37 વર્ષ બાદ કોર્ટનો ચુકાદો આવ્યો છે. કોર્ટે આ કેસમાં તમામ આઠ આરોપીઓને નિર્દોષ જાહેર કર્યા છે. લગભગ 37 વર્ષ સુધી ચાલેલી સુનાવણી બાદ જયપુરની સતી પ્રથા નિવારણ માટેની વિશેષ અદાલતે આરોપીઓને નિર્દોષ જાહેર કર્યા છે. આ કેસના આઠ આરોપીઓમાં શ્રવણ સિંહ, મહેન્દ્ર સિંહ, નિહાલ સિંહ, જિતેન્દ્ર સિંહ, ઉદય સિંહ, નારાયણ સિંહ, ભંવર સિંહ અને દશરથ સિંહ છે.

રાજસ્થાનના જયપુરમાં રહેતી 18 વર્ષની રૂપ કંવરના લગ્ન સીકર જિલ્લાના દિવરલામાં મલ સિંહ શેખાવત સાથે થયા હતા. લગ્નના 7 મહિના પછી માંદગીના કારણે માલ સિંહનું અવસાન થયું. ત્યારે એવું કહેવાય છે કે રૂપ કંવરે તેના પતિના અંતિમ સંસ્કાર પર સતી કરવાની ઈચ્છા વ્યક્ત કરી હતી. આ પછી, તેણીએ 4 સપ્ટેમ્બર 1987ના રોજ સતી કરી. ગામના લોકોએ તેણીને સતી મામાં પરિવર્તિત કરી અને મંદિર બનાવવામાં આવ્યું. ત્યાં એક મોટો ચુનરી ઉત્સવ પણ યોજાયો હતો.

આ પછી સમગ્ર દેશમાં હોબાળો મચી ગયો હતો. જ્યારે તેની તપાસ કરવામાં આવી ત્યારે જાણવા મળ્યું કે રૂપ કંવરે સ્વેચ્છાએ સતી કરી ન હતી. તે સમયે રાજસ્થાનના મુખ્યમંત્રી હરદેવ જોશી હતા. તેણે હાઈકોર્ટમાં 39 લોકો વિરુદ્ધ કેસ દાખલ કર્યો હતો. તે બધા પર દિવરાલા ગામમાં એકઠા થઈને સતી પ્રથાને મહિમા આપવાનો આરોપ હતો. આ પછી પીડિતાને સતી કરવાની ફરજ પડી હતી. અગાઉ રાજસ્થાનમાં સતી પ્રથાની પરંપરા હતી.

આ સમગ્ર કેસને દિવારલા સતી રૂપ કંવર કેસ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. રાજસ્થાનના સીકર જિલ્લાની નજીક આવેલું આ ગામ જયપુરથી લગભગ ત્રણ કલાકના અંતરે છે. અહીં રૂપ કંવરના સસરા સુમેર સિંહ શિક્ષક હતા. તેનો પતિ માલસિંહ બી.એસસી.નો અભ્યાસ કરતો હતો. રૂપના પિતા જયપુરના ટ્રાન્સપોર્ટ નગરમાં ટ્રક ડ્રાઈવર હતા. જ્યારે આ ઘટના બની ત્યારે રૂપ કંવર તેના મામાના ઘરે હતો. તેના પતિ ગંભીર રીતે બીમાર પડ્યા.

આ વિશે માહિતી મળતાં જ તે તેના પિતા અને ભાઈ સાથે તેને સીકરની હોસ્પિટલમાં લઈ ગઈ. પિતા અને ભાઈ ત્યાંથી ચાલ્યા ગયા પરંતુ બે દિવસ પછી સવારે 8 વાગે માલસિંહનું અવસાન થયું. પરિવારજનો મૃતદેહને દેવરાળા લઇ ગયા હતા. આ પછી એક અફવા ફેલાઈ કે રૂપ કંવર સતી કરવા ઈચ્છે છે. તેણીના સતીના કાર્યનો મહિમા થવા લાગ્યો. તેના હાથમાં એક નાળિયેર આપવામાં આવ્યું હતું, તેણીને સોળ આભૂષણોથી શણગારવામાં આવી હતી અને તેણીને તેના પતિના અંતિમ સંસ્કારમાં ફેંકી દેવામાં આવી હતી.

રૂપ કંવરને અગ્નિદાહ આપતી વખતે હાજર રહેલા તેજ સિંહ શેખાવતે જણાવ્યું હતું કે તેમણે 15 મિનિટ સુધી તેમના પતિની ચિતાની પરિક્રમા કરી હતી. તેને કહેવામાં આવ્યું કે ઉતાવળ કરો નહીંતર પોલીસ આવશે. આના પર તેણે કહ્યું કે ચિંતા ન કરો. પછી તે ચિતા પર ચઢી અને પતિનું માથું તેના ખોળામાં મૂક્યું. મલ સિંહના નાના ભાઈએ માચીસની પેટી સળગાવી પણ આગ ન લાગી. તેણે કહ્યું કે આગ તેની જાતે જ સળગી ગઈ હતી.

લોકોએ ચિતામાં ઘીનો ડબ્બો રેડ્યો. તે સળગતી ચિતા પરથી નીચે પડી ગઈ પણ પતિનો પગ પકડીને પાછી ઉપર ચડી હતી. પુત્રી સળગી ગયા બાદ તેના પરિવારજનોને પણ આ બાબતની જાણ થઈ હતી. ચિતાની જગ્યાએ તેમના નામ પર એક મંદિર પણ બનાવવામાં આવ્યું હતું, જેમાં હજારો લોકોએ હાજરી આપી હતી. આ સમગ્ર મામલે સમગ્ર ગામ વિરુદ્ધ આઈપીસીની કલમ 306 હેઠળ કેસ નોંધવામાં આવ્યો હતો. જેમાં રૂપના સસરાને મુખ્ય આરોપી બનાવવામાં આવ્યો હતો.