ભારતમાં દેવુ કરી યુગલો મેળવે છે IVFની સારવાર

દેશમાં 4થી 17 ટકા યુગલો વંધ્યત્વનો સામનો કરે છે, આયુષ્યમાન ભારતમાં આ સારવાર મળતી નથી

ભારતમાં IVF નો ખર્ચ એટલો ઊંચો થઈ ગયો છે કે મોટાભાગના યુગલો સારવાર લેતી વખતે દેવામાં ડૂબી રહ્યા છે. એક નવા સરકારી અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે IVF કરાવતા દર દસ ભારતીય યુગલોમાંથી નવ એવી પરિસ્થિતિમાં પહોંચે છે જ્યાં સારવારનો ખર્ચ તેમની વાર્ષિક આવકના 10 ટકા કરતાં વધી જાય છે. ખાનગી હોસ્પિટલોમાં એક IVF ચક્રનો ખર્ચ આશરે ₹2.3 લાખ અને સરકારી હોસ્પિટલોમાં સરેરાશ ₹1.1 લાખ થાય છે. કોઈપણ સરેરાશ પરિવાર માટે આ બોજ અત્યંત ભારે છે, અને આ આ અહેવાલનું સૌથી આઘાતજનક પાસું છે.

ICMR-NIRRCH દ્વારા આરોગ્ય મંત્રાલય માટે હાથ ધરવામાં આવેલો આ દેશનો પહેલો મોટો અભ્યાસ છે. તે સ્પષ્ટપણે દર્શાવે છે કે IVF માત્ર ખર્ચાળ નથી પણ ઘણા પરિવારો માટે નાણાકીય ફટકો પણ છે, કારણ કે એક ચક્રમાં સફળતાની ખાતરી આપવામાં આવતી નથી અને લોકોને ઘણીવાર ઓછામાં ઓછા ત્રણ વખત પ્રયાસ કરવો પડે છે. આ અહેવાલમાં WHOના ડેટાનો પણ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે, જે સૂચવે છે કે ભારતમાં 4 થી 17 ટકા યુગલો વંધ્યત્વનો સામનો કરે છે, અને તેમાંથી લગભગ 8 ટકા યુગલોને IVF જેવી અદ્યતન સારવારની જરૂૂર પડે છે.

સમગ્ર IVF પ્રક્રિયામાં ઘણા પગલાં શામેલ છે: અંડાશય ઉત્તેજના, ઇંડા પુન:પ્રાપ્તિ, ગર્ભાધાન, ગર્ભ ટ્રાન્સફર અને સતત દેખરેખ. આ આ સારવારને તકનીકી રીતે પડકારજનક અને નાણાકીય રીતે બોજારૂૂપ બનાવે છે. આયુષ્માન ભારત યોજના હાલમાં સંવેદનશીલ જૂથો માટે ₹5 લાખ સુધીની હોસ્પિટલ સારવારને આવરી લે છે, પરંતુ ઈંટઋનો સમાવેશ થતો નથી. અહેવાલમાં સ્પષ્ટપણે જણાવાયું છે કે મોટાભાગના IVF ખર્ચ બહારના દર્દીઓની સેટિંગ્સમાં થતા હોવાથી, તેને પેકેજમાં શામેલ કરવો જોઈએ. જો યોજનામાં સમાવેશ કરવામાં આવે તો, એક IVF ચક્ર માટે ₹81,332,000 નો સરકારી દર ભલામણ કરવામાં આવે છે. ભારતમાં આશરે 28 મિલિયન યુગલો વંધ્યત્વનો સામનો કરે છે, જેમના માટે IVF છેલ્લી આશા છે, પરંતુ સારવારનો ઊંચો ખર્ચ તેમને અવરોધે છે.

અભ્યાસમાં એ પણ બહાર આવ્યું છે કે સર્વેક્ષણ કરાયેલા તમામ દર્દીઓમાં PCOS વંધ્યત્વનું સૌથી સામાન્ય કારણ હતું. ખાનગી હોસ્પિટલોમાં સારવારનો સીધો ખર્ચ વધુ હોય છે, જ્યારે સરકારી હોસ્પિટલોમાં દર્દીઓને મુસાફરી, રહેવાની વ્યવસ્થા અને કામમાંથી સમય ગુમાવવા જેવા બિન-તબીબી ખર્ચ વધુ હોય છે. IVF શરૂૂ થાય તે પહેલાં જ, ચારમાંથી એક દર્દીએ એટલો બધો ખર્ચ કર્યો હતો કે તે આપત્તિજનક ખર્ચની શ્રેણીમાં આવે છે. રિપોર્ટમાં એ પણ ખુલાસો થયો છે કે ભારતની આરોગ્યસંભાળ પ્રણાલીમાં વંધ્યત્વ એક ઓછી પ્રાથમિકતા રહે છે, તેની સારવાર માટે વ્યવહારીક રીતે કોઈ નાણાકીય સુરક્ષા નથી.

IVF આટલું મોંઘુ કેમ છે?
એક IVF ચક્રનો ખર્ચ ₹50,000 થી ₹2.5 લાખ સુધીનો હોઈ શકે છે. આમાં દવાઓ, પરીક્ષણો, દેખરેખ, ગર્ભ પ્રયોગશાળાઓ અને વારંવાર પ્રયાસોનો ખર્ચ શામેલ છે. વધુમાં, ફુગાવાએ દવાઓ અને પરીક્ષણોનો ખર્ચ વધુ વધાર્યો છે, જેના કારણે મધ્યમ વર્ગના પરિવારો માટે આ ખર્ચ પોસાય તેમ નથી. ઘરગથ્થુ વપરાશ સર્વેક્ષણ મુજબ, ગ્રામીણ પરિવારો દર મહિને આશરે ₹17,000 ખર્ચ કરે છે. પરિણામે, IVF નો ખર્ચ ઘણા લોકોની સમગ્ર વાર્ષિક આવક કરતાં વધી જાય છે.