હરિયાણામાં કોંગ્રેસ તેની તાકાત જાટ વોટ બેંકથી જ હારી!
હરિયાણા વિધાનસભા ચૂંટણીના પરિણામો માત્ર કોંગ્રેસને જ નહીં પરંતુ ચૂંટણી પંડિતોને પણ ચોંકાવનારા છે. રાજ્યની 90 વિધાનસભા બેઠકોમાંથી ભાજપ 49 કોંગ્રેસ 36 બેઠકો મેળવી છે. 10 વર્ષની સત્તા બાદ પણ આટલી બહુમતી મેળવવી ભાજપ માટે આશ્ચર્યજનક છે. ખેડૂત, સૈનિક અને કુસ્તીબાજનો નારો આપીને વિજયશ્રી તરફ આગળ વધવા માંગતી કોંગ્રેસ માટે આ મોટો ફટકો છે. હવે રાજકીય વિશ્ર્લેષકો આ હાર માટે વધુ કારણો શોધી રહ્યા છે. કોંગ્રેસની આ હારનું એક કારણ ભુપિન્દર સિંહ હુડ્ડા જૂથને એકલા હાથે કમાન્ડ આપવી અને પછી ટિકિટની વહેંચણીમાં જાટોને મહત્વ આપવું છે.
આ પરિણામો કોંગ્રેસ માટે એટલો મોટો આંચકો છે કે જયરામ રમેશે કહ્યું કે અમે આવા પરિણામો સ્વીકારી શકીએ નહીં. આ અંગે ફરિયાદ કરવામાં આવશે. તે જ સમયે, રાજકીય નિષ્ણાતો માને છે કે વધુ પડતો આત્મવિશ્વાસ, એક જ નેતા પર નિર્ભરતા અને જાટ સમુદાયને વધુ મહત્વ આપવું પણ આ પરિણામનું કારણ છે. વાસ્તવમાં, કોંગ્રેસે કુલ 89 ટિકિટો આપી હતી, જેમાંથી 28 જાટ સમુદાયના લોકોને આપવામાં આવી હતી. જ્યારે ભાજપે માત્ર 16 જાટ ઉમેદવારોને મેદાનમાં ઉતાર્યા હતા. ભાજપે તેમને જાટ પ્રભુત્વવાળી બેઠકો પર પ્રાધાન્ય આપ્યું, પરંતુ જ્યાં અન્ય ઓબીસી જાતિઓ જેમ કે ગુર્જર, સૈની, કશ્યપ, યાદવના મત સારી સંખ્યામાં હતા. માત્ર તેને જ ત્યાં મહત્વ મળ્યું.
ટિકિટ વિતરણમાં હુડ્ડાનો દબદબો, જાટો પર વધુ ધ્યાન આપવામાં આવતા મામલો વધુ ખરાબ થયો.
આ સિવાય જાટ સમુદાયમાંથી આવતા ભૂપિંદર સિંહ હુડ્ડાને અભિયાનની કમાન મળી હતી. તેઓ ટિકિટ વિતરણમાં પણ વર્ચસ્વ ધરાવતા જોવા મળ્યા હતા અને કહેવાય છે કે રાજ્યમાં 72 ઉમેદવારો તેમની પસંદગીના આધારે નક્કી કરવામાં આવ્યા હતા. બીજી તરફ ભાજપે નાયબ સિંહ સૈનીને પ્રમોટ કર્યા, જેઓ પોતે સૈની સમુદાયના છે. આ સિવાય મોહન લાલ બરૌલી કે જેઓ બ્રાહ્મણ છે તેમને પ્રદેશ અધ્યક્ષ બનાવવામાં આવ્યા. જો જ્ઞાતિ પ્રમાણે જોઈએ તો જાટ પછી હરિયાણામાં બ્રાહ્મણોની સારી એવી વસ્તી છે. તેથી જ સૈની બ્રાહ્મણ બન્યા. તે જ સમયે, કૃષ્ણપાલ ગુર્જર, સુભાષ બરાલા, ઓમપ્રકાશ ધનખર, કેપ્ટન અભિમન્યુ સહિત અન્ય તમામ નેતાઓને પણ મહત્વ આપવામાં આવ્યું હતું.
ભાજપની વિનિંગ ફોર્મ્યુલામાં માસ્ટર સ્ટ્રેટેજી, સૈનીને આગળ કર્યા અને ખટ્ટરથી અંતર
ભાજપે એક તરફ જાટોનું વધુ પડતું ધ્રુવીકરણ ન થવા દીધું અને બીજી જ્ઞાતિઓને સરળ રાખી. મહત્વની વાત એ હતી કે સમગ્ર પ્રચાર દરમિયાન નાયબ સિંહ સૈનીને સૌથી આગળ રાખવામાં આવ્યા હતા અને તેઓ કોઈપણ વિવાદમાં પડ્યા વિના કામ કરતા રહ્યા હતા. આ પણ તેમની તરફેણમાં ગયું, જ્યારે જિન ખટ્ટર સાથે નારાજગીની વાત થઈ. ભાજપે તેમને પ્રચારથી દૂર રાખ્યા હતા. આ રીતે, જ્યારે એન્ટિ-ઇન્કમ્બન્સી કાપવામાં આવી હતી, ત્યારે સામાજિક ગતિશીલતા પર પણ સંપૂર્ણ ધ્યાન આપવામાં આવ્યું હતું. આ ઉપરાંત અહિરવાલ પટ્ટામાં ભાજપને મળેલા સમર્થને પણ કાર્ય પૂર્ણ કર્યું.