લોકસભા ચૂંટણી પહેલાં ભાજપના ડોનેશનમાં 87% વધારો: ચૂંટણી બોન્ડનો હિસ્સો 50%થી ઓછો

2024 માં લોકસભાની ચૂંટણીના ભાગરૂૂપે, ભાજપને દાન અગાઉના વર્ષ કરતાં 87% વધીને રૂૂ. 3,967.14 કરોડને સ્પર્શ્યું, જ્યારે પક્ષના કુલ યોગદાનમાં ચૂંટણી બોન્ડનો હિસ્સો ઘટીને અડધા કરતાં પણ ઓછો થઈ ગયો.
સોમવારે ચૂંટણી પંચ દ્વારા પ્રકાશિત વાર્ષિક અહેવાલમાં દર્શાવવામાં આવ્યું છે કે શાસક પક્ષ માટે સ્વૈચ્છિક યોગદાન 2022-2023માં રૂૂ. 2,120.06 કરોડથી વધીને 2023-2024માં રૂૂ. 3,967.14 કરોડ થયું છે.

અહેવાલ મુજબ, ભાજપને ચૂંટણી બોન્ડના રૂૂપમાં 1,685.62 કરોડ રૂૂપિયા મળ્યા છે, અથવા તેના કુલ યોગદાનના 43% છે. 2022-2023માં, પાર્ટીને ચૂંટણી બોન્ડના રૂૂપમાં 1,294.14 કરોડ રૂૂપિયા મળ્યા હતા, જે કુલ યોગદાનના 61% હતા.

ગયા વર્ષે ફેબ્રુઆરીમાં, ચૂંટણી બોન્ડ યોજનાને સુપ્રીમ કોર્ટ દ્વારા રદ કરવામાં આવી હતી, જેણે તેને ગેરબંધારણીય ગણાવી હતી. લોકસભા ચૂંટણીના વર્ષ માટે અપેક્ષા મુજબ, ભાજપનો ચૂંટણી/સામાન્ય પ્રચાર પાછળનો ખર્ચ અગાઉના વર્ષના રૂૂ. 1,092.15 કરોડથી વધીને રૂૂ. 1,754.06 કરોડ થયો છે, અહેવાલ દર્શાવે છે. તેમાંથી 591.39 કરોડ રૂૂપિયા જાહેરાતો અને પ્રચાર પાછળ ખર્ચવામાં આવ્યા હતા.

કોંગ્રેસ દાનની બાબતમાં બીજેપી કરતાં બીજા ક્રમે હતી, પરંતુ ચૂંટણીના વર્ષમાં યોગદાનમાં તે વધુ ઊંચું જોવા મળ્યું હતું. કોંગ્રેસનો વાર્ષિક અહેવાલ દર્શાવે છે કે પાર્ટીની અનુદાન/દાન/દાન 2022-2023માં રૂૂ. 268.62 કરોડથી 2023-2024માં 320% વધીને રૂૂ. 1,129.66 કરોડ થયું છે. ચુંટણી બોન્ડનો હિસ્સો 73% પક્ષને કુલ દાનમાં 828.36 કરોડ હતો, જે 2022-2023માં 171.02 કરોડ હતો. કોંગ્રેસનો ચૂંટણી ખર્ચ વધીને રૂૂ. 619.67 કરોડ થયો, જે અગાઉના વર્ષે 192.55 કરોડ હતો.

સુપ્રીમ કોર્ટે લોકસભાની ચૂંટણીઓ પહેલા ચૂંટણી બોન્ડ સ્કીમને રદ કર્યા પછી, 2023-2024 એ છેલ્લું નાણાકીય વર્ષ હતું જેમાં પક્ષો બેનામી ભંડોળનો લાભ લઈ શકે છે. એપ્રિલ 2019થી સ્કીમ રદ્દ ન થાય ત્યાં સુધી વેચાયેલા કુલ ઈલેક્ટોરલ બોન્ડમાંથી લગભગ અડધા (રૂૂ. 6,060 કરોડ), ત્યારબાદ તૃણમૂલ કોંગ્રેસ (રૂૂ. 1,609.53 કરોડ) અને કોંગ્રેસ (રૂૂ. 1,421.87 કરોડ) બાદ ભાજપને આ યોજનાનો સૌથી મોટો લાભ મળ્યો હતો.