દુનિયાની પહેલી AI મંત્રી!! ભ્રષ્ટાચારને નાથવા આ દેશનો નવતર પ્રયોગ
આજે દરેક ક્ષેત્રમાં આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સનો ઝડપથી ઉપયોગ થઈ રહ્યો છે. પરંતુ હવે AIએ સરકાર અને રાજકારણમાં પણ પ્રવેશ કર્યો છે. ભ્રષ્ટાચારનો સામનો કરવા માટે અલ્બેનિયાએ પોતાની સરકારમાં એક AI મંત્રીની નિમણૂક કરી છે. અલ્બેનિયા વર્ચ્યુઅલ મંત્રીની નિમણૂક કરનાર પ્રથમ દેશ બન્યો છે. આ મહિલા મંત્રીનું નામ ડિએલા છે, જેનો અર્થ 'સૂર્ય' થાય છે.
વડા પ્રધાન એડી રામાએ કહ્યું કે ડિએલા એક કેબિનેટ સભ્ય હશે જે શારીરિક રીતે હાજર નથી, પરંતુ તેને વર્ચ્યુઅલ રીતે બનાવવામાં આવી છે. AI-જનરેટેડ બોટ સરકારી કરારો 100% ભ્રષ્ટાચાર મુક્ત છે તેની ખાતરી કરવામાં મદદ કરશે. આ સરકારને સંપૂર્ણ પારદર્શિતા સાથે કામ કરવામાં મદદ કરશે. અલ્બેનિયાની નેશનલ એજન્સી ફોર ઇન્ફર્મેશન સોસાયટીની વેબસાઇટ અનુસાર, ડિએલા તેની જવાબદારીઓ નિભાવવા માટે અપડેટેડ AI મોડેલો અને તકનીકોનો ઉપયોગ કરે છે.
વર્ચ્યુઅલ સહાયક તરીકે શરૂઆત કરી
ડિએલાને જાન્યુઆરીમાં AI-સંચાલિત ડિજિટલ સહાયક તરીકે રજૂ કરવામાં આવી હતી. તે પરંપરાગત અલ્બેનિયન પોશાક પહેરેલી મહિલા જેવી દેખાવા માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવી હતી. તેનો હેતુ નાગરિકોને સત્તાવાર ઇ-અલ્બેનિયા પ્લેટફોર્મ નેવિગેટ કરવામાં મદદ કરવાનો હતો. આ પ્લેટફોર્મ દસ્તાવેજો અને સેવાઓની ઍક્સેસ પ્રદાન કરે છે.
ડીએલાએ અત્યાર સુધીમાં 36,600 ડિજિટલ દસ્તાવેજો જારી કરવાની સુવિધા આપી છે અને પ્લેટફોર્મ દ્વારા લગભગ 1,000 સેવાઓ પૂરી પાડી છે. અલ્બેનિયામાં સરકારી કરારોમાં ભ્રષ્ટાચારના કિસ્સાઓ વારંવાર સામે આવી રહ્યા છે. નિષ્ણાતો કહે છે કે આ દેશ આંતરરાષ્ટ્રીય ગુનેગારો માટે મુખ્ય કેન્દ્ર બની ગયો છે જે ડ્રગ્સ અને હથિયારોની દાણચોરીથી કમાયેલા પૈસાને સાફ કરે છે. આ સાથે, ભ્રષ્ટાચાર સરકારના ઉચ્ચ હોદ્દાઓ સુધી પણ પહોંચી ગયો છે.
શું બંધારણમાં AI મંત્રી માટે કોઈ જોગવાઈ છે?
સતત ચોથી વખત જીતેલા રામા ટૂંક સમયમાં સંસદમાં પોતાનું નવું મંત્રીમંડળ રજૂ કરે તેવી અપેક્ષા છે. અલ્બેનિયન રાષ્ટ્રપતિ બજરામ બેગાઝે રામાને નવી સરકાર બનાવવાનું કાર્ય સોંપ્યું છે. જ્યારે પત્રકારોએ પૂછ્યું કે શું AI મંત્રીની નિમણૂક બંધારણની વિરુદ્ધ છે, ત્યારે રાષ્ટ્રપતિએ સીધો જવાબ આપ્યો નહીં.
રામાની સમાજવાદી પાર્ટીએ 11 મેના રોજ યોજાયેલી ચૂંટણીમાં 140 માંથી 83 બેઠકો જીતીને સતત ચોથી વખત સરકાર બનાવી છે. પાર્ટી એકલા સરકાર ચલાવી શકે છે અને મોટાભાગના કાયદા પસાર કરી શકે છે, પરંતુ બંધારણમાં ફેરફાર કરવા માટે તેને 93 બેઠકોની જરૂર છે.
સમાજવાદી પાર્ટીએ કહ્યું છે કે તે આગામી 5 વર્ષમાં અલ્બેનિયાને યુરોપિયન યુનિયન (EU) નું સભ્યપદ મેળવી શકે છે. આ વાટાઘાટો 2027 સુધીમાં પૂર્ણ થશે. જોકે, વિપક્ષી ડેમોક્રેટ્સનું કહેવું છે કે અલ્બેનિયા હજુ આ માટે તૈયાર નથી.
અલ્બેનિયાએ એક વર્ષ પહેલા EU સભ્યપદ માટે વાટાઘાટો શરૂ કરી હતી. નવી સરકારે સંગઠિત ગુના અને ભ્રષ્ટાચાર સામે પણ લડવું પડશે, જે 1990 માં સામ્યવાદી શાસનના અંત પછી એક મોટી સમસ્યા રહી છે. ભ્રષ્ટાચાર સામેની કાર્યવાહીને અલ્બેનિયાના યુરોપિયન યુનિયનમાં જોડાવાના પ્રયાસો તરીકે પણ જોવામાં આવી રહી છે.