ટોક્યોને પાછળ છોડી જકાર્તા બન્યું વિશ્ર્વનું સૌથી મોટું શહેર
4.2 કરોડની વસતી સાથે ઈન્ડોનેશિયાનું શહેર પ્રથમ, દિલ્હી ટોપ-3 શહેરોમાંથી બહાર
વૈશ્વિક નકશા પર, શહેરો હવે ફક્ત ઇમારતોનો સંગ્રહ નથી, પરંતુ માનવ સંસ્કૃતિના હૃદયની ધબકારા બની ગયા છે. સંયુક્ત રાષ્ટ્રનો તાજેતરનો અહેવાલ, વર્લ્ડ અર્બનાઇઝેશન પ્રોસ્પેક્ટ્સ 2025, એક ચિત્ર દોરે છે જે ફક્ત વર્તમાનને જ નહીં પરંતુ ભવિષ્યના પડકારોને પણ પ્રકાશિત કરે છે. આ અહેવાલ મુજબ, ઇન્ડોનેશિયાની રાજધાની જકાર્તા હવે લગભગ 42 મિલિયનની વસ્તી સાથે વિશ્વનું સૌથી મોટું શહેર બની ગયું છે. આ ખિતાબ દાયકાઓથી જાપાનની રાજધાની ટોક્યો પાસે હતો, પરંતુ હવે ટોક્યો ત્રીજા સ્થાને સરકી ગયો છે. બાંગ્લાદેશની રાજધાની ઢાકા બીજા સ્થાને છે, જ્યારે ભારતની રાજધાની દિલ્હી ટોચના 3 શહેરોમાંથી બહાર નીકળી ગઈ છે.
આ પરિવર્તન ફક્ત સંખ્યાઓનો વિષય નથી. આ વૈશ્વિક શહેરીકરણના મોજાનો પુરાવો છે જે એશિયાને આગળ લાવી રહ્યું છે. અહેવાલમાં અંદાજ છે કે 2025 સુધીમાં, વિશ્વના 8.2 અબજ લોકોમાંથી 80 ટકા લોકો શહેરોમાં રહેશે - જે 1950 ના આંકડાના ગુણાકાર છે. મેગાસિટીઝ (10 મિલિયનથી વધુ વસ્તીવાળા શહેરો) ની સંખ્યા 1975 માં ફક્ત આઠથી વધીને 33 થઈ ગઈ છે, જેમાંથી 19 એશિયામાં છે.
વિશ્વ શહેરીકરણ સંભાવનાઓ 2025 એ ભૌગોલિક માહિતી (જેમ કે ગ્લોબલ હ્યુમન સેટલમેન્ટ લેયર) પર આધારિત એક નવી પદ્ધતિ - શહેરીકરણની ડિગ્રી (DEGURBA) અપનાવી છે. તે રાષ્ટ્રીય સીમાઓને બદલે ગીચ વસાહતો (પ્રતિ ચોરસ કિલોમીટર 1,500 થી વધુ લોકો) માપે છે, જે આંકડાઓને વધુ તુલનાત્મક બનાવે છે. અગાઉના અહેવાલોમાં ટોક્યો ટોચ પર હતો, પરંતુ નવી પદ્ધતિમાં જકાર્તા આગળ દર્શાવે છે.