ઈઝરાયલ-ઈરાન યુદ્ધના પગલે પીએમ મોદીએ યોજેલી ઈમર્જન્સી બેઠક

ગૃહમંત્રી, સંરક્ષણ મંત્રી, વિદેશમંત્રી, નાણામંત્રી અને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર સમિતિ સાથે સ્થિતિની કરેલી સમીક્ષા

સંઘર્ષમાં સામેલ તમામ પક્ષોને મુત્સદ્ીગીરી અને સંવાદ દ્વારા સંકટ ઉકેલવા ભારતની વિનંતી

પીએમ મોદીએ ગત મોડી રાત્રે પશ્ચિમ એશિયા કટોકટી પર ચર્ચા કરવા માટે સુરક્ષા પરની કેબિનેટ સમિતિની બેઠક યોજી હતી. મોદીએ પશ્ચિમ એશિયામાં કટોકટી પર સરકારની ટોચની નિર્ણય લેતી સંસ્થા - સુરક્ષા પરની કેબિનેટ સમિતિની તાત્કાલિક બેઠક બોલાવી હતી.

વડા પ્રધાન, ગૃહ પ્રધાન, સંરક્ષણ પ્રધાન, વિદેશ પ્રધાન, નાણા પ્રધાન અને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકારની બનેલી સમિતિએ મધ્ય પૂર્વમાં યુદ્ધ અને ઇઝરાયેલ પર ઇરાનના બેલિસ્ટિક મિસાઇલ હુમલા પછી સર્જાયેલ સ્થિતિની સમિક્ષા કરી હતી.

પશ્ચિમ એશિયામાં તાજેતરની સ્થિતિને ખુબ જ ચિંતાજનક તરીકે વર્ણવતા, દેશની સર્વોચ્ચ સમિતિએ ચાલુ અને વિસ્તરી રહેલા સંકટથી ઉદ્ભવતા વિવિધ મુદ્દાઓ પર વિચાર કર્યો હતો. કેટલાક મુખ્ય મુદ્દાઓ પૈકી, તેઓએ વેપાર, નેવિગેશન અને સપ્લાય ચેન પરની અસરની ચર્ચા ખાસ કરીને તેલ, પેટ્રોલિયમ અને તેના ઉત્પાદનોના પુરવઠા અઁગે ચર્ચા કરી હતી.

બેઠકમાં ભારતે સંઘર્ષમાં સામેલ તમામ પક્ષોને તમામ મુદ્દાઓને તાકીદે અને મુત્સદ્દીગીરી અને વાતચીત દ્વારા ઉકેલવા વિનંતી કરી છે. નવી દિલ્હીએ એમ પણ કહ્યું છે કે ચાલી રહેલા સંઘર્ષને વ્યાપક પ્રાદેશિક પરિમાણ ન લેવું જોઈએ. સંઘર્ષ ફક્ત તેના પક્ષકારોને અસર કરતું નથી, પરંતુ તેનું પરિણામ છે જે બાકીના પ્રદેશ અને વિશ્વને પણ અસર કરે છે. ઈરાન અને ઈઝરાયેલ વચ્ચેની તીવ્ર વૃદ્ધિ સાથે, ભારત મુખ્ય લાલ સમુદ્ર અને એડનના અખાતના માર્ગો પર વ્યાપક વેપાર અડચણો માટે તૈયારી કરી રહ્યું છે.

સંઘર્ષ નોંધપાત્ર રીતે ઊંચા કાર્ગો નૂર ટેરિફ તરફ દોરી શકે છે કારણ કે લેબનોનના ઈરાન સમર્થિત હિઝબોલ્લાહ આતંકવાદીઓ યમનમાં હુથી બળવાખોરો સાથે ગાઢ સંબંધો ધરાવે છે, જેઓ લાલ સમુદ્ર અને એડનના અખાત માર્ગો દ્વારા કાર્ગો વહન કરતા વેપારી જહાજો અને જહાજો પરના મોટાભાગના હુમલાઓ માટે જવાબદાર છે.
રેડ સી કટોકટી ગયા વર્ષે ઓક્ટોબરમાં શરૂૂ થઈ હતી, જ્યારે ઈરાન સમર્થિત હુથી મિલિશિયાએ આ વિસ્તારમાં વૈશ્વિક વેપારને અવરોધ્યો હતો. એકલા ભારત માટે, તેની પેટ્રોલિયમ નિકાસને અસર થઈ હતી જે આ વર્ષે ઓગસ્ટમાં 37.56 ટકા ઘટીને 5.96 અબજ થઈ હતી, જે ગયા વર્ષના સમાન મહિનામાં 9.54 બિલિયન હતી. 2023 ના ડેટા મુજબ, લાલ સમુદ્રના માર્ગ પછી સુએઝ કેનાલ ભારતની નિકાસમાં 50 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે - 18 લાખ કરોડની કિંમતની, અને 30 ટકા આયાત, રૂૂ. 17 લાખ કરોડની છે.

ભારત ગલ્ફ રાષ્ટ્રો સાથે પણ ભારે વેપાર કરે છે. તાજેતરના સરકારી ડેટા મુજબ, ગલ્ફ કોઓપરેશન કાઉન્સિલ અથવા જીસીસી હવે ભારતના કુલ વેપારમાં 15 ટકા યોગદાન આપે છે અને આ ક્ષેત્રમાં ઊર્જા, સંરક્ષણ, સુરક્ષા અને આરોગ્ય જેવા ક્ષેત્રો ઝડપથી વધી રહ્યા છે. ભારત અને ગલ્ફ કોઓપરેશન કાઉન્સિલના દેશો વચ્ચેનો દ્વિપક્ષીય વેપાર ગયા વર્ષે 162 અબજ ડોલરે પહોંચ્યો હતો. તેવા સમયે મધ્યપૂર્વમિાં શરૂ થયેલા યુદ્ધથી ભારતની ચિંતા વધી છે.

હિઝબુલ્લાહ-હમાસના બંને નવા ચીફને ઠાર કર્યાનો ઈઝરાયલનો દાવો
ઈરાનના 180 મિસાઈલ હુમલાના જવાબમાં ઈઝરાયલે હિઝબુલ્લાહ અને હમાસ પર હુમલા શરૂૂ કરી દીધા છે. ઈઝરાયલે બેરૂૂત એરપોર્ટ નજીક હુમલો કર્યો હતો. બેરૂૂતનું આકાશ એક પછી એક 10 હવાઈ હુમલાઓથી ગૂંજી ઉઠ્યું. આ સાથે ઈઝરાયલની સેનાનું ગ્રાઉન્ડ ઓપરેશન પણ ચાલી રહ્યું છે. ઈઝરાયલે હમાસના વડા ઝાહી યાસર અબ્દ અલ-રઝેક ઔફીને ઠાર કર્યાનો દાવો કર્યો છે. અહેવાલો અનુસાર, ઈઝરાયલના હુમલામાં હિઝબુલ્લાહના વરિષ્ઠ અધિકારી હાશિમ સફીદીનને પણ નિશાન બનાવવામાં આવ્યો હતો. આ દરમિયાન હિઝબુલ્લાએ પણ ઈઝરાયલી સેનાના 17 અધિકારીઓ અને સૈનિકોને માર્યા હોવાનો દાવો કર્યો છે. વેસ્ટ બેંક તુલકારમ પર ઈઝરાયલના હુમલામાં હમાસ નેટવર્કના વડાને ઠાર કરાયો છે. હમાસ આતંકીની ઓળખ ઝાહી યાસર અબ્દ અલ-રઝેક ઔફી થઈ છે. જો કે હજુ સુધી આ વાતની સત્તાવાર પુષ્ટિ થઈ નથી.