પૃથ્વીનું પ્રલય તરફ પ્રયાણ, આબોહવા પરિવર્તનનું સંકટ
આગના કારણે જંગલોનો વિસ્તાર ઘટયો, કોલસા અન તેલના સતત વધતા ઉપયોગથી જોખમ
આપણા સૌરમંડળના સૌથી મહત્વપૂર્ણ ગ્રહ પૃથ્વી માટે આ સૌથી ખતરનાક સમયગાળો છે. જર્નલ બાયોસાયન્સમાં પ્રકાશિત થયેલા એક નવા અહેવાલમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે આપણે ઉલટાવી ન શકાય તેવી આબોહવા આપત્તિની અણી પર ઉભા છીએ. અહેવાલ મુજબ, આપણો ગૃહ ગ્રહ એટલે કે આપણી પૃથ્વી આબોહવા સંકટના એક મહત્વપૂર્ણ અને અણધાર્યા નવા તબક્કામાં પ્રવેશી ચૂકી છે. જેમાં ગ્રહો માટે ખતરાના 35 મહત્વના સંકેતોમાંથી 25 સીમા વટાવી ચૂક્યા છે.
વાર્ષિક અહેવાલ, સ્ટેટ ઓફ ધ ક્લાઈમેટ રિપોર્ટ 2024: ડેન્જરસ ટાઈમ્સ ઓન અર્થ, ઓરેગોન સ્ટેટ યુનિવર્સિટીના વૈજ્ઞાનિકોના જૂથ દ્વારા બહાર પાડવામાં આવે છે, તે તારણ આપે છે કે પૃથ્વીના મહત્વપૂર્ણ સંકેતો બગડી રહ્યા છે અને તે નિર્ણાયક પગલાં લેવાનો સમય છે. આ મહત્વપૂર્ણ સૂચકાંકોમાં માનવ વસ્તી વિસ્ફોટ, વૈશ્વિક ગ્રોસ ડોમેસ્ટિક પ્રોડક્ટ (જીડીપી), રમુજી પ્રાણીઓની સંખ્યા, માથાદીઠ માંસ ઉત્પાદન અને કોલસો અને તેલનો વપરાશ શામેલ છે.
રિપોર્ટ અનુસાર માનવ અને પશુધનની વસ્તીમાં ચિંતાજનક વધારો થયો છે. આ અનુક્રમે લગભગ 2,00,000 અને 1,70,000 પ્રતિ દિવસનો તીવ્ર વધારો છે. રિપોર્ટમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે અશ્મિભૂત ઇંધણનો વપરાશ પણ નાટકીય રીતે વધ્યો છે. જેમાં 2023માં કોલસો અને તેલનો ઉપયોગ 1.5 ટકા વધ્યો છે. જ્યારે વર્ષ દરમિયાન રિન્યુએબલ એનર્જીમાં થોડી વૃદ્ધિ જોવા મળી હતી. જો કે, અશ્મિભૂત ઇંધણનો વપરાશ પવન અને સૌર ઊર્જા કરતાં 14 ગણો વધારે છે.
દરમિયાન, વૈશ્વિક વૃક્ષોનું આવરણ પણ 2022માં વાર્ષિક 28.3 મેગા હેક્ટરથી ઘટીને આ વર્ષે 22.8 મેગા હેક્ટર થશે. એકલા જંગલમાં લાગેલી આગથી 11.9 મેગા હેક્ટર વૃક્ષોના કવરને વિક્રમજનક નુકસાન થયું છે, એમ અહેવાલમાં જણાવાયું છે. સંશોધકોના મતે, વૃક્ષોના આવરણના નુકશાનના ઊંચા દરોથી જંગલમાં કાર્બનની જપ્તી ઘટે છે, જે વધારાની ગ્લોબલ વોર્મિંગ તરફ દોરી જાય છે. બીજી તરફ ગ્રીનહાઉસ ગેસનું ઉત્સર્જન પણ ઘણું વધારે નોંધાયું છે.
2024 સૌથી ગરમ વર્ષ હશે
ચીન, ભારત અને અમેરિકા ગ્રીનહાઉસ વાયુઓનું સૌથી વધુ ઉત્સર્જક છે. તે જ સમયે, માથાદીઠ ગ્રીનહાઉસ ગેસનું ઉત્સર્જન યુએઇ, સાઉદી અરેબિયા અને ઓસ્ટ્રેલિયામાં સૌથી વધુ છે. વૈજ્ઞાનિકોના મતે, આ વર્ષે વૈશ્વિક સપાટીનું તાપમાન સૌથી વધુ હતું તે જોતાં, વર્ષ 2024 રેકોર્ડના સૌથી ગરમ વર્ષોમાંનું એક બની શકે છે. રિપોર્ટમાં વિગતે જણાવાયું છે કે નવેમ્બર 2023 થી ઓગસ્ટ 2024 વચ્ચે વિશ્વમાં 16 ભયંકર આબોહવા આપત્તિઓ આવી છે. જાનમાલનું મોટું નુકસાન થયું છે.