અમેરિકાનું દેવું 37 લાખ કરોડ ડોલરને પાર: ભારતે પણ 20 લાખ કરોડની લોન આપી છે
અમેરિકાનું દેવું દર વર્ષે ઝડપથી વધી રહ્યું છે. હવે અમેરિકા પર રાષ્ટ્રીય દેવું 37 ટ્રિલિયનને પાર કરી ગયું છે, જેના કારણે અમેરિકામાં ચિંતાનું મોજું ફરી વળ્યું છે. દર વર્ષે ફક્ત વ્યાજ ચૂકવવાનો ખર્ચ 1 ટ્રિલિયન જેટલો વધી રહ્યો છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે જો લોન થોડા સમય માટે આ રીતે વધતી રહેશે, તો અમેરિકાના બજેટ પર પણ અસર પડી શકે છે અને અમેરિકાનો વિકાસ અટકી શકે છે.
20 જૂન સુધીમાં, યુએસ સરકાર પર એટલું દેવું છે, જેટલું સમગ્ર અર્થતંત્ર એક વર્ષમાં વધે છે. કોંગ્રેસનલ બજેટ ઓફિસનો અંદાજ છે કે મોટા સુધારા વિના, દેવું 2055 સુધીમાં જીડીપીના 156% સુધી વધી જશે. વર્તમાન સ્તરે, 2 ટ્રિલિયનની વાર્ષિક ખાધ દેવાના વધારાને વેગ આપી રહી છે, જે વધતા ખર્ચ અને સ્થિર આવક વૃદ્ધિને કારણે થઈ રહી છે.
અમેરિકા માટે સૌથી મોટો અને નવીનતમ ખતરો વ્યાજ સંબંધિત છે. કુલ કર આવકનો લગભગ એક ચતુર્થાંશ ભાગ હવે લોન ચૂકવવા પાછળ ખર્ચાઈ રહ્યો છે. આનો અર્થ એ છે કે સામાજિક સુરક્ષા, મેડિકેર, રાષ્ટ્રીય સંરક્ષણ અને માળખાગત સુવિધાઓ, લાખો અમેરિકનો જેના પર આધાર રાખે છે, તેના માટે ઓછા પૈસા બચશે.ખતરો ફક્ત બજેટ કાપનો નથી. અર્થશાસ્ત્રીઓ ચેતવણી આપે છે કે આ લોન ખાનગી રોકાણ ઘટાડી શકે છે અને ઉધાર લેવાની કિંમતમાં વધારો કરી શકે છે અને આર્થિક વિકાસને અવરોધી શકે છે. સીબીઓનો અંદાજ છે કે જો દેવાના બોજને નિયંત્રિત કરવામાં નહીં આવે, તો આગામી દાયકામાં જીડીપી 340 બિલિયન ઘટી શકે છે. આનાથી 1.2 મિલિયન નોકરીઓ ગુમાવી શકાય છે અને તમામ ક્ષેત્રોમાં પગાર વૃદ્ધિ ધીમી પડી શકે છે.વ્યાજ દરમાં વધારાને કારણે નુકસાન વધુ વધે છે. વૈશ્વિક ધિરાણકર્તાઓ યુએસ ખાધને ભંડોળ પૂરું પાડવા માટે ઉચ્ચ વળતરની માંગ કરી રહ્યા હોવાથી, દરેક માટે ઉધાર લેવાનો ખર્ચ વધી રહ્યો છે.
નાણાકીય કટોકટી વધુ ઘેરી બની રહી છે. બીજી બાજુ, જો રોકાણકારો સરકારની નાણાકીય વ્યવસ્થાપન ક્ષમતામાં વિશ્વાસ ગુમાવે છે.તો વ્યાજ દરો ઝડપથી વધી શકે છે અથવા ડોલર ઘટી શકે છે. આનાથી વૈશ્વિક સ્તરે નુકસાન થઈ શકે છે.
વધતી જતી દેવાની કટોકટી છતાં, અમેરિકાનું અર્થતંત્ર હજુ પણ વિકસી રહ્યું છે, પરંતુ તેની ગતિ ઘણી ધીમી પડી ગઈ છે. આ વર્ષે જીડીપી વૃદ્ધિ માત્ર 1.4%-1.6% રહેવાનો અંદાજ છે, બેરોજગારી વધી રહી છે અને ફુગાવો લક્ષ્ય કરતાં વધુ છે.
અર્થશાસ્ત્રીઓ, વ્યાપારી નેતાઓની ચેતવણીઓ અને એલોન મસ્ક જેવા લોકોની ટિપ્પણીઓ હવે સાચી લાગે છે. જો અમેરિકા આ માર્ગ પર આગળ વધતું રહેશે, તો ભવિષ્યની પેઢીઓને તેની કિંમત ચૂકવવી પડશે એટલું જ નહીં, પરંતુ તેના પરિણામો ઘણા વહેલા ભોગવવા પડી શકે છે.
ગયા વર્ષે જૂનમાં, ભારત પાસે 241.9 બિલિયન (લગભગ રૂૂ. 20 લાખ કરોડ)ની યુએસ ટ્રેઝરી ઇક્વિટી હતી, જે તેને 12મું સૌથી મોટું વિદેશી ધારક બનાવ્યું. એવું પણ કહી શકાય કે ભારતે યુએસ ટ્રેઝરી બોન્ડના બદલામાં લગભગ રૂૂ. 20 લાખ કરોડની લોન આપી છે.