અદાણી દ્વારા લાંચની ઓફર: ભારતમાં તપાસ ન થાય તો એ દેશ માટે શરમજનક

અબજોપતિ ઉદ્યોગપતિ ગૌતમ અદાણી અને તેના સહયોગીઓએ એક કરતાં વધુ રાજ્યોમાં અધિકારીઓને લાંચની ઓફર કરી હોવાના યુએસ ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ જસ્ટિસ દ્વારા આરોપોની ભારતીય એજન્સીઓ દ્વારા કોઈ સ્થાનિક તપાસ કરવામાં ન આવે તો તે કાયમી શરમજનક બાબત હશે. ફેડરલ પ્રોસિક્યુટર્સે વિદેશી સંસ્થાઓ સાથેના ભ્રષ્ટ વ્યવહારોને પ્રતિબંધિત કરતા યુએસ કાયદાઓના કથિત ઉલ્લંઘનોના આધારે તેમનો આરોપ દાખલ કર્યો છે. ભારતે સ્થાનિક ભ્રષ્ટાચાર વિરોધી કાયદાના સંદર્ભમાં પોતાની તપાસનો આદેશ આપવો પડશે. અત્યાર સુધી, ખાસ કરીને યુ.એસ. સ્થિત શોર્ટ-સેલર, હિંડનબર્ગ રિસર્ચ દ્વારા જાહેર કરાયેલા ઘટસ્ફોટને પગલે, મોદી શાસને અદાણી જૂથ દ્વારા કોઈપણ ગેરરીતિના વિચારનો સામનો કરવા માટે સ્પષ્ટ અનિચ્છા દર્શાવી છે.

ભાજપ જૂથનો મજબૂત બચાવ કરી રહ્યો છે જાણે કે તેના રાજકીય હિતો અદાણીના કોર્પોરેટ હિતોથી અવિભાજ્ય છે. કેન્દ્ર સરકાર અત્યાર સુધી આરોપોની સંયુક્ત સંસદીય સમિતિની તપાસ માટે વિપક્ષની વિનંતીઓ માટે અભેદ્ય રહી છે, જેમાં શેરના ભાવમાં ચેડાં, સંબંધિત પક્ષના વ્યવહારો જાહેર ન કરવા, ભંડોળની રાઉન્ડ-ટ્રીપિંગ અને નિયમનકારી કેપ્ચરનો સમાવેશ થાય છે. કેટલીક એજન્સીઓ દ્વારા છૂટાછવાયા અને સંભવત: અવ્યવસ્થિત તપાસમાં કાર્યવાહીના માર્ગે બહુ ઓછું પરિણામ મળ્યું છે.

જો કે, ભારતની સર્વોચ્ચ અદાલતે બજાર નિયમનકાર, સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઈન્ડિયા દ્વારા કરવામાં આવેલી તપાસના પરિણામને અદાણીની તપાસ સ્વતંત્ર એજન્સીને સોંપવાની માંગને નકારી કાઢવા માટે પૂરતી વિશ્વસનીય હોવાનું જણાયું હતું. અદાણી ગ્રીન અને એઝ્યુર પાવર ગ્લોબલ લિમિટેડ, જે વાવાઝોડાના કેન્દ્રમાં છે તે કંપનીઓ તરફથી સૌર ઊર્જાના પુરવઠાને લગતા વિદેશી આરોપમાં ઘણી રાજ્ય સરકારો, ખાસ કરીને આંધ્રપ્રદેશનું નામ હવે લેવામાં આવ્યું છે. લાંચ તરીકે ઓફર કરવામાં આવેલી કથિત રકમ ₹2,029 કરોડ (265 મિલિયન) જેટલી હતી, જેમાંથી ₹1,750 કરોડ આંધ્ર પ્રદેશમાં પવિદેશી અધિકારીથ માટે હતા. વાયએસઆર કોંગ્રેસ પાર્ટી, જે સંબંધિત સમયે એપીમાં સત્તામાં હતી, અને તમિલનાડુ સરકારે, અદાણી જૂથ સાથે કોઈપણ જોડાણનો ઇનકાર કર્યો છે, અને જાળવી રાખ્યું છે કે તેમના સોદા એસઇસીઆઇ સાથે હતા.

આરોપ, જોકે, પ્રતિવાદીઓ વચ્ચેના આંતરિક સંદેશાઓ વિશે વાત કરે છે કે ડિસ્કોમ કેવી રીતે પ્રેરિત કરવામાં આવે છે. સંબંધિત સમયે આ રાજ્ય સરકારો ચલાવનાર બિન-ભાજપ પક્ષો પર પોટશોટ લેવાને બદલે, કેન્દ્રએ અદાણી જૂથની તપાસ કરવામાં અનિચ્છા દૂર કરવી જોઈએ. વિશ્વના સૌથી ધનિકોમાંના એક તરીકે ગણાતા અદાણીના નસીબમાં હવે જોરદાર સર્પાકાર જોવા મળી શકે છે, કારણ કે માત્ર તેમની કંપનીઓના શેર જ તૂટ્યા નથી પરંતુ તેમના સમૂહમાંથી રોકાણ કરનારા દેશો પણ તેમના તરફ પીઠ ફેરવી શકે છે. જો કે, આ એક ટાયકૂન વિશેનો મુદ્દો નથી જે તેના રાજકીય સમર્થકોના નિયંત્રણની બહારના વિકાસને કારણે આંચકો અનુભવે છે. તે એ છે કે સરકારને વ્યક્તિની સુરક્ષા તરીકે કેટલી દૂર જોઈ શકાય છે.