વિદેશમાં અભ્યાસનો મોહ ઘટયો, શિક્ષણ લોનમાં 12 ટકાનું ગાબડું

ગુજરાતમાં ત્રણ માસમાં જ લોન ઇન્ડેકસ નીચે, કેનેડા- યુ.એસ. જતા વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા 40 ટકા ઘટી ગઇ

અમેરિકા- કેનેડા સહીતના દેશો સાથે ભારતના સંબંધો બગડતા તેની સીધી અસર શિક્ષણ ઉપર પડી છે અને અભ્યાસ માટે વિદેશ જતા વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા તેમજ અભ્યાસ માટે લોન લેનારાઓની સંખ્યામાં પણ ઘટાડો થયો છે. ગુજરાતની જ વાત લઇએ તો ગુજરાતમાં નાણાકીય વર્ષના એપ્રિલથી જુન સુધીના ત્રિમાસીક ગાળામાં શિક્ષણ લોનની માંગમાં 12 ટકાનો ઘટાડો નોંધાયો છે. વિદેશોમાં વધતી જતી અનિશ્ર્ચિતતાના કારણે ગુજરાતના છાત્રો વિદેશ ભણવા જવાનું ટાળી રહ્યા છે. નિષ્ણાંતોનું કહેવું છે કે, દર વર્ષે ગુજરાતમાંથી અમેરિકા અને કેનેડા અભ્યાસ માટે મોટી સંખ્યામાં છાત્રો જતા હતા પરંતુ કેનેડામાં ભારત વિરોધી વલણ, નોકરી અને રહેઠાણની સમસ્યાઓના કારણે ગુજરાતના વિદ્યાર્થીઓનો વિદેશ જવાનો મોહ ઘટી રહ્યો છે.

સ્ટેટ લેવલ બેંકર્સ કમિટી (SLBC) - ગુજરાતના તાજેતરના ડેટા અનુસાર, બેંકોએ ચાલુ નાણાકીય વર્ષના એપ્રિલ-જૂન ક્વાર્ટરમાં શિક્ષણ લોન હેઠળ રૂૂ. 406 કરોડનું વિતરણ કર્યું હતું, જે ગયા વર્ષના સમાન સમયગાળામાં રૂૂ. 466 કરોડ હતું.વિદેશી શિક્ષણ સલાહકારોએ જણાવ્યું હતું કે આ ઘટાડો મુખ્યત્વે યુએસ અને કેનેડા જતા વિદ્યાર્થીઓમાં મંદી દ્વારા પ્રેરિત હતો, જે ગુજરાતના મોટાભાગના વિદેશી શિક્ષણ ઇચ્છુકો માટે જવાબદાર છે. ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ માટે સૌથી મોટા બજારો - યુએસ અને કેનેડા જતા વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યામાં 40% ઘટાડો થયો છે, વિદેશી શિક્ષણ સલાહકાર જયજીત નાકરાનીએ જણાવ્યું હતું. આ ઇમિગ્રેશન વિરોધી ભાવના, નોકરીની તકોનો અભાવ અને નીતિઓ અંગે અનિશ્ચિતતાને કારણે છે. વિઝા ઉપલબ્ધતા પણ ચિંતાનો વિષય હતો, આ સ્થળો માટે વિદ્યાર્થીઓની પૂછપરછ લગભગ અડધી થઈ ગઈ હતી.અમદાવાદમાં વિદેશી શિક્ષણ સલાહકાર કંપની ચલાવતા ભાવિન ઠાકરે જણાવ્યું હતું કે, આ વર્ષે પાનખરમાં પ્રવેશ ખાસ કરીને પ્રભાવિત થયો હતો.

ઘણા વિદ્યાર્થીઓ જેમણે તેમની ઈં-20 ની પુષ્ટિ કરી હતી તેઓ વિઝા માટે અરજી કરી શક્યા નહીં કારણ કે નવી નિમણૂકો અચાનક બંધ થઈ ગઈ હતી. ઉમેદવારોમાં એકંદરે ભાવના નબળી છે, અને તેના કારણે વિદેશ જતા વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યામાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થયો છે, તેમણે કહ્યું. ઠાકરે ઉમેર્યું હતું કે વિદ્યાર્થીઓ કાં તો ઓસ્ટ્રેલિયા, યુકે અને યુરોપિયન દેશો જેવા વૈકલ્પિક સ્થળો તરફ સ્થળાંતર કરી રહ્યા છે, અથવા ભારતમાં ઉચ્ચ અભ્યાસ કરવાનું પસંદ કરી રહ્યા છે.બેંકરોએ જણાવ્યું હતું કે શિક્ષણ લોનની મોટાભાગની માંગ વિદેશમાં અભ્યાસ કરવાની યોજના ધરાવતા લોકો તરફથી આવે છે, તેથી યુએસ અને કેનેડિયન બજારોમાં અવરોધોની સીધી અસર લોન વિતરણ પર પડી હતી.

શિક્ષણ લોન વિતરણ
એપ્રિલ-જૂન સમયગાળો 2024 2025 % ફેરફાર
વિતરણ (રૂૂ. કરોડમાં) 466 406 -12.87
વિતરણ (એકાઉન્ટ્સ) 7,385 7,048 -4.5
સ્ત્રોત: જકઇઈ - ગુજરાત