કોચિંગ કલાસ ઉપર ‘લગામ’ મુકવા વટહુકમ બહાર પડશે

રજિસ્ટ્રેશન, વિદ્યાર્થીઓને પ્રવેશ, સલામતી વ્યવસ્થા, કામના કલાકો સહિતની બાબતોનો સમાવેશ

સુપ્રીમ કોર્ટે વિદ્યાર્થીઓની સલામતી અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને કોચિંગ ક્લાસને નિયંત્રિત કરવા માટે માર્ગદર્શિકાનો એક વ્યાપક સમૂહ જારી કર્યા પછી, રાજ્ય સરકાર કોચિંગ ક્લાસને નિયંત્રિત કરવા માટે એક વટહુકમ બહાર પાડે તેવી શક્યતા છે. પ્રસ્તાવિત વટહુકમનો ડ્રાફ્ટ તૈયાર કરવા માટે એક સમિતિની રચના કરવામાં આવી છે.

રાજ્ય સરકારના સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે ગુજરાત વિધાનસભાનું આગામી સત્ર આવતા વર્ષે ફેબ્રુઆરી-માર્ચમાં યોજાવાનું હોવાથી, આવા વર્ગોના વિવિધ પાસાઓનું નિયમન કરવા માટે આગામી અઠવાડિયામાં એક વટહુકમ બહાર પાડવામાં આવશે, જેમાં નોંધણી, સલામતી, વિદ્યાર્થીઓનો પ્રવેશ અને કામના કલાકોનો સમાવેશ થાય છે.
રાજ્ય શિક્ષણ વિભાગ રાજસ્થાન કોચિંગ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ (નિયંત્રણ અને નિયમન) બિલ 2025 તેમજ અન્ય રાજ્યો દ્વારા સમાન કાયદાઓની તપાસ કરી રહ્યું છે. પ્રસ્તાવિત વટહુકમ ભારત સરકારની માર્ગદર્શિકાના તમામ પાસાઓને આવરી લેશે જે આ વર્ષે જુલાઈમાં સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્દેશો પછી જારી કરવામાં આવ્યા હતા, તેમ એક વરિષ્ઠ સરકારી અધિકારીએ જણાવ્યું.

રસપ્રદ વાત એ છે કે, ભારત સરકારની માર્ગદર્શિકા અને અન્ય રાજ્યો દ્વારા ઘડવામાં આવેલા કાયદાઓએ કોચિંગ ક્લાસ દ્વારા વસૂલવામાં આવતી ફીનું નિયમન કર્યું નથી. ગુજરાતમાં, કોચિંગ ક્લાસ સરકાર સાથે નોંધાયેલા નથી અને વાર્ષિક રૂૂ. 1.25 લાખથી રૂૂ. 2.25 લાખ સુધી કંઈપણ વસૂલ કરે છે, એક સૂત્રએ જણાવ્યું. સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે જો કેન્દ્ર સરકારની માર્ગદર્શિકા પ્રસ્તાવિત વટહુકમ દ્વારા લાગુ કરવામાં આવે છે, તો કોચિંગ ક્લાસ ધોરણ 10 થી નીચેના વિદ્યાર્થીઓને પ્રવેશ આપી શકશે નહીં.

શિક્ષણ વિભાગના સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે રાજ્યમાં કાર્યરત કોચિંગ ક્લાસનો વ્યાપક ડેટાબેઝ હોવા ઉપરાંત, પ્રસ્તાવિત વટહુકમ ખાતરી કરશે કે કોચિંગ સંસ્થાઓમાં ભણતા વિદ્યાર્થીઓ સલામત અને સ્વસ્થ વાતાવરણમાં અભ્યાસ કરી શકશે. પ્રસ્તાવિત વટહુકમમાં કોચિંગ સેન્ટરોમાં વિદ્યાર્થીઓની માનસિક સુખાકારી પર ખાસ ભાર મૂકવામાં આવશે, એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું.

તીવ્ર શૈક્ષણિક દબાણ અને વાલીઓની ઊંચી અપેક્ષાઓને કારણે દેશભરમાં કોચિંગ ક્લાસના વિદ્યાર્થીઓ આત્મહત્યાનો પ્રયાસ કરે છે અથવા કરે છે. 2019 માં, સુરતમાં લાગેલી ભયાનક આગમાં એક કોચિંગ ઇન્સ્ટિટ્યૂટના 22 વિદ્યાર્થીઓના મોત થયા હતા, અને 19 અન્ય ઘાયલ થયા હતા.