ગુજરાતમાં પા..પા..પગલીથી જ ખાનગી કોચિંગ કલાસીસનું વળગણ
જુનિયર-સિનિયર કે.જી.માં 4.4 ટકા, ધો.1 થી 5ના 18.1 ટકા, ધો.6 થી 8નાં 21.5 ટકા, ધો.9 થી 10ના 31.4 ટકા અને ધો.11-12માં 35.5 ટકા વિદ્યાર્થીઓ ટયુશનના સહારે : કેન્દ્ર સરકારના કોમ્પ્રિહેન્સિવ મોડયુલરનો સર્વે
આ મહિને કેન્દ્ર સરકારના એક અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે ગુજરાતમાં પૂર્વ-પ્રાથમિકથી ઉચ્ચતર માધ્યમિક સ્તર સુધીના પાંચમા ભાગના વિદ્યાર્થીઓ ખાનગી કોચિંગ લે છે. કોમ્પ્રીહેન્સિવ મોડ્યુલર સર્વે: એજ્યુકેશન નામના અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે ઉચ્ચતર માધ્યમિક સ્તર (ધોરણ XII) સુધીના તમામ વિદ્યાર્થીઓમાંથી 20.8% વિદ્યાર્થીઓ ખાનગી કોચિંગ લે છે. આ ભારતની સરેરાશ 27% કરતા ઓછી છે.
પૂર્વ-પ્રાથમિકથી ધોરણ XII સુધી ખાનગી કોચિંગ લેનારા વિદ્યાર્થીઓની ટકાવારીમાં ગુજરાત તમામ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં 16મા ક્રમે છે. કોચિંગ લેનારા વિદ્યાર્થીઓના 78.6% સાથે ત્રિપુરા પ્રથમ ક્રમે છે, ત્યારબાદ પશ્ચિમ બંગાળ (74.6%) અને ઓડિશા (57.1%) આવે છે. મિઝોરમમાં સૌથી ઓછી ટકાવારી છે, જેમાં 2.4% વિદ્યાર્થીઓ ખાનગી કોચિંગ લે છે, ત્યારબાદ લદ્દાખ (2.8%) અને છત્તીસગઢ (4.5%) આવે છે.રાજ્યમાં 32,000 થી વધુ સરકારી શાળાઓ, લગભગ 5,000 ગ્રાન્ટ-ઇન-એઇડ શાળાઓ અને લગભગ 15,000 ખાનગી શાળાઓમાં લગભગ 1.2 કરોડ વિદ્યાર્થીઓ નોંધાયેલા છે.
વાલીઓ પૂર્વ-પ્રાથમિક વર્ગો, જેમ કે જુનિયર કેજી અને સિનિયર કેજીમાં નોંધાયેલા વિદ્યાર્થીઓને પણ ખાનગી ટ્યુશન માટે મોકલી રહ્યા છે. અહેવાલ મુજબ, રાજ્યમાં પૂર્વ-પ્રાથમિક સ્તર (1 થી નીચે) ના 4.4% વિદ્યાર્થીઓ ખાનગી કોચિંગનો લાભ લે છે. તેમાં જણાવાયું છે કે ગુજરાતમાં પ્રાથમિક સ્તરના 18.1% વિદ્યાર્થીઓ (1 થી 5), મધ્યમ સ્તરના 21.5% વિદ્યાર્થીઓ (6 થી 8), માધ્યમિક સ્તરના 31.4% વિદ્યાર્થીઓ (9 અને 10) અને ઉચ્ચતર માધ્યમિક સ્તરના 35.5% વિદ્યાર્થીઓ (1 અને 12) ખાનગી ટ્યુશનનો લાભ લે છે.શૈક્ષણિક સમુદાયના મતે, ખાનગી ટ્યુશનનો લાભ લેનારા વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા અનેક પરિબળોનું પરિણામ છે. શિક્ષણ ક્ષેત્રના લોકો કહે છે કે, તાજેતરમાં, શાળાઓમાં શિક્ષકો વિદ્યાર્થીઓને વિષયો સંપૂર્ણપણે સમજાય તે સુનિશ્ચિત કરવાને બદલે અભ્યાસક્રમ પૂર્ણ કરવાનો પ્રયાસ કરે છે.
ઉપરાંત, વિદ્યાર્થીઓ વચ્ચેની સ્પર્ધા અને સારા ગુણ મેળવવાના દબાણને કારણે વાલીઓ ખાનગી ટ્યુશનનો વિકલ્પ પસંદ કરે છે. શિક્ષણવિદો કહે છે કે ઘણા કિસ્સાઓમાં, કામ કરતા વાલીઓને તેમના બાળકોના અભ્યાસનું નિરીક્ષણ કરવા અને તેમને ખાનગી ટ્યુશનમાં દાખલ કરવા માટે પૂરતો સમય મળતો નથી.આ અહેવાલમાં ગુજરાતમાં એક શૈક્ષણિક વર્ષ દરમિયાન શાળા દીઠ વિદ્યાર્થી દીઠ સરેરાશ ખર્ચ પણ જાહેર કરવામાં આવ્યો છે. પૂર્વ-પ્રાથમિક સ્તરે, સહાયિત શાળાઓમાં એક શૈક્ષણિક વર્ષમાં પ્રતિ વિદ્યાર્થી સરેરાશ ખર્ચ રૂૂ. 15,725 અને ખાનગી શાળાઓમાં રૂૂ. 27,049 છે.
14 વર્ષથી ઓછી વયના પર પ્રતિબંધ મુકો : સંચાલક મંડળ
ગુજરાત રાજ્ય શાળા વ્યવસ્થાપન સંગઠનના અધ્યક્ષ ભાસ્કર પટેલે જણાવ્યું હતું કે રાજ્ય સરકારે કેન્દ્ર સરકારની માર્ગદર્શિકા લાગુ કરવી જોઈએ કે 14 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના વિદ્યાર્થીઓને ટ્યુશન વર્ગોમાં દાખલ ન કરવા જોઈએ. રાજ્ય સરકારે ટ્યુશન વર્ગોમાં 14 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના વિદ્યાર્થીઓને નોંધણી કરાવવા પર સખત પ્રતિબંધ મૂકવો જોઈએ. ઉપરાંત, શિક્ષણ વિભાગે ખાતરી કરવા માટે સક્રિય રહેવાની જરૂૂર છે કે બધા ટ્યુશન વર્ગો સુરક્ષિત અભ્યાસ વાતાવરણ પૂરું પાડે છે, તેમણે કહ્યું.
સરકારીમાં 17,235, ખાનગી શાળામાં 39,261નો ભણવાનો ખર્ચ
ગુજરાતમાં પ્રાથમિક સ્તરે એક શૈક્ષણિક વર્ષમાં પ્રતિ વિદ્યાર્થી સરેરાશ ખર્ચ 17,235 રૂૂપિયા છે, જ્યારે ખાનગી શાળાઓમાં આ રકમ 39,761 રૂપિયા છે. મધ્યમ સ્તરે, સહાયિત શાળાઓમાં દરેક વિદ્યાર્થી પર સરેરાશ 15,962 રૂપિયા ખર્ચવામાં આવે છે, જ્યારે ખાનગી શાળાઓમાં 36,450 રૂપિયા ખર્ચવામાં આવે છે. માધ્યમિક સ્તરે, સહાયિત શાળાઓમાં એક વિદ્યાર્થી દીઠ સરેરાશ ખર્ચ 14,878 રૂપિયા છે, જ્યારે ખાનગી શાળાઓમાં તે 40,031 રૂપિયા છે. ઉચ્ચતર માધ્યમિક સ્તરે, સહાયિત શાળાઓમાં એક વિદ્યાર્થીનો શૈક્ષણિક વર્ષમાં સરેરાશ ખર્ચ 22,694 રૂપિયા અને ખાનગી શાળાઓમાં 49,405 રૂપિયા છે, એમ અહેવાલમાં જણાવાયું છે.