અમદાવાદ કોમનવેલ્થ ગેમ્સનું યજમાન, 74 દેશોના ખેલાડી ખાંડા ખખડાવશે
કોમનવેલ્થ ગેમ્સ માટે સત્તાવાર નિર્ણય, ‘નવી સદી માટે નવી પેઢીના ગેમ્સ ’ થીમ આધારિત પ્રસ્તાવને મંજૂરી
2030માં ગુજરાત બનશે સ્પોર્ટસ કેપિટલ, 2035માં ઓલિમ્પિકસ રમતોત્સવ માટે ભારતની દાવેદારી મજબૂત બની
જેની લાંબા સમયથી રાહ જોવાતી હતી તે 2030ની કોમનવેલ્થ ગેમ્સ ભારતના અમદાવાદ શહેરને ફાળવવામાં આવી છે. બુધવારે અહીં મળેલી કોમનવેલ્થ સ્પોર્ટ્સની સામાન્ય પરિષદમાં અમદાવાદને કોમનવેલ્થ ગેમ્સ ફાળવવાનો સત્તાવાર નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. આ સાથે 2010 બાદ પહેલી વાર ભારતમાં કોમનવેલ્થ ગેમ્સની મેગા ઇવેન્ટ યોજાશે આ રમતોત્સવમા 74 દેશોના ખેલાડીઓ કૌવત બતાવશે. ‘નવી સદી માટે નવી પેઢીના ગેમ્સ’ થીમ આધારિત ભારતના પ્રસ્તાવને કોમનવેલ્થ ગેમ્સ કાઉન્સીલે સતાવાર મંજુરી આપી હતી.
ગયા મહિને કોમનવેલ્થ સ્પોર્ટ્સના એક્ઝિક્યુટિવ બોર્ડ દ્વારા શતાબ્દી આવૃત્તિના પ્રસ્તાવિત યજમાન તરીકે અમદાવાદની ભલામણ કરવામાં આવ્યા બાદ 74 સદસ્યની સામાન્ય સભાએ ભારતની બિડ પર મંજૂરીની મહોર લગાવવી એ માત્ર ઔપચારિકતા હતી. તત્કાલીન બ્રિટિશ એમ્પાયર ગેમ્સ (હવે કોમનવેલ્થ ગેમ્સ)નું આયોજન 1930માં કેનેડાના હેમિલ્ટન ખાતે કરવામાં આવ્યું હતું. હવે 2030માં 100મી કોમનવેલ્થ ગેમ્સ અમદાવાદમાં યોજાશે.
એશિયાના સૌથી મોટા બહુ-રમતગમત વિકાસ પ્રોજેક્ટ્સમાંનું એક - સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ સ્પોર્ટ્સ એન્કલેવ - ગેમ્સનું મુખ્ય કેન્દ્ર રહેશે. તેની સાથે કરાઈ ખાતેની ગુજરાત પોલીસ અકાદમી અને વીર સાવરકર સ્પોર્ટ્સ કોમ્પ્લેક્ષ જેવી સુવિધાઓ, સંકલિત ટ્રાન્સપોર્ટ નેટવર્ક, આધુનિક નિવાસ તથા ડિજિટલ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર 2030 ની પૂર્વ તૈયારીને સુનિશ્ચિત કરે છે. ગેમ્સમાં પેરા-સ્પોર્ટ્સનો સમાવેશ થશે, સંપૂર્ણ તમારી સુવિધા સાથે accessibility અને નવા માપદંડો સાથે sustainability - જેમ કે રિન્યુએબલ ઊર્જા દ્વારા સંચાલિત સ્થળો, ઓછી ઉત્સર્જનવાળી ટ્રાન્સપોર્ટ વ્યવસ્થા અને શૂન્ય કચરો ઓપરેશન્સ.
આ નિર્ણયથી ભારતની 2036માં ઓલિમ્પિક્સના યજમાન બનવાની મહત્વાકાંક્ષાને પણ મજબૂતી મળી છે. ઓલિમ્પિક્સની યજમાનીના અધિકારોની બિડમાં સામેલ અમદાવાદ શહેરે છેલ્લા એક દાયકામાં યુદ્ધના ધોરણે તેના રમત ગમતના માળખાને અપગ્રેડ કર્યું છે 2030ની બિડ માટે ભારત નાઇજિરિયન શહેર અબુજા સામે સ્પર્ધાનો સામનો કરી રહ્યું હતું. પરંતુ કોમનવેલ્થ સ્પોર્ટ્સે 2034ની આવૃત્તિ માટે આફ્રિકન રાષ્ટ્રને ધ્યાનમાં લેવાનું નક્કી કર્યું હતું.
અમદાવાદનો કોમનવેલ્થ ગેમ્સનો પ્લાન એક કોમ્પેક્ટ, આધુનિક અને રમતવીર કેન્દ્રિત અભિગમ રજૂ કરનારો છે. મોટેરા ખાતેના સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ સ્પોર્ટ્સ એન્ક્લેવ, એશિયાના સૌથી મોટા મલ્ટી-સ્પોર્ટ ડેવલપમેન્ટ્સમાંનું એક, ગેમ્સના કેન્દ્રબિંદુ તરીકે સેવા આપશે. જેને કરાઈ ખાતે ગુજરાત પોલીસ એકેડેમી અને નારણપુરા ખાતેના વીર સાવરકર સ્પોર્ટ્સ કોમ્પ્લેક્સ જેવી અન્ય અત્યાધુનિક સુવિધાઓ દ્વારા સમર્થન આપવામાં આવશે. આ સ્થળો, સંકલિત પરિવહન નેટવર્ક, અદ્યતન રહેઠાણ સુવિધાઓ અને ડિજિટલ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સાથે જોડાયેલા છે, જે 2030 અગાઉ તૈયારી સુનિશ્ચિત કરે છે. ગેમ્સ પેરા-સ્પોર્ટ્સને એકીકૃત કરશે, સુલભતા સુનિશ્ચિત કરશે અને નવીનીકરણીય-સંચાલિત સ્થળો, ઓછા ઉત્સર્જન પરિવહન અને શૂન્ય-કચરાના સંચાલન સાથે ટકાઉપણામાં બેન્ચમાર્ક સ્થાપિત કરશે.
2030 કોમનવેલ્થ ગેમ્સ પણ વિકસીત ભારત 2047 અને વિકસીત ગુજરાત હેઠળ ભારતના વિશાળ વિઝનમાં એક મહત્વપૂર્ણ પગલું છે. આ ગેમ્સનું આયોજન ગુજરાતના ભારતની રમત રાજધાનીમાં રૂૂપાંતરને વેગ આપશે, શહેરી નવીકરણને વેગ આપશે, રોજગારીનું સર્જન કરશે, પર્યટનને વેગ આપશે અને નાગરિકોમાં સક્રિય જીવનને પ્રોત્સાહન આપશે. આ બિડને મુખ્ય રાષ્ટ્રીય સુધારાઓ - રાષ્ટ્રીય રમત નીતિ 2025, રાષ્ટ્રીય રમત શાસન અધિનિયમ 2025 અને રાષ્ટ્રીય ડોપિંગ વિરોધી (સુધારા) બિલ 2025 દ્વારા મજબૂત સમર્થન મળનારું છે, જે ભારતીય રમતગમત ઇકોસિસ્ટમમાં પારદર્શિતા, શાસન અને રમતવીર કલ્યાણને સામૂહિક રીતે મજબૂત બનાવે છે.