શાળાઓમાં ગ્રૂપિઝમનો ભોગ બનતા 35 ટકા વિદ્યાર્થીઓ

શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં બાળકો વચ્ચે વધેલી હિંસક ઘટના અંગે પરખનો રિપોર્ટ

17 ટકા છાત્રોને શાળામાં અસુરક્ષાનો ભય તો 20 ટકા સ્કૂલો વિદ્યાર્થીઓની દાદાગીરી સામે નતમસ્તક, સુરક્ષાની નીતિ નહીં હોવાનો સ્વીકાર

‘પરખ’ દ્વારા ધો.3, 6 અને 7ના 1.4 લાખ વિદ્યાર્થીઓ પર કરાયેલા સરવેના ચોંકાવનારા તારણો

અમદાવાદમાં ખોખરાની સેવન્થ ડે સ્કૂલમાં એક વિદ્યાર્થીએ અન્ય વિદ્યાર્થીની છરીના ઘા મારીને હત્યા કરી હતી. બીજા દિવસે, ગુસ્સે ભરાયેલા વાલીઓ અને અન્ય લોકો શાળાની બહાર ભેગા થયા હતા. તેમણે સૂત્રોચ્ચાર કર્યા, શિક્ષકો અને આચાર્ય પર હુમલો કર્યો અને પોલીસ પરિસ્થિતિને કાબુમાં લે તે પહેલાં સ્કૂલની બિલ્ડીંગને નુકસાન પહોંચાડ્યું.

આ હચમચાવી મૂકે તેવી ઘટના પર્ફોર્મન્સ એસેસમેન્ટ, રિવ્યુ એન્ડ એનાલિસિસ ઓફ નોલેજ ફોર હોલિસ્ટિક ડેવલપમેન્ટના (પરખ) રાષ્ટ્રીય સર્વેક્ષણ 2024નો અહેવાલ બહાર પડ્યો તેના થોડા અઠવાડિયા પછી બની હતી. અહેવાલમાં ગુજરાત સહિત ભારતભરની શાળાઓમાં શૈક્ષણિક અને ભાવનાત્મક વાતાવરણ અંગે ગંભીર ચિંતાઓ વ્યક્ત કરવામાં આવી હતી.

સર્વેમાં ગુજરાતના ધોરણ 3, 6 અને 9 ના 1.4 લાખ વિદ્યાર્થીઓને આવરી લેવામાં આવ્યા હતા. તેમાં જાણવા મળ્યું કે 35 ટકા વિદ્યાર્થીઓએ સહપાઠીઓ દ્વારા ચીડવવામાં આવતા હોવાનું જણાવ્યું હતું. લગભગ 28 ટકા લોકોએ કહ્યું કે તેમને ગ્રુપ એક્ટિવિટીમાંથી બાકાત રાખવામાં આવ્યા હતા. લગભગ 31 ટકા લોકોએ કહ્યું કે તેમના સહપાઠીઓ તેમની મજાક ઉડાવતા હતા. લગભગ 24 ટકા વિદ્યાર્થીઓએ કહ્યું કે તેમને સાથીદારો તરફથી ધમકીઓનો સામનો કરવો પડ્યો. લગભગ 27 ટકા લોકોએ માર મારવામાં આવ્યો કે ધક્કો મારવામાં આવ્યો હોવાનું કહ્યું. 17 ટકા વિદ્યાર્થીઓએ કહ્યું કે તેઓ શાળામાં સુરક્ષિત અનુભવતા નથી. વધુમાં, 20 ટકા શાળાઓએ સ્વીકાર્યું કે તેમની પાસે કોઈ દાદાગીરી કરતા વિદ્યાર્થીઓ સામેની નીતિ નથી.

અહેવાલમાં ભાવનાત્મક સંઘર્ષો પર પણ પ્રકાશ પાડવામાં આવ્યો. તેમાં જાણવા મળ્યું કે 21 ટકા વિદ્યાર્થીઓ ઉદાસ અથવા નાખુશ અનુભવતા હતા, 21 ટકા વિદ્યાર્થીઓ શાળાના કામકાજ અંગે તણાવ અનુભવતા હતા, અને 22 ટકા લોકોએ કહ્યું કે જ્યારે તેઓ નારાજ થાય ત્યારે તેઓ સરળતાથી કોઈની સાથે વાત કરી શકતા નથી. લગભગ 19 ટકા વિદ્યાર્થીઓએ જણાવ્યું કે તેમને ઘણીવાર શાળાએ ન જવાનું મન થાય છે.

અન્ય તારણો દર્શાવે છે કે 16 ટકા વિદ્યાર્થીઓ ચિંતાતુર, 15 ટકા એકલતા અનુભવતા હતા અને 15 ટકા તેમના વાતાવરણમાં અસુરક્ષિત અનુભવતા હતા. મનોવિજ્ઞાની અને CBSE સમિતિના સભ્ય નિવેદિતા ગાંગુલીએ કહ્યું કે પીઅર સપોર્ટ અને વાલીપણા કેલેન્ડર મહત્વપૂર્ણ છે પરંતુ તેનો ઉપયોગ ઓછો થાય છે. તેમણે ઉમેર્યું કે કાઉન્સેલરોએ શિક્ષકો સાથે રહીને કામ કરવું જોઈએ.

PARAKHના રિપોર્ટના તારણ મુજબ વિદ્યાર્થીઓના સ્વાસ્થ્ય અને શૈક્ષણિક સફળતા માટે સામાજિક ભાવનાત્મક શિક્ષણ મહત્વપૂર્ણ છે. તેમાં શાળાઓને સકારાત્મક શિક્ષણની જગ્યાઓ બનાવવા અને વિદ્યાર્થીઓની ભાવનાત્મક જરૂૂરિયાતોને ટેકો આપવા માટે શિક્ષકોને સજ્જ કરવા વિનંતી કરવામાં આવી હતી.