રાજ્યમાં હોમ લોન લેનારાઓની સંખ્યામાં 35 ટકાનો ઘટાડો
વર્ષ 2025માં કુલ રૂા.58,399 કરોડની હોમ લોન અપાઈ, મોંઘા ઘર લેનારાની સંખ્યામાં વધારો નોંધાયો
ગુજરાતનું હાઉસિંગ ફાઇનાન્સ માર્કેટ એક વિરોધાભાસ રજૂ કરી રહ્યું છે - કુલ લોન આપવામાં આવતી રકમ વધી રહી છે, પરંતુ લોન લેનારાઓની સંખ્યા ઘટી રહી છે. નાણાકીય વર્ષ 2025 માં, રાજ્યમાં કુલ હાઉસિંગ ફાઇનાન્સનું વિતરણ 8.9% વધીને રૂૂ. 58,399 કરોડ થયું, જે નાણાકીય વર્ષ 2024 માં રૂૂ. 53,590 કરોડ હતું.
જોકે, રાજ્ય સ્તરીય બેંકર્સ કમિટી (SLBC) - ગુજરાતના ડેટા અનુસાર, લોન ખાતાઓની સંખ્યા 35% થી વધુ ઘટીને 6.9 લાખથી માત્ર 4.46 લાખ થઈ ગઈ છે.
આ આંકડા બદલાતા વલણ તરફ નિર્દેશ કરે છે: ઓછા લોકો ઘર ખરીદી રહ્યા છે, પરંતુ જેઓ છે તેઓ વધુ ઉધાર લઈ રહ્યા છે. સરેરાશ લોન ટિકિટનું કદ વધી રહ્યું છે - જે કાં તો મોંઘા ઘરો અથવા લોન લેનારાઓ તેમના નાણાકીય વિસ્તરણને પ્રતિબિંબિત કરે છે.
છેલ્લા છ મહિનામાં નવા ઘરોની માંગમાં સ્પષ્ટ ઘટાડો થયો છે, ખાસ કરીને સસ્તા અને મધ્યમ આવક ધરાવતા સેગમેન્ટમાં, SLBC-ગુજરાતના એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ જણાવ્યું હતું.HDFC-HDFC બેંકના મર્જરથી પાછલા નાણાકીય વર્ષમાં ખાતાઓ અને વિતરણની સંખ્યામાં અસ્થાયી રૂૂપે વધારો થયો હતો. હવે આપણે જે જોઈ રહ્યા છીએ તે ઉચ્ચ-મૂળભૂત અસર અને એન્ટ્રી-લેવલ હાઉસિંગ માંગમાં વાસ્તવિક મંદી છે.
અમદાવાદના ડેવલપર્સ આ વલણની પુષ્ટિ કરે છે. જ્યારે લક્ઝરી હાઉસિંગમાં આકર્ષણ જોવા મળી રહ્યું છે - ખાસ કરીને ગછઈં અને ઉચ્ચ-નેટ-વર્થ ધરાવતા વ્યક્તિઓ તરફથી સ્થિર રોકાણના માર્ગો શોધતા - મધ્યમ-સ્તરીય અને સસ્તા હાઉસિંગ પ્રોજેક્ટ્સમાં મુલાકાતીઓમાં મંદી જોવા મળી રહી છે.
આ પેટર્ન સમગ્ર ગુજરાતમાં પડઘો પાડે છે. હાઉસિંગ ફાઇનાન્સ કંપનીઓ મોટી લોનનું વિતરણ કરી રહી છે, પરંતુ ઓછા ગ્રાહકોને - માંગમાં એકીકરણ અને સંભવત: પુરવઠા અને પોષણક્ષમતા વચ્ચે વધતી જતી અસમાનતાનો સંકેત છે.
કોવિડ પછી, લોકો અપગ્રેડ કરવા અથવા ભાડાથી દૂર રહેવાનું વિચારી રહ્યા હોવાથી ઘરોની માંગમાં વધારો થયો હતો. પરંતુ છેલ્લા ત્રણ વર્ષમાં, જમીન અને બાંધકામ ખર્ચને કારણે ઘરોના ભાવમાં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે. આવક ગતિ જાળવી શકી નથી - તેથી બજાર ઠંડુ પડી રહ્યું છે. હાલમાં, બજારમાં તરલતાનું સંકટ છે.
પ્રીમિયમ હોમ્સ સેગમેન્ટ તુલનાત્મક રીતે સારું ચાલી રહ્યું હોવા છતાં પણ પોષણક્ષમ સેગમેન્ટ સંઘર્ષ કરી રહ્યું છે, CREDAI અમદાવાદના વાઇસ પ્રેસિડેન્ટ વિરલ શાહે જણાવ્યું હતું.