અહીં આવેલું છે ભગવાન શિવનું સાસરૂ, જ્યાં દર્શન માત્રથી પૂરી થાય છે મનોકામના

ઉત્તરાખંડના હરિદ્વારમાં કંખલ છે. કંખલ હિન્દુઓ માટે પ્રખ્યાત તીર્થસ્થાન છે. એવી માન્યતા છે કે ભગવાન શિવ શ્રાવણમાં કૈલાસ પર્વત થી કંખલ આવે છે. ભોલેનાથ અહીં એક મહિના સુધી રહે છે. અહીં આવેલું દક્ષેશ્વર મહાદેવ મંદિર વર્ષોથી ભક્તોની આસ્થાનું કેન્દ્ર રહ્યું છે. શ્રાવણમાં દરરોજ લાખો ભક્તો અહીં આવે છે.

શ્રી પંચાયતી મહાનિર્વાણી અખાડાના સચિવ અને દક્ષેશ્વર મહાદેવ મંદિરના મુખ્ય પ્રબંધક મહંત રવીન્દ્ર પુરી મહારાજ કહે છે કે હિંદુ શાસ્ત્રો અનુસાર ભગવાન શિવ શ્રાવણ મહિનામાં તેમના સસરાના ઘર કંખલમાં રહે છે. આ અંગે એક વાર્તા પણ છે. બ્રહ્માજીના માનસિક પુત્ર પ્રજાપતિ રાજા દક્ષે કંખલમાં એક મોટા યજ્ઞનું આયોજન કર્યું હતું. પરંતુ પુત્રી સતી અને ભગવાન શિવને આ યજ્ઞમાં આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું ન હતું, તેમ છતાં માતા સતી તેમના માતૃગૃહમાં ગયા હતા. અહીં માતા સતીએ જોયું કે તમામ દેવી-દેવતાઓ અને ઋષિઓને યજ્ઞમાં આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું છે. પરંતુ ભગવાન શિવ માટે કોઈ સ્થાન નથી. ત્યારે માતા સતીએ તેના પિતા રાજા દક્ષને તેનું કારણ પૂછ્યું અને તેણે ભગવાન શિવ માટે ખરાબ શબ્દોનો ઉપયોગ કર્યો.

ભગવાન શિવનું અપમાન થતું જોઈને માતા સતીએ યજ્ઞકુંડની ધગધગતી અગ્નિમાં કૂદીને પોતાના પ્રાણની આહુતિ આપી. જ્યારે ભગવાન શિવને આ વાતની જાણ થઈ તો તેઓ ક્રોધિત થઈ ગયા. તેના ક્રોધની અગ્નિને કારણે ત્રણેય લોકમાં એવો ખળભળાટ મચી ગયો કે જાણે સમગ્ર સૃષ્ટિનો અંત આવી જશે. શિવે વીરભદ્રને પ્રગટ કરી કંખલ મોકલ્યો. અહીં વીરભદ્રએ રાજા દક્ષનું માથું તેમના શરીરથી અલગ કર્યું.

આ ઘટનાથી રાજા દક્ષની રાજધાની કંખલમાં અરાજકતા સર્જાઈ હતી. બધા દેવી-દેવતાઓ ભગવાન શિવ પાસે ગયા અને તેમને બ્રહ્માંડને બચાવવા માટે પ્રાર્થના કરી. આના પર ભગવાન શિવ સ્વયં કંખલ ખાતે તેમના સાસરે આવ્યા અને રાજા દક્ષને તેમના ધડ પર બકરીનું માથું મૂકીને જીવનદાન આપ્યું. રાજા દક્ષે શિવજીનું અપમાન કરવા બદલ તેમની માફી માંગી, ત્યારે જ વિનાશ અટકી ગયો.

રાજા દક્ષની પત્નીએ તેમના જમાઈ ભગવાન શિવને શ્રાવણ મહિનામાં એક મહિના માટે કંખલમાં તેમના સાસરિયાના ઘરે રહેવા વિનંતી કરી. ભગવાન શિવે તેમની સાસુની આ પ્રાર્થના સ્વીકારી હતી અને ત્યારથી દર વર્ષે શ્રાવણ મહિનામાં ભગવાન શિવ કંઢાલ ખાતે તેમના સાસરિયાના ઘરે બિરાજે છે.

રાજા દક્ષને જીવનદાન આપ્યા પછી, ભગવાન શિવ સ્વયંભુ શિવલિંગના રૂપમાં કંખલમાં પ્રગટ થયા અને તેમનું શિવ મંદિર દક્ષેશ્વર મહાદેવના નામથી પ્રખ્યાત થયું. એવું માનવામાં આવે છે કે આ શિવલિંગ બ્રહ્માંડમાં પ્રથમ સ્વયંપ્રકાશિત શિવલિંગ છે, જે ભક્તોને નિર્ભયતા પ્રદાન કરે છે. સાવન માસમાં જે પણ ભક્તો કંઢાલના દક્ષેશ્વર મહાદેવ મંદિરમાં ભગવાન શિવના શિવલિંગનો ગંગા જળથી અભિષેક કરે છે અને તેની બેલપત્ર, ફૂલ, તલ, ચોખા, દૂધ, દહીં, મધ અને પંચગવ્યથી પૂજા કરે છે, તેમની તમામ મુશ્કેલીઓ દૂર થઈ જાય છે. મોક્ષ પ્રાપ્ત કર્યા પછી તેઓ શિવલોકના નિવાસી બને છે.